Sau hơn 7 năm thực hiện Thông tư số 12/2017/TT-BGDĐT về kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục đại học (sau đây gọi là Thông tư 12), Bộ Giáo dục và Đào tạo mới đây đã công bố Dự thảo Thông tư thay thế với nhiều thay đổi quan trọng.
So với Thông tư 12, Dự thảo Thông tư mới điều chỉnh cả về bộ tiêu chuẩn và phương thức đánh giá, thể hiện xu hướng tiếp cận quản trị hiện đại, nhấn mạnh vai trò lãnh đạo, quản trị chiến lược và cải tiến liên tục.
Một số điểm mới đáng chú ý của Dự thảo Thông tư mới so với Thông tư 12 như sau:
Dự thảo đưa vào một số khái niệm mới như “Thông tin”, “Minh chứng”, “Cộng đồng”, “Phục vụ cộng đồng”… Đồng thời, bỏ đi một số khái niệm đã quy định trong Thông tư 12 như “Chương trình đào tạo”, “Chương trình dạy học”. Dự thảo cũng giải thích chi tiết hơn một số khái niệm, chẳng hạn “Chất lượng của cơ sở giáo dục đại học”, “Đánh giá chất lượng cơ sở giáo dục đại học”, “Các bên liên quan”.
Đặc biệt, một thay đổi lớn là việc rút gọn bộ tiêu chuẩn. Nếu như Thông tư 12 quy định 25 tiêu chuẩn, 111 tiêu chí thì Dự thảo Thông tư mới chỉ còn 15 tiêu chuẩn, 60 tiêu chí.
Bộ tiêu chuẩn mới lược bỏ sự trùng lặp, tập trung vào đầu ra và chính sách tổng thể hơn là mô tả chi tiết từng bước.
Về cách đánh giá, Dự thảo Thông tư mới đề xuất 2 phương án: đánh giá có hoặc không có tiêu chí điều kiện. Đồng thời, thay đổi cách đánh giá các tiêu chuẩn, tiêu chí từ thang đánh giá 7 mức (tương ứng 7 điểm) sang 2 mức Đạt và Không đạt.
Kết quả đánh giá cơ sở giáo dục đại học cũng được bổ sung thêm cơ chế “Đạt có điều kiện”, bên cạnh 2 mức “Đạt” và “Không đạt” như cũ.
Cụ thể, cơ sở giáo dục đại học được đánh giá là đạt có điều kiện khi có không quá 03 tiêu chuẩn không đạt, không quá 18 tiêu chí không đạt (và tất cả tiêu chí điều kiện được đánh giá đạt - nếu áp dụng phương án đánh giá có tiêu chí điều kiện). Trong trường hợp này, cơ sở giáo dục đại học phải thực hiện cải tiến chất lượng và hoàn thiện trong thời gian không quá 24 tháng kể từ ngày được công nhận đạt có điều kiện.
Các tiêu chí điều kiện (tiêu chí cốt lõi bắt buộc phải đạt) được đề xuất gồm:
Tiêu chí 1.4 thuộc Tiêu chuẩn 1: Tầm nhìn, sứ mạng và các giá trị văn hóa của cơ sở đào tạo được truyền đạt rõ ràng và triển khai thực hiện đến nhân sự tất cả các cấp của cơ sở đào tạo.
Tiêu chí 2.4 thuộc Tiêu chuẩn 2: Các chỉ số hiệu quả chính (KPIs) và các chỉ tiêu được thiết lập nhằm đo lường mức độ thực hiện các mục tiêu chiến lược của cơ sở đào tạo.
Tiêu chí 3.3 thuộc Tiêu chuẩn 3: Năng lực của đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên bao gồm cả kỹ năng lãnh đạo được xác định, chuẩn hóa và triển khai.
Tiêu chí 4.1, 4.3 thuộc Tiêu chuẩn 4:
Tiêu chí 4.1: Hệ thống quản lý tài chính hoạt động hiệu quả trong việc lập kế hoạch, triển khai, kiểm toán và cải tiến việc sử dụng các nguồn lực tài chính, nhằm hỗ trợ việc thực hiện tầm nhìn, sứ mạng và các mục tiêu chiến lược, đồng thời tuân thủ quy định của pháp luật. 2.
Tiêu chí 4.3: Có hệ thống hiệu quả trong việc lập kế hoạch, bảo trì, đánh giá và nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin và kết nối mạng, đáp ứng nhu cầu hiện tại và dự báo về đào tạo, nghiên cứu khoa học, kết nối và phục vụ cộng đồng.
Tiêu chí 6.1, 6.6 thuộc Tiêu chuẩn 6:
Tiêu chí 6.1: Các kế hoạch, chính sách và tiêu chí tuyển chọn người học vào từng chương trình đào tạo được xây dựng, triển khai, giám sát và cải tiến nhằm bảo đảm tính phù hợp và hiệu quả.
Tiêu chí 6.6: cơ sở đào tạo có hệ thống để lựa chọn các hình thức đánh giá người học phù hợp và gắn kết với việc đạt được các chuẩn đầu ra.
Tiêu chí 8.1 thuộc Tiêu chuẩn 8: Các chính sách, kế hoạch, và hướng dẫn về kết nối và phục vụ cộng đồng được xây dựng, triển khai, rà soát, và cải tiến nhằm đáp ứng nhu cầu và sự hài lòng của các bên liên quan.
Tiêu chí 12.1 thuộc Tiêu chuẩn 12: Các chỉ số về kết quả đầu ra như tỉ lệ tốt nghiệp, tỉ lệ thôi học, thời gian tốt nghiệp trung bình và mức độ đạt chuẩn đầu ra của tất cả các CTĐT được xác lập, giám sát và đối sánh để cải tiến.
Ngoài ra, Dự thảo đã tích hợp hướng dẫn đánh giá tiêu chí và biểu mẫu thành một bộ phận của Thông tư dưới dạng các phụ lục kèm theo, thay vì ban hành các văn bản các biệt để hướng dẫn riêng như quy định hiện hành.
Về hoạt động tự đánh giá của cơ sở giáo dục đại học, Dự thảo Thông tư mới đề xuất Hội đồng tự đánh giá có số lượng thành viên là số lẻ và có ít nhất 9 thành viên, do Hiệu trưởng hoặc Giám đốc cơ sở giáo dục đại học quyết định thành lập. Quy định hiện hành yêu cầu tối thiểu 11 thành viên.
Bên cạnh đó, Dự thảo bổ sung các trường hợp bị thu hồi giấy chứng nhận kiểm định chất lượng, đồng thời quy định rõ trách nhiệm của cơ sở giáo dục, tổ chức kiểm định và cơ quan quản lý trong việc giám sát sau đánh giá.
Cụ thể, giấy chứng nhận kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục đại học còn thời hạn giá trị bị thu hồi nếu:
Thứ nhất, việc công nhận kết quả đánh giá và cấp giấy chứng nhận kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục đại học khi cơ sở giáo dục đại học không đáp ứng đủ các điều kiện theo Thông tư.
Thứ hai, cơ sở giáo dục đại học trong giai đoạn được đánh giá không đáp ứng yêu cầu duy trì điều kiện bảo đảm chất lượng theo kết luận của cơ quan có thẩm quyền.
Độc giả xem toàn văn dự thảo TẠI ĐÂY.
