Nguyên Bộ trưởng giáo dục Phạm Vũ Luận bị kiện vì quyết định số 4674

Ngày 7/10 và chiều 10/10 đã diễn ra phiên tòa hành chính sơ thẩm giữa người khởi kiện là ông Hoàng Xuân Quế (Giảng viên Trường Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội) khởi kiện quyết định số 4674/QĐ-BGDĐT ngày 11/10/2013 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (khi đó là ông Phạm Vũ Luận).

Quyết định này thu hồi bằng Tiến sĩ của ông Hoàng Xuân Quế vì cho rằng có sao chép một phần nội dung trong luận án của Tiến sĩ Mai Thanh Quế (Giảng viên Học viện Ngân hàng).

Trong quá trình giải quyết vụ việc, ông Hoàng Xuân Quế nhiều lần đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đưa ra cuốn luận án tiến sĩ gốc mà ông đã nộp về Bộ GD&ĐT trước và sau khi bảo vệ luận án, để xem xét. Đó là luận án mà ông Hoàng Xuân Quế bảo vệ và được cấp bằng Tiến sĩ loại xuất sắc.

Tuy nhiên, Bộ GD&ĐT không đưa ra được cuốn luận án này. Đồng thời, trong quá trình thu thập tài liệu, Bộ Giáo dục căn cứ vào quyển luận án được cho là của ông Quế nộp tại Thư viện Quốc gia và quyển luận án lưu tại Trường Đại học Kinh tế Quốc dân (KTQD), để đánh giá.

Ông Quế không chấp nhận các cuốn luận án này, do không có chữ ký cam đoan của mình trên phần cam đoan (là yêu cầu bắt buộc), và các tài liệu kèm theo phải nộp cho Thư viện Quốc gia theo quy định của Bộ GD&ĐT.

Về cuốn luận án ông Hoàng Xuân Quế nộp tại Bộ GD&ĐT thì cơ quan này cho biết đã chuyển vào Thư viện Tổng hợp TP.Hồ Chí Minh?!

Cuốn luận án này cũng không có chữ ký cam đoan của ông Quế. Trong khi đó, theo quy định thì cuốn luận án bắt buộc phải được lưu tại hồ sơ nghiên cứu sinh của ông Quế tại Bộ GD&ĐT.

Với những tài liệu thu thập mù mờ như vậy, nhưng Bộ GD&ĐT vẫn ban hành quyết định 4674 thu hồi bằng Tiến sĩ của ông Quế.

Tại phiên tòa, Luật sư Đinh Anh Tuấn - đại diện cho Bộ GD&ĐT vẫn cho rằng, Bộ GD&ĐT ra quyết định 4674 thu hồi bằng Tiến sĩ của ông Hoàng Xuân Quế là đúng pháp luật.

Phiên tòa sơ thẩm vụ án hành chính ông Hoàng Xuân Quế kiện Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. ảnh: HM.

Quyết định 4674 là trái quy định của pháp luật

Tại phiên tòa, luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của ông Hoàng Xuân Quế là Trần Hồng Phúc và Ngô Thị Thu Hằng (Công ty TNHH và Thực hành Luật Nguyễn Chiến) đã đưa ra rất nhiều luận cứ thuyết phục chứng minh việc Bộ trưởng Bộ GD&ĐT khi đó là ông Phạm Vũ Luận ra quyết định số 4674 là không khách quan, không đảm bảo đúng quy định của pháp luật.

Vấn đề mấu chốt đặt ra là phía người khởi kiện - ông Hoàng Xuân Quế không công nhận 3 cuốn luận án mà tổ xác minh của Bộ GD&ĐT đã tiến hành thu thập trong quá trình giải quyết tố cáo. 

Ông Quế cho rằng, đó là những cuốn luận án mạo danh tên nghiên cứu sinh Hoàng Xuân Quế. 

Vì vậy, trong quá trình Bộ giải quyết  tố cáo cũng như quá trình tham gia tố tụng tại Tòa án, ông Quế liên tục yêu cầu Bộ cung cấp các cuốn luận án mà ông Quế đã nộp cho Bộ GD&ĐT để Bộ GD&ĐT ra Quyết định thành lập Hội đồng bảo vệ luận án cấp Nhà nước cũng như nộp cho Bộ sau khi bảo vệ luận án cấp nhà nước.

