Tiếp bài: "Cùng nhìn lại bất cập bổ nhiệm, xếp lương GV bắt đầu từ năm 2015"
Việc chuyển xếp lương giáo viên theo Nghị định 204/2004/NĐ-CP sang Thông tư 20-23/2015/TTLT-BNV-BGDĐT nảy sinh nhiều bất cập.
Gọi là chia hạng giáo viên nhưng lại không căn cứ vào vị trí việc làm, mà chỉ căn cứ vào hệ số lương cũ để bổ nhiệm lương mới dẫn đến nhiều bức xúc, giáo viên giỏi, trình độ cao phải xếp hạng thấp lương thấp, nhiều giáo viên không có thành tích, tiêu chuẩn gì vẫn được bổ nhiệm hạng cao, lương cao,…
 |
Ảnh minh họa: giaoduc.net.vn |
Từ những bất cập của chùm Thông tư 20-23/2015, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành chùm Thông tư 01-04/2021/TT-BGDĐT nhưng khi ban hành, triển khai lại không giải quyết được những bất cập của chùm Thông tư cũ mà lại tiếp tục phát sinh nhiều bất cập mới, khó giải quyết.
Chùm Thông tư 01-04/2021 có hiệu lực từ 20/3/3021 nhưng hiện nay nhiều nơi vẫn chưa thể chuyển xếp lương theo chùm Thông tư trên, nhiều địa phương giáo viên vẫn đang hưởng lương theo chùm Thông tư 20-23/2015 đã không còn hiệu lực.
Chuyển xếp lương từ chùm Thông tư 20-23/2015 sang Thông tư 01-04/2021 nhiều vướng mắc
Hiện nay, chỉ một số ít địa phương, giáo viên được chuyển xếp lương theo Thông tư 01-04/2021, còn nhiều nơi giáo viên vẫn hưởng lương theo chùm Thông tư 20-23/2015 chưa được chuyển lương mới, dẫn đến nhiều bất công, thiệt thòi.
Việc chuyển xếp lương từ chùm Thông tư 20-23/2015 sang chùm Thông tư 01-04/2021 được hướng dẫn như sau:
Đối với giáo viên mầm non: Giáo viên mầm non hạng IV cũ (hệ số lương 1,86 – 4,06) được bổ nhiệm hạng III mới (hệ số lương 2,1 đến 4,89); hạng III cũ (hệ số lương 2,1 đến 4,89) được bổ nhiệm vào hạng III mới (hệ số lương 2,1 đến 4,89); hạng II cũ (hệ số lương 2,34 đến 4,98) được bổ nhiệm vào hạng II mới (hệ số lương 2,34 đến 4,98).
Đối với giáo viên mầm non phát sinh một số điểm bất cập như: giáo viên mầm non có trình độ đại học nhưng đang hưởng lương hạng IV, III cũ chỉ được chuyển qua hạng III mới; giáo viên có bằng đại học trước đây đã được hưởng lương đại học thì giữ nguyên hệ số lương.
Ngoài ra, đối với bậc mầm non còn có quy định một trường hợp bất hợp lý là chuyển xuống hạng, giảm hệ số lương như quy định: trường hợp giáo viên mầm non hạng II (mã số V.07.02.04) có hệ số lương từ 2,34 – 4,98 do chưa đạt các tiêu chuẩn của hạng II (mã số V.07.02.25) có hệ số lương 2,34 – 4,98 nên bổ nhiệm vào chức danh nghề nghiệp giáo viên mầm non hạng III (mã số V.07.02.26) có hệ số lương 2,1 đến 4,89, mà việc chuyển giảm hệ số lương hiện nay chưa có bất cứ quy định nào.
Đối với giáo viên tiểu học: Giáo viên tiểu học hạng IV cũ (hệ số lương 1,86 – 4,06) được bổ nhiệm hạng III mới (hệ số lương 2,34 – 4,98); hạng III cũ (hệ số lương 2,1 – 4,89) được bổ nhiệm vào hạng III mới (hệ số lương 2,34 – 4,98); hạng II cũ (hệ số lương 2,34 – 4,98) được bổ nhiệm hạng II mới (có hệ số lương 4,0 – 6,38).
Đối với bậc tiểu học cũng thiệt thòi cho các trường hợp có bằng đại học từ nhiều năm nhưng hưởng lương hạng III, IV cũ chỉ được chuyển qua hạng III mới có hệ số lương 2,34 – 4,98, trong khi đó những người hưởng lương đại học thì được chuyển qua hạng II mới có hệ số lương khá cao 4,0-6,38 rất bất hợp lý.
