Đổi mới sách giáo khoa theo cách đánh giá năng lực
GS. Đào Trọng Thi - Chủ nhiệm Ủy ban VHGDTNTN&NĐ của Quốc hội cho biết, với Đề án đổi mới sách và chương trình, Ủy ban hoàn toàn tán thành, nhưng cần tập trung nhấn mạnh tới các yếu tố, trong đổi mới chương trình, sách giáo khoa cần bám sát điều kiện thực tiễn của đất nước, theo mục tiêu giáo dục toàn diện, phát triển phẩm chất và năng lực người học, vừa bảo đảm tính thống nhất trên phạm vi toàn quốc, vừa phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và tính đặc thù của từng địa phương.
 |
| Sách giáo khoa hiện tại được cho là có nhiều bất cập. Ảnh Xuân Trung |
Nội dung trong đổi mới phải đảm bảo tính cơ bản, hiện đại, phù hợp với thực tiễn và truyền thống Việt Nam, tăng cường kỹ năng thực hành, thực tiễn, tư duy sáng tạo và năng lực tự học; cân đối giữa dạy kiến thức với giáo dục đạo đức, lối sống, lịch sử, văn hóa dân tộc cũng như định hướng nghề nghiệp; bảo đảm học sinh trung học cơ sở có tri thức phổ thông nền tảng, học sinh trung học phổ thông phải được định hướng nghề nghiệp và chuẩn bị cho giai đoạn học sau trung học phổ thông có chất lượng.
Quan điểm của ủy ban này về dạy học phân hóa và dạy học tích hợp trong chương trình, sách giáo khoa đổi mới là theo hướng tăng cường các môn học, chuyên đề tự chọn. Việc này sẽ dẫn đến việc đổi mới trong xây dựng chương trình và tổ chức lớp học và cần được quy định trong Nghị quyết mới của Quốc hội.
Theo đánh giá của Ủy ban VHGDTNTN&NĐ, việc dạy học tích hợp bước đầu đã được thực hiện ở bậc học phổ thông, nhưng ở mức thấp và thiếu tính hệ thống, nhất quán. Chương trình tiểu học hiện hành gồm các môn học tích hợp theo lĩnh vực hoặc liên ngành.
Còn việc dạy học tích hợp ở cấp THCS chủ yếu dừng ở mức độ tích hợp trong nội bộ môn học kết hợp với một số môn học tích hợp đa môn. Ở THPT dạy học tích hợp mới chỉ lồng ghép các nội dung giáo dục về môi trường, an toàn giao thông, dân số - sức khỏe sinh sản vị thành niên, giới tính, kỹ năng sống,…vào các môn học, song chưa nhuần nhuyễn và linh hoạt, dẫn đến sự quá tải, hạn chế hiệu quả dạy- học.
Vấn đề đa dạng hóa sách giáo khoa phổ thông cũng được đề cập tới trong dự thảo, Ủy ban VHGDTNTN&NĐ của Quốc hội nhất trí với chủ trương có một số sách giáo khoa cho mỗi môn học. Cần sớm có bộ chương trình chuẩn đủ chi tiết với những chuẩn kiến thức, kỹ năng cụ thể và những phẩm chất cần thiết khác; đồng thời cần ban hành bộ tiêu chí đánh giá sách giáo khoa.
Cụ thể, sắp xếp lại hệ thống các trường, khoa sư phạm và cơ sở đào tạo giáo viên phổ thông; ban hành cơ chế, chính sách đặc thù đối với các trường, khoa sư phạm để nâng cao chất lượng đào tạo, đặc biệt là đào tạo giáo viên chất lượng cao và nghiên cứu khoa học giáo dục; đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng, tuyển dụng, đánh giá, sử dụng giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục; chế độ, chính sách ưu đãi nhằm thu hút người có năng lực, trình độ về làm công tác giảng dạy, quản lý tại các trường, khoa sư phạm và các cơ sở giáo dục phổ thông.
Trước đó, ngày 7/4/2014 Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Vũ Luận đã có Tờ trình gửi Ủy ban thường vụ Quốc hội về việc đề nghị ban hành Nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