Tuy nhiên, Bộ không thu thập được và cũng không có tài liệu này để cung cấp cho Tòa án. Toàn bộ 3 luận án lưu tại 3 thư viện do Bộ thu thập không phải của ông Quế vì:

Đối với cuốn thu thập tại thư viện Quốc gia: Theo quy định tại tiểu mục 3.1 Mục III Hướng dẫn tổ chức đánh giá luận án tiến sĩ ban hành kèm theo quyết định số 8217/SĐH ngày 01/9/2000 v/v của Bộ GD&ĐT hướng dẫn đánh giá luận án tiến sĩ quy định rất rõ: “Sau khi bảo vệ thành công, nghiên cứu sinh phải nộp cho Thư viện Quốc gia một luận án và một tóm tắt luận án…”.

Theo quy chế, Nghiên cứu sinh phải nộp cho Thư viện quốc gia cuốn luận án có chữ ký cam đoan của mình, kèm theo có các tài liệu sau:

01 bản tóm tắt luận án; 01 Quyết định thành lập hội đồng chấm luận án; 03 bản nhận xét của phản biện và 01 Quyết nghị của hội đồng chấm luận án.

Tại Giấy biên nhận luận án ngày 05/11/2003, Thư viện Quốc gia đã nhận 01 cuốn luận án có chữ ký cam đoan của ông Quế, kèm theo có các tài liệu sau: 01 bản tóm tắt luận án; 01 Quyết định thành lập hội đồng chấm luận án; 03 bản nhận xét của phản biện và 01 Quyết nghị của hội đồng chấm luận án.

Thực tế, Bộ thu thập cuốn luận án tại Thư viện Quốc gia không có chữ ký của ông Quế, không có các tài liệu định kèm theo quy định và theo Giấy biên nhận nêu trên (thể hiện tại Biên bản Tổ xác minh làm việc với đại diện thư viện Quốc gia ngày 30/9/2013).

Cuốn này không đúng quy định của Quy chế và không phù hợp Giấy biên nhận luận án của ông Quế ngày 05/11/2003.

Luật sư Trần Hồng Phúc khẳng định: Bộ GD&ĐT sử dụng cuốn luận án thu thập tại Thư viện Quốc gia không phải của ông Hoàng Xuân Quế.

Đối với cuốn thu thập tại thư viện Đại học KTQD: Tại biên bản làm việc ngày 01/10/2013, Giám đốc thư viện và cán bộ chuyên trách thư viện của Nhà trường này khẳng định quy trình nhận luận án lưu thư viện năm 2002-2003 là: Thư viện thu luận án, phát phiếu nộp luận án cho người nộp, người nộp ký vào 'Sổ theo dõi thư viện'.

Đối chiếu cuốn luận án thu thập tại thư viện Đại học KTQD không có chữ ký cam đoan của nghiên cứu sinh Hoàng Xuân Quế.

Ngoài ra, căn cứ để xác định cuốn luận án do ông Quế nộp phụ thuộc chữ ký của ông Quế tại ‘Sổ theo dõi thư viện’, nhưng lãnh đạo thư viện nhà trường lại cho rằng không tìm thấy sổ ký nhận nộp của ông Quế, vì sau nhiều lần chuyển kho bị thất lạc, thư viện chỉ con lưu sổ theo dõi từ năm 2009 đến nay?

Căn cứ trên những nội dung này, Luật sư Trần Hồng Phúc, khẳng định: Cuốn luận án thu thập tại Thư viện trường Đại học KTQD không phải của ông Quế, do không có chữ ký ông Quế trong luận án cũng như mất sổ theo dõi thư viện để xác định.

Đối với cuốn thu thập tại Thư viện Tổng hợp TP.Hồ Chí Minh: Theo quy chế của Bộ GD&ĐT ban hành kèm theo quyết định số 8217/SĐH ngày 01/9/2000 thì Nghiên cứu sinh từ Bình Định trở vào nộp luận án cho Thư viện Tổng hợp TP.Hồ Chí Minh.

Như vậy, Nghiên cứu sinh Hoàng xuân Quế ở Hà Nội không liên quan đến thư viện tổng hợp TP.Hồ Chí Minh.

Theo quy chế đào tạo sau đại học thì Bộ có trách nhiệm lưu, quản lý luận án của Nghiên cứu sinh. Việc Bộ lý giải rằng do kho lưu trữ đầy nên chuyển cuốn luận án lưu tại Bộ cho Thư viện Tổng hợp TP.Hồ Chí Minh là làm trái quy định. Không có văn bản pháp lý nào quy định Bộ GD&ĐT được quyền không lưu giữ mà chuyển luận án cho thư viện các địa phương.

