Trường ĐH có vai trò quan trọng trong việc tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu

24/11/2023 16:26
Tường San
0:00 / 0:00
0:00
GDVN- Các trường đại học có vai trò quan trọng trong việc tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, góp phần phát huy những tác động tích cực của hội nhập kinh tế quốc tế.

Sáng ngày 24/11, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức Hội thảo Hợp tác và Hội nhập kinh tế quốc tế lần thứ 11 về “Thúc đẩy sự tham gia chuỗi giá trị toàn cầu hướng tới chuyển đổi số và phát triển bền vững”.

Tham dự hội thảo về phía Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) có Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Trung Thành - Hiệu trưởng, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Anh Thu - Phó Hiệu trưởng.

Quang cảnh Hội thảo.

Quang cảnh Hội thảo.

Đại diện các đơn vị đối tác đồng tổ chức hội thảo có sự tham gia của Giáo sư Andreas Stoffers - Giám đốc quốc gia FNF Việt Nam; Giáo sư Peter Draper - Giám đốc Viện Thương mại Quốc tế, Trường Đại học Adelaide, Úc; - Giáo sư Shandre Thangavelu – Giám đốc khu vực Đông Nam Á, Viện Thương mại quốc tế, Trường Đại học Adelaide, Úc; Giáo sư Fabio Pollice, Hiệu trưởng Đại học Salento, Lecce, Ý; Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đào Ngọc Tiến, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại Thương; Giáo sư Sitanon Jesdapipat, Trường Đại học Rangsit, Thái Lan; Tiến sĩ Lưu Tiến Dũng - Phó Trưởng Khoa Kinh tế đối ngoại, Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh.

Bên cạnh đó, hội thảo còn vinh dự đón tiếp đại diện Đại sứ quán Úc tại Việt Nam và nhận được sự chia sẻ của đại diện Bộ Công thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Không những vậy, hội thảo cũng thu hút sự tham gia của hơn 200 nhà hoạch định chính sách, chuyên gia, học giả quốc tế, nghiên cứu sinh, học viên, sinh viên đến từ các cơ quan nhà nước, các trường đại học và viện nghiên cứu trong và ngoài nước.

Có thể thấy rằng, hội nhập kinh tế quốc tế và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu (GVC) đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế thông qua việc tạo điều kiện chuyển đổi cơ cấu, chuyển giao công nghệ và tăng trưởng.

Trong khi các quốc gia phát triển thường chiếm ưu thế trong chuỗi giá trị toàn cầu, các quốc gia đang phát triển với lợi thế so sánh về chi phí lao động thấp có xu hướng hoạt động trong các lĩnh vực có giá trị gia tăng thấp.

Hội nhập càng sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, các quốc gia đang phát triển càng phải đối mặt với những thách thức dài hạn và dai dẳng do dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài như chuyển đổi số (bao gồm việc tích hợp các công nghệ kỹ thuật số trên tất cả các lĩnh vực), và phát triển bền vững (bao gồm tăng trưởng kinh tế, phúc lợi xã hội và bảo vệ môi trường vừa là động lực), vừa là mục tiêu quan trọng đối với các quốc gia.

Do đó, có một số vấn đề nổi lên và cần được giải quyết như sự phù hợp của các chiến lược phát triển định hướng xuất khẩu khi tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu và các hành động cần thiết để đẩy mạnh hợp tác chuỗi giá trị toàn cầu hướng tới thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển bền vững.

Chính vì vậy, hội thảo này của Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội được diễn ra với mục đích tăng cường trao đổi và chia sẻ về hội nhập kinh tế quốc tế nói chung và tham gia chuỗi giá trị toàn cầu hướng tới chuyển đổi số và phát triển bền vững nói riêng.

Hội thảo chính là kết quả phối hợp tổ chức giữa Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội Viện Friedrich Naumann Foundation for Freedom tại Việt Nam (FNF Việt Nam); Trường Đại học Adelaide, Úc; Trường Đại học Salento, Ý; Trường Đại học Rangsit; Thái Lan, Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chính Minh; Trường Đại học Ngoại Thương; Trường Đại học Sofia, Bulgari và Trường Đại học Saint-Louis – Bruxelles, Bỉ.

Được biết, Ban Tổ chức hội thảo đã gửi thư mời viết bài và nhận được sự quan tâm lớn từ các nhà quản lý, các doanh nghiệp, các nhà nghiên cứu và các giảng viên trong nước cũng như quốc tế.

Trong đó, gần 50 bài viết chất lượng đã được gửi đến hội thảo tập trung vào bốn chủ đề chính: Chuyển đổi số và Đổi mới trong chuỗi giá trị toàn cầu;Thực hành bền vững trong chuỗi giá trị toàn cầu; Các vấn đề về Năng lực phục hồi và Quản trị trong chuỗi giá trị toàn cầu và Mô hình, Đặc điểm và Chính sách của chuỗi giá trị toàn cầu.

Trong phiên buổi sáng, bài tham luận về vấn đề “Liên minh chiến lược, hội nhập khu vực và RCEP: Hàm ý đối với Đông Á và ASEAN” đã được trình bày bởi Giáo sư Shandre Thangavelu.