Đối với giáo viên trung học cơ sở: Giáo viên trung học cơ sở hạng III cũ (hệ số lương 2,1 đến 4,98) được bổ nhiệm vào hạng III mới (hệ số lương 2,34 – 4,98); hạng II cũ (hệ số lương 2,34 – 4,98) được bổ nhiệm vào hạng II mới (hệ số lương 4,0 - 6,38); hạng I cũ (hệ số lương 4,0 - 6,38) được bổ nhiệm vào hạng I (hệ số lương 4,4 – 6,78).
Giống bậc tiểu học, giáo viên trung học cơ sở có bằng đại học nhiều năm nhưng chỉ xếp lương giáo viên hạng III cũ chỉ được chuyển qua hạng III mới, trong khi đó những người hưởng lương đại học thì được chuyển qua hạng II mới có hệ số lương khá cao 4,0-6,38 rất bất hợp lý.
Đối với giáo viên trung học phổ thông: Xếp lương có hệ số lương, hạng tương đương với Thông tư 23/2015/TT-BGDĐT, việc chuyển xếp lương mới không có lợi gì cho giáo viên trung học phổ thông.
Bên cạnh đó, chùm Thông tư 01-04/2021 bổ nhiệm, xếp lương giáo viên còn xuất hiện thêm nhiều bất cập khác như:
Tiêu chuẩn của các hạng chức danh nghề nghiệp còn bất hợp lý.
Trong các thông tư trên thì mỗi hạng chức danh nghề nghiệp đều có tiêu chuẩn gồm: Tiêu chuẩn về việc thực hiện nhiệm vụ; tiêu chuẩn về đạo đức nghề nghiệp; tiêu chuẩn về trình độ đào tạo bồi dưỡng; tiêu chuẩn về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ.
Theo Công văn số: 971/BGDĐT-NGCBQLGD về việc triển khai thực hiện mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và bổ nhiệm, xếp lương viên chức giảng dạy trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập thì yêu cầu để bổ nhiệm, xếp lương thì giáo viên phải đảm bảo 100% các tiêu chí của tiêu chuẩn giáo viên các hạng.
Nếu đảm bảo 100% các tiêu chuẩn kèm minh chứng thì hầu như giáo viên sẽ khó đạt nhất là các tiêu chuẩn giáo viên hạng I, II.
Nên các thông tư trên không có nhiều ý nghĩa, khó thực hiện, không phù hợp.
Người viết qua tìm hiểu thì nhận thấy quy định của các thông tư này việc chuyển hạng, chuyển xếp hệ số lương không theo quy luật, cơ sở khoa học, còn mang tính “hên xui” như:
Về hạng thì có trường hợp chuyển từ hạng IV sang hạng III; có trường hợp từ hạng III sang hạng III; có trường hợp từ hạng II sang hạng II, III; có trường hợp hạng I sang hạng I; II,…
Về hệ số lương khi chuyển thì cũng rất vô lý khi có trường hợp chuyển hệ số lương bằng nhau, có trường hợp chuyển gần bằng, lại có trường hợp chuyển tăng rất cao (từ hạng II cũ sang hạng II mới ở bậc tiểu học, trung học cơ sở từ 2,67- 3,99 đều cùng qua 4,0); có cả trường hợp chuyển xuống hệ số lương (các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành chưa có quy định),..
Nhiều giáo viên mầm non, tiểu học, trung học cơ sở đã tốt nghiệp đại học từ 2012 đến nay vẫn không được chuyển hưởng lương đại học nên chỉ xếp lương giáo viên hạng IV cũ (mầm non, tiểu học), hạng III cũ (tiểu học, mầm non, trung học cơ sở), nhiều người đã có rất nhiều thành tích, nhiều người là hiệu trưởng, phó hiệu trưởng,… nhưng khi chuyển xếp lương chỉ vẫn quy định chuyển mức lương có hạng và hệ số lương thấp nhất trong các hạng mới là không hợp lý, gây bất bình trong giáo viên.
Hướng dẫn quy định giáo viên sau khi bổ nhiệm mới phải thực hiện nhiệm vụ cũng bất hợp lý. Ví dụ giáo viên đang hưởng lương đại học, được bổ nhiệm hạng II mới có hệ số lương 4,0-6,38, nhưng sau khi bổ nhiệm thì không nhận nhiệm vụ, không thực hiện nhiệm vụ quy định tại các Thông tư 01-04/2021 thì không có bất kỳ chế tài nào, cũng không thể bổ nhiệm xuống hạng.
