Trong năm học 2021-2022, dịch bệnh Covid-19 xảy ra gây ảnh hưởng nặng nề đến đời sống kinh tế, xã hội. Trong thời gian dịch bệnh Covid-19, một số địa phương đã tiến hành miễn học phí để giảm bớt khó khăn cho các gia đình.
Căn cứ pháp lý để các địa phương thực hiện miễn học phí cho học sinh chính là Nghị định số 81/2021/NĐ-CP.
Nghị định nêu rõ: Khi xảy ra thiên tai, dịch bệnh, các sự kiện bất khả kháng do cơ quan có thẩm quyền công bố; tùy theo mức độ và phạm vi thiệt hại, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh xem xét, quyết định không thu học phí trong thời hạn nhất định đối với trẻ em học mẫu giáo và học sinh phổ thông công lập, học viên học tại cơ sở giáo dục thường xuyên theo chương trình giáo dục phổ thông thuộc vùng bị thiên tai, dịch bệnh, vùng xảy ra các sự kiện bất khả kháng.
Năm nay, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã đề xuất miễn toàn bộ học phí cho học sinh trung học cơ sở toàn quốc. Đề xuất này đang được đông đảo người dân ủng hộ.
Đề xuất miễn học phí không mới
Còn nhớ, trong Dự thảo Luật Giáo dục 2019, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đưa đề xuất việc miễn học phí ở bậc trung học cơ sở vào dự thảo.
Trong các cuộc tọa đàm, góp ý Dự thảo Luật Giáo dục 2019, các đại biểu đã đồng tình ủng hộ, nhân dân cả nước vui mừng.
Tuy nhiên, nội dung này khi đề xuất đưa vào dự thảo Luật Giáo dục 2019 đã vấp phải lo ngại làm tăng chi ngân sách nhà nước.
Kết quả, việc miễn học phí ở bậc trung học cơ sở đã không được đưa vào Luật Giáo dục 2019. Thay vào đó, Luật quy định: "Nhà nước thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 05 tuổi và phổ cập giáo dục trung học cơ sở. Nhà nước chịu trách nhiệm thực hiện giáo dục bắt buộc trong cả nước; quyết định kế hoạch, bảo đảm các điều kiện để thực hiện phổ cập giáo dục".
Đây là những cơ sở pháp lý để Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất miễn học phí Trung học cơ sở ngay năm học 2022-2023.
Thực tế không phải chờ đến đề xuất của Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo, hiện nay đã có thành phố Hải Phòng thực hiện miễn học phí trung học cơ sở. Mới đây, Bà Rịa Vũng Tàu… cũng đã có lộ trình chuẩn bị miễn học phí trung học cơ sở.
Ảnh chụp màn hình Đài truyền hình tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. |
Theo ước tính của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cả nước có 5,5 triệu học sinh, ngân sách cấp bù miễn học phí bình quân 2 triệu đồng/năm học thì chi 11.199,8 tỷ đồng/năm học. Nếu thực hiện đề xuất này thì ngân sách Nhà nước phải tăng thêm là 25.199 tỷ đồng trong giai đoạn 3 năm 2022-2024 (sau khi trừ đi số học sinh ở vùng đặc biệt khó khăn, học sinh đã được miễn học phí theo quy định tại Nghị định 81).
Trước đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thủ tướng Chính phủ giao các cơ quan phối hợp, nghiên cứu đánh giá kỹ tác động, Bộ Tài chính tính toán các vấn đề liên quan tới ngân sách, theo tinh thần chung đã được Chính phủ, Thủ tướng chỉ đạo là cần rà soát, có lộ trình điều chỉnh học phí phù hợp, không gây khó khăn hơn cho người dân và học sinh, phù hợp với tình hình và điều kiện của đất nước tại thời điểm hiện nay.[1]
Những con số tăng trưởng về nông nghiệp, công nghiệp, thương mại, du lịch, dịch vụ... trong 5 tháng đầu năm 2022 cho thấy, nền kinh tế Việt Nam đang tiếp tục khởi sắc, đưa tăng trưởng GDP quý II đạt 6% và GDP cả năm 2022 dự báo tăng trưởng trên 7%.[2]
GDP cả năm 2022 được dự báo tăng trưởng trên 7% là tín hiệu khởi sắc của nền kinh tế, là cơ sở để Chính phủ xem xét đề xuất miễn học phí trung học cơ sở của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn.
Miễn học phí cho học sinh nói chung, học sinh trung học cơ sở nói riêng, là ước mơ của nhiều bậc phụ huynh.
Người viết mong rằng đề xuất miễn học phí trung học cơ sở của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn sẽ thành hiện thực, đó là một món quà vô giá cho học sinh trong năm học mới.
Tài liệu tham khảo:
- Nghị định số 81/2021/NĐ-CP.
[1] https://dangcongsan.vn/cung-ban-luan/mien-hoc-phi-thcs-tu-de-xuat-den-hien-thuc-614540.html
[2]https://laodong.vn/xa-hoi/kinh-te-khoi-sac-tang-truong-gdp-2022-du-bao-tren-7-1050758.ldo
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.