Phổ điểm hai môn Toán và Hóa học của kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025 được giáo viên đánh giá cao bởi mức độ phân hóa rõ rệt giữa các nhóm thí sinh, đảm bảo mục tiêu xét tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đầu vào đại học. Còn phổ điểm môn Vật lý được đánh giá là khá "an toàn".
Đề Toán phân hóa cao
Năm 2025, kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông có 1.126.172 thí sinh dự thi môn Toán. Trong đó, điểm trung bình là 4.78; trung vị là 4.6; độ lệch chuẩn là 1.68. Kỳ thi ghi nhận 513 điểm 10 và 6 điểm 0 môn Toán.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Nguyễn Mai Anh - Tổ trưởng chuyên môn Tổ Toán Tin, Trường Trung học phổ thông Nguyễn Gia Thiều (Hà Nội) nhận định, phổ điểm môn Toán trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm nay thể hiện rõ sự phân hóa giữa các nhóm thí sinh, vừa đáp ứng mục tiêu xét tốt nghiệp, vừa là cơ sở đáng tin cậy để các trường đại học sử dụng trong tuyển sinh.
Đặc biệt, do môn Toán là môn thi bắt buộc với 100% học sinh bậc trung học phổ thông nên phổ điểm cũng đã phản ánh khách quan mặt bằng chung về năng lực của học sinh trên toàn quốc.
“Phổ điểm môn Toán trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 ghi nhận một thực tế đáng chú ý rằng số lượng thí sinh đạt điểm từ 9,5 đến 10 tăng cao hơn so với các năm trước. Đây là tín hiệu cho thấy đề thi năm nay được xây dựng hợp lý, không mang tính đánh đố, giữ được tính chọn lọc nhưng đồng thời mở ra cơ hội để những học sinh có năng lực thực sự nổi bật có thể đạt điểm tối đa.
Đề thi đã cân bằng tốt giữa ba mục tiêu là đảm bảo mặt bằng chung để phục vụ xét tốt nghiệp, tạo cơ hội để học sinh giỏi thể hiện năng lực và phân hóa hiệu quả thí sinh phục vụ tuyển sinh đại học.
Trong đó, ngưỡng phân hóa rõ rệt nhất bắt đầu từ khoảng điểm 7 trở lên - nơi mà những học sinh có tư duy tốt, kỹ năng làm bài chắc chắn, kiến thức linh hoạt có thể vượt qua để tiến gần tới mức điểm tối đa. Điều này cũng đồng nghĩa với việc các trường đại học, đặc biệt là những ngành có mức độ cạnh tranh cao, sẽ có thêm căn cứ rõ ràng và đáng tin cậy trong việc tuyển chọn sinh viên phù hợp”, cô Mai Anh cho hay.
Theo cô Mai Anh, một điểm cộng đáng kể khác của đề thi năm nay chính là cấu trúc được thiết kế công phu với ba dạng câu hỏi trắc nghiệm. Đây là hướng tiếp cận hiện đại, giúp đánh giá toàn diện hơn các năng lực của học sinh, không chỉ dừng lại ở việc ghi nhớ máy móc mà còn kiểm tra khả năng tư duy logic, phân tích và ứng dụng kiến thức vào giải quyết vấn đề.
Đặc biệt, với sự đa dạng trong câu hỏi, đề thi đã hạn chế tối đa yếu tố “may rủi”. Có thể khẳng định rằng, điểm 10 môn Toán năm nay mang ý nghĩa thực chất, phản ánh đúng trình độ của người học, đồng thời là minh chứng cho sự điều chỉnh tích cực trong cách tiếp cận và ra đề của kỳ thi tốt nghiệp tốt nghiệp trung học phổ thông theo chương trình giáo dục phổ thông 2018. Tình trạng “lạm phát điểm” từng xảy ra ở một số kỳ thi trước không còn mà đã bảo đảm được ngưỡng tối thiểu để học sinh hoàn thành mục tiêu tốt nghiệp.
Phổ điểm thi môn Toán năm nay là một bước tiến tích cực, góp phần khẳng định vai trò của kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông không chỉ là kỳ kiểm tra cuối cấp, mà còn là công cụ quan trọng để phát hiện, tuyển chọn và định hướng nhân lực chất lượng cao cho giáo dục đại học và nền kinh tế tri thức.
Đề thi môn Vật lý cần tăng các câu hỏi vận dụng thực tế để phân hoá rõ nét hơn
Còn đối với môn Vật lý, phổ điểm thi năm 2025 ghi nhận số thí sinh đạt điểm 10 ở mức cao là 3.929 thí sinh và có duy nhất một thí sinh nhận điểm 0 trên tổng số 347.599 thí sinh dự thi. Điểm trung bình đạt 6.99; trung vị là 7.0 và độ lệch chuẩn là 1.52.
