Trong bối cảnh hiện nay, sự cạnh tranh trong tuyển sinh giữa các trường đại học ngày càng cao. Để đảm bảo đủ chỉ tiêu đặt ra, nhiều trường đại học đã kết hợp đa dạng các phương thức tuyển sinh, chủ động, linh hoạt tìm các ứng viên phù hợp với tiêu chí của nhà trường.
Xoay quanh câu chuyện đổi mới tuyển sinh đại học, phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã có cuộc trao đổi với Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Văn Dũng – nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
 |
Phó Giáo sư Đỗ Văn Dũng trong buổi tư vấn tuyển sinh online. (Ảnh: NVCC) |
PV: Thưa Phó Giáo sư Đỗ Văn Dũng, có thể thấy trong những năm gần đây, công tác tuyển sinh của các trường đại học đều có nhiều thay đổi. Thầy đánh giá như thế nào về những thay đổi này?
Phó Giáo sư Đỗ Văn Dũng: Những năm gần đây, đa số các trường đại học đều đa dạng hóa các phương thức tuyển sinh, nếu trước đây các trường đều dựa vào kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông là chủ yếu thì hiện nay, một số trường còn tuyển sinh bằng các phương thức như xét học bạ, xét thành tích học sinh trường chuyên, xét theo thành tích học sinh giỏi quốc gia, học sinh giỏi địa phương hay học sinh đạt giải trong các cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật.
Năm vừa qua, một số trường còn xét tuyển qua điểm SAT, IELTS,… Một số trường như Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Quốc gia Hà Nội,…. còn có kỳ thi đánh giá năng lực để chọn các ứng viên phù hợp nhất, nhiều trường đại học khác cũng dựa vào kết quả kỳ thi này để tuyển sinh.
Việc các trường đa dạng hóa phương thức tuyển sinh là xu thế tất yếu, là cách để đảm bảo cho trường tuyển đủ chỉ tiêu, nếu không tuyển sinh được theo phương thức này thì trường sẽ tăng chỉ tiêu cho những phương thức khác. Điều này góp phần giúp các trường linh động hơn và thực hiện có hiệu quả hoạt động tuyển sinh của mình.
Mặt khác, trong 2 năm qua, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông diễn ra trong những mối lo âu. Chúng ta đều lo lắng không biết kỳ thi có diễn ra thuận lợi hay không, các trường càng lo lắng hơn vì nó ảnh hưởng tới công tác tuyển sinh, đó là lý do các trường đều buộc phải đa dạng các phương thức để giảm bớt những rủi ro có thể xảy ra trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Bên cạnh đó, thực tế đã cho ta thấy kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông vẫn còn những lo ngại về vấn đề tiêu cực có thể xảy ra, đây cũng là một nguyên nhân để các trường chủ động các phương án trong mỗi mùa tuyển sinh.
Thêm nữa, khi có nhiều phương thức tuyển sinh đại học thì cũng mở ra nhiều cơ hội hơn cho các em học sinh, trong khi kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông diễn ra mỗi năm một lần duy nhất, nếu em nào gặp sự cố không thể tham gia thi, hoặc gặp phải vấn đề tâm lý mà bài làm kết quả không tốt thì những phương thức tuyển sinh khác sẽ là cứu cánh cho các em, để các em không đánh mất cơ hội bước vào đại học.
Thực tế, mỗi phương thức tuyển sinh đều có những ưu và nhược điểm riêng. Ví dụ như kỳ thi đánh giá năng lực được tổ chức ở các thành phố lớn, nhiều học sinh vùng sâu vùng xa không có điều kiện tham gia cũng là một thiệt thòi và thiếu công bằng.
Khi có nhiều phương thức tuyển sinh khác nhau, chỉ tiêu đối với phương thức xét điểm kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông sẽ giảm xuống. Điều này dẫn đến điểm chuẩn được đẩy lên cao, minh chứng cụ thể như năm vừa qua, đây cũng là rào cản đối với một số thí sinh muốn vào các trường đại học tốp đầu.
PV: Thưa thầy, trong những năm qua, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh đã có những đổi mới nào trong công tác tuyển sinh?
 |
Phó Giáo sư Đỗ Văn Dũng cho biết, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức kết hợp nhiều phương án tuyển sinh, chủ động tìm kiếm ứng viên phù hợp cho trường. (Ảnh: NVCC) |
Phó Giáo sư Đỗ Văn Dũng: Có thể khẳng định những năm qua, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh đã làm tốt công tác tuyển sinh với việc đa dạng hóa các phương thức tuyển sinh kết hợp tư vấn hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông.
Trong bối cảnh hiện nay, không còn câu chuyện trường đại học ngồi chờ thí sinh tìm đến mình, ngược lại, nhà trường phải thật chủ động, tìm cơ hội tiếp cận với người học, giới thiệu về trường, giúp các em có định hướng rõ ràng về ngành nghề, lĩnh vực học tập tương lai và môi trường các em có thể theo học.
Chúng tôi đã kết nối với các trường trung học phổ thông để có những buổi chia sẻ, nói chuyện cùng các em học sinh về định hướng nghề nghiệp. Những buổi tư vấn như vậy được tổ chức một cách nghiêm túc, khi có sự tham gia của các giảng viên nhà trường, có khi trường giới thiệu doanh nghiệp đến chia sẻ cùng các em, có những buổi trò chuyện giữa học sinh trung học phổ thông với cựu sinh viên của trường.
Qua đó, các em được giải đáp những thắc mắc liên quan đến các ngành nghề đào tạo của trường, cơ hội nghề nghiệp tương lai, các em cũng được lắng nghe những câu chuyện về quá trình đào tạo, việc gia nhập vào thị trường lao động ra sao,…
Những buổi tư vấn hướng nghiệp như vậy vô cùng hữu ích, thiết thực với học sinh, đặc biệt là học sinh yêu thích nhóm ngành khoa học công nghệ - kỹ thuật. Đây cũng là cơ hội để thông tin tuyển sinh của nhà trường được lan tỏa rộng hơn.
Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã thành lập và tổ chức các câu lạc bộ khoa học kỹ thuật ở 100 trường phổ thông khác nhau, để giúp các em học sinh có niềm đam mê khoa học kỹ thuật có cơ hội được trải nghiệm và học tập, tìm hiểu ngành nghề nhiều hơn.
Nhà trường cũng tiến hành ký kết hợp tác với các trường trung học phổ thông có chất lượng. Cụ thể, qua danh sách số lượng học sinh trúng tuyển vào trường hằng năm, nếu trường phổ thông nào có từ 30 em trở lên, nhà trường sẽ ký kết hợp tác và hỗ trợ quỹ học bổng cho trường đó. 1% học sinh giỏi của trường phổ thông đó cũng sẽ được tuyển thẳng vào Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
Song song với các hoạt động tư vấn tuyển sinh, nhà trường còn tổ chức cho học sinh và giáo viên phổ thông ở xa những chuyến tham quan trải nghiệm tại trường. Các em được tìm hiểu các hoạt động của trường, các phòng, khoa, đặc biệt là phòng thực hành dành cho sinh viên.
Một điều nhà trường đã làm thành công là đẩy mạnh tuyển sinh số, công tác tư vấn tuyển sinh online cho học sinh, những hoạt động này đã đạt được một số kết quả nhất định.
Nhà trường có kênh truyền hình riêng về tư vấn tuyển sinh, có kênh tuyển sinh trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram, Youtube,… giúp việc tiếp cận thông tin đến các em tốt hơn.
Trong bối cảnh dịch bệnh và thực hiện chuyển đổi số trong giáo dục, nhà trường cũng tổ chức các buổi tư vấn tuyển sinh trên nền tảng Zoom, kết nối với học sinh ở các trường phổ thông trên mọi miền đất nước.
PV: Thưa Thầy, với những cách làm đổi mới đó, công tác tuyển sinh của nhà trường đã đạt được kết quả như thế nào?
Phó Giáo sư Đỗ Văn Dũng: Việc đẩy mạnh tuyển sinh online kết hợp với tư vấn hướng nghiệp, đa dạng các phương thức tuyển sinh đã giúp nhà trường chủ động tiếp cận được nhiều ứng viên phù hợp. Đồng thời chính các em học sinh cũng được tìm hiểu sâu, cặn kẽ từng ngành học và hoạt động đào tạo của trường để có định hướng tốt nhất.
 |
Sinh viên ngành Kiến trúc và Kiến trúc nội thất của Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện đồ án tốt nghiệp. (Ảnh: NVCC) |
Hiện tại, Fanpage tuyển sinh của nhà trường có hơn 100.000 lượt theo dõi với lượt tương tác cao. Qua Facebook, Instagram, Youtube cũng tạo ra một cộng đồng lớn kết nối giữa nhà trường với học sinh, phụ huynh.
Trước đây, rất ít có sinh viên các tỉnh phía Bắc đăng ký vào trường thì những năm gần đây, số lượng sinh viên các tỉnh miền núi phía Bắc như Hà Giang, Lào Cai, Bắc Kạn,… cũng tăng lên.
Hiện nay, đa số học sinh và phụ huynh đều sử dụng mạng xã hội, vì vậy, xu thế tư vấn tuyển sinh online là phù hợp với thời đại số.
Qua nền tảng Zoom, mỗi buổi tư vấn tuyển sinh chúng tôi kết nối với 300 học sinh của mỗi trường phổ thông. Trong thời gian tới, nhà trường mua bản quyền webinar của Zoom nên sẽ kết nối rộng, khi đó, các buổi tư vấn tuyển sinh sẽ kết nối được khoảng 1000 học sinh. Các buổi chia sẻ trên Zoom cũng được phát trực tiếp qua Facebook, Youtube,… tăng cường sự tương tác và lan tỏa tốt hơn.
Việc thành lập những câu lạc bộ ở trường phổ thông cũng giúp các chuyên gia, cựu sinh viên chia sẻ với các em nhiều hơn về cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, những ngành nghề đón đầu xu thế tương lai, mang đến cho em bức tranh toàn cảnh về thị trường lao động trong thời gian tới.
Đặc biệt, nhà trường cũng hỗ trợ các em tiếp cận với những ngành nghề của trường qua những khóa học online về nhập môn ngành. Theo đó, các em học sinh trường phổ thông có thể lên trường học ảo để đăng ký học những môn nhập môn, tìm hiểu ngành nghề trong tương lai. Nếu sau này các em đỗ vào Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh thì sẽ được miễn môn học đó.
Đây là cơ hội tuyệt vời đối với các em học sinh khi được trải nghiệm và thử sức mình, để xem bản thân có phù hợp với ngành nghề mình định hướng theo đuổi hay không, cũng là cơ hội để các em được làm quen với môi trường đại học ngay khi còn ngồi ở ghế trường phổ thông.
Nhờ những đổi mới trong công tác tuyển sinh, năm học 2021 - 2022 vừa qua, trường có 6650 sinh viên trúng tuyển trên 6350 chỉ tiêu, đạt 104.7%. Bên cạnh đó, trường cũng có 9 ngành đạt điểm chuẩn cao nhất cả nước. Như vậy, khi chúng tôi làm tốt công tác tuyển sinh thì không chỉ đảm bảo về số lượng chỉ tiêu mà còn là bước tiến về chất lượng đầu vào của nhà trường.
Trân trọng cảm ơn Thầy!