Theo Giáo sư Shandre Thangavelu, trong thập kỷ qua, khu vực Đông Á và Nam Á đã phải đối mặt với chủ nghĩa bảo hộ và chống toàn cầu hóa với mức độ ngày càng gia tăng trong thương mại khu vực và toàn cầu.

Bên cạnh đó, những bất ổn gần đây như đại dịch COVID–19; chiến tranh thương mại Mỹ-Trung; chiến tranh quân sự Nga-Ukraine; áp lực lạm phát; đứt gãy chuỗi giá trị toàn cầu; suy thoái kinh tế khu vực và trên thế giới sẽ dẫn đến những chính sách hướng nội hơn, gia tăng chủ nghĩa bảo hộ và tình trạng phân mảnh trong các thỏa thuận thương mại.

Những thách thức này đã dẫn đến nhu cầu về cơ chế thương mại mới, sự thống nhất giữa các chính sách ở cả cấp độ toàn cầu, khu vực và quốc gia.

Vậy nên, các quốc gia cần thống nhất các thỏa thuận thương mại nhằm giảm sự chồng chéo trong chính sách, cắt giảm chi phí giao dịch thương mại và hạn chế sự phân mảnh thương mại toàn cầu và khu vực.

Còn trong bài tham luận “Trường đại học và chuỗi giá trị toàn cầu” của Giáo sư Fabio Pollice, ông đã nhấn mạnh tầm quan trọng của các trường đại học trong việc tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu cũng như đẩy mạnh việc tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu ở cấp độ quốc gia.

Nối tiếp các bài tham luận là phiên thảo luận bàn tròn với sự tham gia của các đại diện từ những cơ quan hoạch định chính sách của Việt Nam như Bộ Công Thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các chuyên gia đến từ các trường đại học trong nước và quốc tế.

Các diễn giả tham gia thảo luận tại Hội thảo.

Các diễn giả tham gia thảo luận tại Hội thảo.

Theo đó, các diễn giả tập trung đánh giá những biến động của nền kinh tế thế giới như đại dịch COVID-19, khủng hoảng năng lượng, căng thẳng chính trị và những xu thế mới như cách mạng công nghệ 4/0, chuyển đổi số, xu hướng phát triển bền vững có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển và định hình lại chuỗi giá trị toàn cầu.

Các nội dung liên quan đến thuận lợi và thách thức của các nhóm nước phát triển và đang phát triển trong việc tích hợp các nguyên tắc của nền kinh tế tuần hoàn và kinh tế số trong chuỗi giá trị toàn cầu cũng sẽ được thảo luận. Đặc biệt, những chính sách hỗ trợ khả năng phục hồi và tính bền vững của chuỗi giá trị toàn cầu sẽ là chủ đề quan trọng được thảo luận và chia sẻ tại các phiên thảo luận bàn tròn.

Buổi chiều cùng ngày, 5 phiên thảo luận song song được tiến hành với các chủ đề: Chuyển đổi số và Đổi mới trong chuỗi giá trị toàn cầu; Thực hành bền vững trong chuỗi giá trị toàn cầu; Các vấn đề về Năng lực phục hồi và Quản trị trong chuỗi giá trị toàn cầu; Mô hình, Đặc điểm và Chính sách của chuỗi giá trị toàn cầu; và Dịch vụ hoá và Phân tích cấp độ doanh nghiệp ở Đông Á.

Tham gia sâu vào thương mại quốc tế và chuỗi giá trị toàn cầu mang lại sự phục hồi toàn diện cho các quốc gia, tạo ra sự phát triển ổn định và bền vững trong quá trình chuyển đổi xanh và chuyển đổi số. Song trong khoảng thời gian gần đây một số chuỗi giá trị toàn cầu đang ngày càng trở nên phức tạp hơn.

Do vậy, các diễn giả không chỉ tập trung vào thực tiễn tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu mà còn chỉ ra những thách thức, rủi ro phát sinh trong quá trình này.

Những hàm ý chính sách cho chính phủ, các chiến lược quản trị ở doanh nghiệp sẽ được các tác giả đưa ra nhằm đảm bảo sự phục hồi và tính bền vững khi tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Sự góp mặt của đông đảo các diễn giả đến từ các trường đại học trong và ngoài nước như Úc, Ý, Thái Lan… đã giúp cho các vấn đề trong phiên buổi sáng được phân tích sâu sắc hơn, đồng thời giúp tăng cường liên kết học thuật đa quốc gia.

Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội tin rằng, sau hội thảo, các nhà nghiên cứu, các nhà hoạch định chính sách và quản lý Nhà nước các nhà khoa học và quản trị doanh nghiệp sẽ bổ sung thêm được những luận cứ khoa học và thực tiễn toàn diện và xác đáng hơn, góp phần phát huy những tác động tích cực của hội nhập kinh tế quốc tế và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu đến mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam.

Thông qua việc kết nối các chuyên gia, học giả, giảng viên, người học và doanh nghiệp trong nước và quốc tế, hội thảo sẽ góp phần thúc đẩy quá trình đổi mới, phát triển và nâng cao chất lượng đào tạo về kinh tế và kinh doanh ở các trường đại học trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng.

Tường San