Theo thầy Mai Văn Túc - Giáo viên môn Vật lý, Trường Trung học phổ thông Chuyên Khoa học Tự nhiên (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội) đánh giá, điểm trung bình năm 2025 tăng nhẹ so với năm 2024.
“Về cấu trúc đề, năm nay là đề thi môn Vật lý có thêm phần tự luận bên cạnh các câu hỏi trắc nghiệm, một điểm khác so với các năm trước. Đây được xem là bước chuyển tích cực, tuy nhiên, để đánh giá đúng năng lực học sinh và thúc đẩy việc đổi mới phương pháp dạy - học, đề thi cần tăng dần tỷ lệ các câu hỏi vận dụng thực tiễn, đặc biệt là vận dụng sáng tạo.
Tôi cho rằng, nếu muốn chương trình giáo dục phổ thông 2018 phát huy hiệu quả như kỳ vọng, hướng đến phát triển năng lực và phẩm chất người học thì đề thi hướng đến đánh giá năng lực vận dụng, học sinh sẽ không còn cần phải luyện giải quá nhiều dạng bài mẫu như trước mà thay vào đó là hiểu sâu, biết ứng dụng kiến thức vào thực tế”, thầy Túc cho hay.
Bên cạnh đó, từ quan sát thực tế và kinh nghiệm giảng dạy theo định hướng chương trình giáo dục phổ thông 2018, thầy Túc cho rằng nếu hiểu đúng tinh thần đổi mới, việc dạy và học sẽ trở nên nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Học sinh không cần luyện thi quá sức mà thay vào đó chỉ cần hiểu rõ và nắm chắc kiến thức nền tảng là đã có thể vận dụng để giải quyết nhiều tình huống khác nhau trong bài thi.
“Xuất phát từ thực tiễn, tôi đề xuất đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông nên tăng dần hàm lượng câu hỏi đánh giá năng lực trong những năm tới, đặc biệt là các năng lực tư duy, sáng tạo. Bên cạnh đó, đội ngũ ra đề cần đảm bảo đề thi đạt tính phân hóa cao, phù hợp với mục tiêu phát triển phẩm chất và năng lực người học mà chương trình mới đặt ra” thầy Túc khẳng định.
Phổ điểm môn Hoá học cho thấy mức độ phân hoá cao của đề thi
Đối với môn Hóa học, thầy Trần Thắng - giáo viên môn Hoá học tại HSA Education nhận định, phổ điểm năm nay đã phản ánh rõ độ phân hóa cao đề thi. Cụ thể, điểm trung bình giảm xuống còn 6,06 (so với điểm trung bình 6,68 của năm 2024); tỷ lệ thí sinh có điểm dưới trung bình tăng mạnh lên khoảng 30%, trong khi số bài thi đạt điểm 10 giảm gần một nửa so với năm trước.
Những thay đổi trong phổ điểm cho thấy đề thi năm nay có xu hướng yêu cầu thí sinh hiểu bản chất và biết vận dụng kiến thức, thay vì chỉ ghi nhớ máy móc. Điều này phù hợp với định hướng của chương trình giáo dục phổ thông 2018, đồng thời góp phần hạn chế tình trạng khoanh bừa.
Đặc biệt, năm 2025 là năm đầu tiên kỳ thi được tổ chức theo chương trình mới, phổ điểm cũng phản ánh rõ bước chuyển từ dạy học theo cách truyền thống sang phát triển năng lực, thể hiện nỗ lực đổi mới trong đánh giá chất lượng giáo dục.
“Tôi đánh giá rằng đề thi năm nay có chất lượng và độ phân hóa tương đối tốt, phù hợp với mặt bằng chung thí sinh.
Cấu trúc đề thi theo hướng mới đã góp phần hạn chế tình trạng khoanh bừa, giảm yếu tố may mắn và khuyến khích học sinh học thật, thi thật. Đây là một điều chỉnh hợp lý, giúp đánh giá đúng năng lực và phát huy tư duy của người học”, thầy Thắng đánh giá.
Bên cạnh đó, từ phổ điểm và cấu trúc đề thi năm nay, thầy Thắng cho rằng những định hướng đổi mới trong môn Hóa học đã bước đầu phát huy hiệu quả. Tuy nhiên, để tiếp tục hoàn thiện, đề thi cần phát triển theo hướng tăng cường đánh giá năng lực vận dụng, kết hợp giữa định tính và định lượng nhằm nâng cao tư duy phân tích và khả năng giải quyết vấn đề một cách toàn diện cho người học.
Ngoài ra, hoạt động dạy học cũng cần được đổi mới theo đúng tinh thần của chương trình giáo dục phổ thông 2018, lấy sự phát triển năng lực học sinh làm trung tâm. Giáo viên nên tăng cường gắn lý thuyết với thực tiễn, rèn kỹ năng đọc hiểu, tổ chức các hoạt động thí nghiệm và hướng dẫn học sinh vận dụng kiến thức vào các tình huống thực tế.