Cuốn luận án thu thập tại Thư viện Tổng hợp TP.Hồ Chí Minh cũng không có chữ ký cam đoan của Nghiên cứu sinh Hoàng Xuân Quế.

Như vậy, có cơ sở để ông Quế phủ nhận cuốn luận án của thư viện TP.Hồ Chí Minh, vì theo quy định luận án bảo vệ của Nghiên cứu sinh nộp cho Bộ phải được lưu cùng hồ sơ Nghiên cứu sinh tại Bộ.

Luật sư Trần Hồng Phúc cho rằng, có đầy đủ căn cứ để nghi ngờ cuốn luận án của ông Hoàng Xuân Quế đã bị đánh tráo vì mục đích xấu, vì tất cả những tài liệu quan trọng liên quan tới ông Quế đều bị mất.

Người tố cáo (ông Nguyễn Văn Nam) lại là Chủ tịch cả 3 Hội đồng chấm luận án của ông Hoàng Xuân Quế, từ Hội đồng chấm chuyên đề luận án, Hội đồng chấm luận án cấp cơ cở và Hội đồng chấm luận án cấp nhà nước, nhưng lại không hề có bất cứ tài liệu chứng cứ nào để minh chứng (kể cả quyển luận án mà ông Quế đã nộp cho ông Nam khi bảo vệ tại 3 Hội đồng).

Kết luận thanh tra 1254 của Bộ GD&ĐT, mà căn cứ vào đó để Bộ GD&ĐT ra quyết định 4674 là không khách quan, dựa trên những chứng cứ phiến diện; không xem xét ý kiến của các nhà khoa học trong hội đồng.

Đặc biệt là ý kiến của Tiến sĩ Dương Thu Hương - nguyên Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, là giáo viên hướng dẫn của Nghiên cứu sinh Mai Thanh Quế, đồng thời là người được Bộ trưởng GD&ĐT ủy quyền thẩm định chất lượng luận án của ông Hoàng Xuân Quế, để xem xét có đủ điều kiện bảo vệ hay không?

Tiến sĩ Dương Thu Hương đã gửi văn bản gửi đến Bộ trưởng Bộ GD&ĐT khẳng định, không có sự trùng lắp giữa hai luận án của ông Hoàng Xuân Quế và ông Mai Thanh Quế, và yêu cầu Bộ GD&ĐT lấy lại bản nhận xét phản biện kín của bà đã gửi tới Bộ vào năm 2003 để làm minh chứng. Nhưng Bộ GD&ĐT trả lời không lưu giữ?

Từ những phân tích trên đây, để bảo đảm sự nghiêm minh của pháp luật, tinh thần pháp chế XHCN cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của ông Hoàng Xuân Quế, đề nghị HĐXX căn cứ vào quy định tại điểm b, khoản 2 Điều 193 Luật tố tụng hành chính chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện:

Tuyên hủy QĐ 4674/QĐ-BGDĐT ngày 11/10/2013 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo.

Kiến nghị Bộ GD&ĐT cùng các cơ quan chức năng có thẩm quyền khôi phục lại mọi quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm từ việc thực thi Quyết định số 4674 của Bộ trưởng (khôi phục lại chức danh Phó Giáo sư, khôi phục lại chức vụ Phó Viện trưởng Viện Ngân hàng Tài chính tại Đại học KTQD…) để trả lại uy tín, danh dự cho người khởi kiện.

Sau phần tranh tụng là ý kiến của Đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân TP. Hà Nội giữ quyền công tố tại phiên tòa: Căn cứ vào hồ sơ vụ án và diễn biến phiên tòa “Đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ điểm b khoản 2 điều 193 Luật Tố Tụng hành chính năm 2015, chấp nhận một phần khởi kiện theo yêu cầu của đương sự (ông Hoàng Xuân Quế) đối với yêu cầu hủy quyết định số 4674 ngày 11/10/2013 của Bộ trưởng Bộ GD & ĐT (do tại phiên toà ông Quế không yêu cầu bồi thường như trong đơn khởi kiện, mà chỉ yêu cầu hủy quyết định 4674, khôi phục các quyền và lợi ích hợp pháp).

Người khởi kiện (ông Hoàng Xuân Quế) được quyền nhận lại án phí đã nộp và người bị khởi kiện phải nộp án phí sơ thẩm”.

Thẩm phán phiên tòa thông báo, tòa sẽ nghị án kéo dài, dự kiến công bố kết quả vào ngày 17/10.