Đến Thông tư 08/2023 sửa đổi, bổ sung chùm Thông tư 01-04 cũng khó giải quyết tận gốc vấn đề
Chùm Thông tư 01-04/2021 và Thông tư 08 sửa đổi, bổ sung chùm Thông tư 01-04 quy định việc chuyển xếp hạng từ hạng cũ sang hạng mới nếu đạt thời gian giữ hạng và trình độ đào tạo như sau:
Đối với giáo viên mầm non: Giáo viên mầm non hạng IV cũ (hệ số lương 1,86 – 4,06) được bổ nhiệm hạng III mới (hệ số lương 2,1 đến 4,89); hạng III cũ (hệ số lương 2,1 đến 4,89) được bổ nhiệm vào hạng III mới (hệ số lương 2,1 đến 4,89); hạng II cũ (hệ số lương 2,34 đến 4,98) được bổ nhiệm vào hạng II mới (hệ số lương 2,34 đến 4,98).
Đối với giáo viên tiểu học: Giáo viên tiểu học hạng IV cũ (hệ số lương 1,86 – 4,06) được bổ nhiệm hạng III mới (hệ số lương 2,34 – 4,98); hạng III cũ (hệ số lương 2,1 – 4,89) được bổ nhiệm vào hạng III mới (hệ số lương 2,34 – 4,98); hạng II cũ (hệ số lương 2,34 – 4,98) được bổ nhiệm hạng II mới (có hệ số lương 4,0 – 6,38).
Đối với giáo viên trung học cơ sở: Giáo viên trung học cơ sở hạng III cũ (hệ số lương 2,1 đến 4,98) được bổ nhiệm vào hạng III mới (hệ số lương 2,34 – 4,98); hạng II cũ (hệ số lương 2,34 – 4,98) được bổ nhiệm vào hạng II mới (hệ số lương 4,0 - 6,38); hạng I cũ (hệ số lương 4,0 - 6,38) được bổ nhiệm vào hạng I (hệ số lương 4,4 – 6,78).
Đối với giáo viên trung học phổ thông: Xếp lương có hệ số lương, hạng tương đương với Thông tư 23/2015/TT-BGDĐT.
Thông tư 08/2023 có điểm mới là không còn quy định “xuống hạng”; bỏ trình độ thạc sĩ đối với giáo viên tiểu học, trung học cơ sở hạng I; quy định giáo viên đủ thời gian giữ hạng liền kề mới được chuyển hạng mới,…
Thông tư 08 sửa đổi, bổ sung chùm Thông tư 01-04/2021 về cơ bản vẫn khó có thể giải quyết được vấn đề công bằng trong trả lương, giáo viên làm tốt công việc, hiệu quả, có uy tín, có chức vụ thì ở hạng cao hơn, giáo viên khi làm việc hiệu quả thấp, chưa đủ uy tín, tín nhiệm thì phải ở hạng thấp hơn để phấn đấu được lên hạng cao hơn.
Thông tư 08 sửa đổi, bổ sung chùm Thông tư 01-04/2021 quy định giáo viên hạng II cũ chỉ cần đảm bảo thời gian giữ hạng và trình độ đào tạo thì những tiêu chuẩn được quy định trong chùm Thông tư này cũng rất khó khuyến khích được giáo viên phấn đấu.
Ví dụ, giáo viên tiểu học, trung học cơ sở đang hưởng lương hạng II cũ theo Thông tư 21,22/2015 công tác 10 năm có hệ số lương 3,33, không cần biết giữ nhiệm vụ, công tác tốt hay không, có thành tích gì sẽ được bổ nhiệm hạng II mới có hệ số lương 4,0.
Rõ ràng từ việc ban hành chùm Thông tư 20-23/2015, đến chùm Thông tư 01-04/2021 đều nảy sinh bất cập, chưa công bằng. Thực tế, ngay cả Thông tư 08 sửa đổi, bổ sung chùm Thông tư 01-04/2021 cũng rất khó giải quyết phù hợp, đảm bảo việc xếp lương giáo viên một cách công bằng, khoa học, khuyến khích mọi người cố gắng phấn đấu. Bởi, cùng một công việc giảng dạy như nhau, cùng đáp ứng chuẩn chung nhưng chia hạng có mức lương khác nhau thì bản thân nó đã nảy sinh những bất cập nhất định.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
