Việc gìn giữ và phát huy những giá trị của di sản truyền thông không chỉ là câu chuyện của các nhà nghiên cứu hay nghệ nhân, hành trình ấy hiện nay đang chứng kiến sự tham gia sôi nổi của sinh viên với tư duy sáng tạo, tinh thần cống hiến và khát vọng kết nối truyền thống với hiện đại.
Sự kiện “Mở Rối Nối Dòng” do nhóm sinh viên Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông, Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức tại Nhà hát Múa rối Việt Nam vừa qua là một minh chứng tiêu biểu cho tinh thần đó.
Tham dự sự kiện, về phía đại biểu, khách mời, sự kiện có sự tham dự của Nghệ sĩ nhân dân Nguyễn Tiến Dũng - Giám đốc Nhà hát Múa rối Việt Nam; Thạc sĩ Lê Đức Anh - Phó giám đốc Nhà hát Múa rối Việt Nam; Thạc sĩ Nguyễn Quang Trường - Cố vấn tổ chức; Nghệ sĩ ưu tú Đặng Duy Bằng - nghệ sĩ tạo hình con rối; cùng các đơn vị nhà tài trợ, nhà bảo trợ hình ảnh, bảo trợ truyền thông.
Diễn ra trong không gian ấm cúng và giàu chiều sâu văn hóa, “Mở Rối Nối Dòng” lấy nghệ thuật múa rối truyền thống làm trung tâm và hướng tới mục tiêu đưa di sản đến gần hơn với công chúng trẻ bằng cách truyền tải hiện đại và gần gũi.
Không chỉ dừng lại ở một chương trình biểu diễn, sự kiện được xây dựng như một hành trình trải nghiệm, học hỏi và kết nối, người tham dự không còn đứng yên thưởng thức mà trở thành một phần của dòng chảy văn hóa.
Thông qua các hoạt động tương tác, giao lưu cùng nghệ sĩ và thưởng thức nghệ thuật truyền thống trong hình thức sáng tạo mới, “Mở Rối Nối Dòng” đã mở ra một cách tiếp cận di sản đầy mới mẻ, phù hợp với tinh thần trẻ trung mà nhóm sinh viên hướng tới.
Sự kiện cũng cho thấy vai trò ngày càng rõ nét của sinh viên trong việc chủ động gìn giữ, làm mới và lan tỏa các giá trị văn hóa dân tộc, góp phần đưa di sản bước vào đời sống đương đại.
Chặng đầu tiên của chương trình mang tên “Mở Rối”, được thiết kế như một không gian trải nghiệm tương tác với chuỗi các trạm minigame sáng tạo xoay quanh lịch sử, hình tượng của nghệ thuật múa rối.
Tại mỗi trạm, người tham dự không chỉ được thử thách câu đố nhanh kiến thức mà còn trực tiếp chạm vào những yếu tố cốt lõi của di sản: từ việc nhận diện các loại hình rối, tìm hiểu cấu trúc con rối, cho tới khám phá những câu chuyện dân gian được gửi gắm qua từng nhân vật. Cách tiếp cận văn hóa thông qua trò chơi giúp kiến thức về văn hóa trở nên sinh động, dễ tiếp nhận và tạo hứng thú cho người trẻ.
Điểm nhấn của chặng “Mở Rối” là phần giao lưu với Nghệ sĩ ưu tú Đặng Duy Bằng. Trong không khí gần gũi, cởi mở, nghệ sĩ đã chia sẻ về hành trình gắn bó với múa rối, những thăng trầm trong quá trình giữ nghề, cũng như những trăn trở khi đưa nghệ thuật truyền thống đến với thế hệ trẻ hôm nay.
Những câu chuyện hậu trường, những kỷ niệm nghề và cả những bài học được đúc kết từ thực tiễn đã giúp người nghe hiểu rõ hơn rằng di sản không phải là điều xa vời, mà là kết quả của sự bền bỉ, lòng yêu nghề và tinh thần trách nhiệm với văn hóa dân tộc.
Nếu “Mở Rối” là bước khởi đầu để khán giả tiếp cận và làm quen, thì “Nối Dòng” chính là cao trào cảm xúc của toàn bộ chương trình, nơi nghệ thuật truyền thống được thể hiện trọn vẹn qua vở diễn “Âm vang đồng quê”.
Vở diễn mang đậm chất liệu văn hóa làng quê Việt Nam, tái hiện không gian sinh hoạt dân gian quen thuộc thông qua ngôn ngữ múa rối mộc mạc nhưng giàu sức sống. Từng chuyển động của con rối, từng nhịp điệu âm thanh đều được chăm chút tỉ mỉ, thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật truyền thống và tư duy biểu diễn hiện đại.
Đặc biệt, khoảnh khắc “Rối thức giấc” đã trở thành điểm nhấn giàu tính biểu tượng của chương trình. Trong không gian mang đậm màu sắc văn hóa, con rối được truyền từ nghệ nhân đến người trẻ và những ngọn nến thắp lên tạo nên một sân khấu ấm áp đầy sắc màu. Khoảnh khắc ấy không chỉ đánh thức cảm xúc của khán giả mà còn gợi lên suy ngẫm sâu sắc về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn và làm sống lại các giá trị văn hóa truyền thống.
Ngay từ những hoạt động trải nghiệm đầu tiên cho tới khi vở diễn khép lại, “Mở Rối Nối Dòng” đã nhận được sự hưởng ứng tích cực từ đông đảo khán giả, đặc biệt là sinh viên và người trẻ.
Thảo Linh - một trong những khán giả đến sớm từ những phút đầu của sự kiện chia sẻ rằng: “Đây là lần đầu tiên tôi được tiếp cận nghệ thuật múa rối không phải qua sách vở hay sân khấu truyền thống, mà qua một không gian trải nghiệm gần gũi, tương tác và đầy cảm xúc. Sự kết hợp giữa yếu tố giáo dục, nghệ thuật và sáng tạo đã giúp di sản trở nên gần gũi hơn, khơi gợi trong tôi sự tò mò, yêu thích và mong muốn tìm hiểu sâu hơn về văn hóa dân tộc”.
Trong khi đó, Quang Minh - một khán giả khác cũng hào hứng chia sẻ cảm nhận về sự kiện: “Tôi rất ấn tượng với cách các bạn sinh viên tổ chức sự kiện một cách chỉn chu, có chiều sâu nội dung và thông điệp rõ ràng. Tôi nhận ra rằng khi được trao cơ hội và niềm tin, sinh viên hoàn toàn có thể trở thành lực lượng tiên phong trong việc đổi mới cách tiếp cận di sản”.
Có thể nói, hành trình “Mở Rối Nối Dòng” đã mở ra một cách tiếp cận mới cho việc bảo tồn và phát huy di sản trong môi trường giáo dục: lấy người trẻ làm trung tâm, lấy trải nghiệm làm cầu nối và lấy sáng tạo làm động lực. Đó cũng chính là dòng chảy bền vững để di sản văn hóa Việt Nam tiếp tục được tiếp nối trong tương lai.
Một số hình ảnh khác tại sự kiện:
