Chỉ còn vài tuần nữa là năm học 2025-2026 sẽ tựu trường và bước vào thực học. So với các năm học trước đây, học sinh phổ thông nhận được sự quan tâm nhiều hơn của Đảng và Nhà nước về các chính sách mới.
Đó là học sinh phổ thông công lập được miễn học phí trong năm học; các em được hỗ trợ bảo hiểm ý tế ở mức mới tối thiểu 50% từ ngân sách nhà nước. Bên cạnh đó, việc siết chặt tình trạng dạy thêm, học thêm, đặc biệt là dạy thêm trong nhà trường không thu tiền học sinh là những điểm nhấn đặc biệt.
Những chính sách này giúp cho phụ huynh giảm bớt được gánh nặng chi phí, nhất là đối với phụ huynh có hoàn cảnh khó khăn. Bởi, những khoản tiền này chiếm một tỉ lệ rất lớn trong tổng số tiền học của học sinh hiện nay ở các trường phổ thông.
Học sinh phổ thông công lập được miễn học phí từ năm học 2025-2026
Ngày 28/2/2025, Bộ Chính trị đã quyết định thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông công lập trên phạm vi cả nước. Thời điểm thực hiện từ đầu năm học mới 2025 - 2026 (tháng 9/2025 trở đi).
Nghị quyết số 217/2025/QH15 ngày 26/6/2025 của Quốc hội thống nhất miễn học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục công lập bắt đầu từ năm học 2025-2026.
Như vậy, toàn bộ học sinh mầm non, tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông công lập sẽ được miễn học phí hoàn toàn học phí kể từ năm học 2025-2026 tới đây.
Bên cạnh miễn học phí cho học sinh ở các trường công lập, “Chính phủ quy định chính sách giảm 50 - 70% học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho nhiều đối tượng học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh thuộc đối tượng chính sách xã hội, học sinh dân tộc (học ở trường dân lập, tư thục)”…
“…Học sinh các trường dân lập, tư thục sẽ được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập theo quy định của pháp luật; phần chênh lệch học phí giữa trường dân lập, tư thục sẽ do gia đình học sinh chi trả”. [1]
Việc Bộ Chính trị quyết định thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông công lập trên cả nước đã tạo nên sự phấn khởi cho nhiều phụ huynh trên cả nước.
Những gia đình khó khăn và có nhiều con đang theo học tại các cấp học phổ thông thì việc miễn học phí tạo nên sự phấn khởi cho phụ huynh bởi chính sách nhân văn này đã giảm bớt được những khoản đóng góp hằng năm cho con em mình ở nhà trường.
Hỗ trợ tối thiểu 50% bảo hiểm y tế cho học sinh, sinh viên
Theo Nghị định số 188/2025/NĐ-CP, ngày 1/7/2025 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật bảo hiểm y tế, trong đó có nội dung nâng mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế đối với học sinh, sinh viên từ 30% lên tối thiểu là 50%.
Đây là một chính sách mới nhằm giúp giảm gánh nặng tài chính cho gia đình có con em đang học tập, góp phần tăng tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế trong nhóm dân số trẻ, mở rộng tiếp cận dịch vụ y tế, từng bước hiện thực hóa mục tiêu bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân.
Hiện nay, mức đóng bảo hiểm y tế hàng tháng của học sinh được tính bằng 4,5% mức lương cơ sở. Hiện mức lương cơ sở đang áp dụng 2.340.000 đồng/tháng. Mức đóng bảo hiểm y tế đối với mỗi học sinh, sinh viên trong một năm là 4,5% x 2.340.000 x 12 tháng = 1.263.600 đồng/năm.
Năm học tới đây, thực hiện mức hỗ trợ mới tối thiểu 50% từ ngân sách nhà nước, học sinh sẽ đóng tối đa 631.800 đồng/năm. So với mức đóng trước đây, học sinh được giảm thêm 252.720 đồng/năm.
Thực tế, số tiền bảo hiểm y tế hằng năm của học sinh không phải là quá cao đối với những gia đình có điều kiện nhưng nó cũng là một khoản đóng góp rất lớn đối với phụ huynh nghèo trong những năm học vừa qua.
Chính vì thế, trong các nhà trường, nhất là những trường thuộc khu vực nông thôn, nhiều phụ huynh đóng bảo hiểm y tế chia thành nhiều đợt. Có thể 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng. Không ít học sinh còn không có tiền đóng.
Vì thế, hằng năm nhà trường, giáo viên chủ nhiệm thường đứng ra vận động để hỗ trợ cho những em thực sự khó khăn. Năm học tới đây, Nhà nước hỗ trợ tối thiểu 50% sẽ giảm đi những lo toan cho nhiều gia đình khó khăn.
Học sinh ôn thi cuối cấp trong trường không phải nộp tiền học thêm
Theo hướng dẫn của Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT quy định về dạy thêm, học thêm trong nhà trường thì nhà trường chỉ được phép dạy thêm cho các đối tượng học sinh có đăng kí học thêm theo từng môn học, gồm 3 nhóm học sinh sau đây:
Học sinh có kết quả học tập môn học cuối học kì liền kề ở mức chưa đạt; Học sinh được nhà trường lựa chọn để bồi dưỡng học sinh giỏi; Học sinh lớp cuối cấp tự nguyện đăng kí ôn thi tuyển sinh, ôn thi tốt nghiệp theo kế hoạch giáo dục của nhà trường.
Như vậy, học sinh cuối cấp tự nguyện đăng ký ôn thi tốt nghiệp, ôn thi tuyển sinh theo kế hoạch của trường thì việc ôn thi này là trách nhiệm của trường, nằm trong kế hoạch giáo dục và không được thu tiền. Do đó, những học sinh này không phải đóng tiền học thêm trong trường.
Thực tế, học sinh cuối cấp luôn có nhu cầu học thêm rất lớn. Học sinh lớp 9 thì học thêm để thi tuyển sinh 10. Học sinh lớp 12 thì học thêm để thi tốt nghiệp và lấy kết quả để xét tuyển đại học.
Trước đây, việc học thêm trong nhà trường của học sinh phải đóng một khoản tiền lớn. Nhưng, từ cuối năm học 2024-2025 vừa qua, thực hiện theo Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT, học sinh đã không phải đóng tiền học thêm ở giai đoạn cuối năm học.
Năm học 2025-2026 tới đây, nếu các nhà trường có kế hoạch ôn thi sớm thì học sinh sẽ không còn lo chuyện đóng tiền học thêm cho việc ôn thi cuối cấp của mình. Lâu nay, tiền học thêm luôn là khoản tiền lớn mà phụ huynh phải chi cho con em mình.
Nhưng, hiện nay nếu học sinh chỉ học thêm trong nhà trường, các em không còn phải lo lắng khoản tiền học thêm hằng tháng.
Nhà trường sẽ có kế hoạch để tính toán tiết dạy, ôn thi theo định mức để giáo viên không còn thiệt thòi như năm học trước. Bởi, khi tính vào định mức tiết dạy thì giáo viên sẽ không còn ý kiến vì đó là công việc hiển nhiên của mình.
Với rất nhiều chính sách mới nhân văn và thiết thực. Năm học tới đây, phụ huynh học sinh phổ thông sẽ giảm bớt được áp lực tài chính. Học sinh ở lớp không còn phải nghe thầy cô nhắc nhở chuyện thu tiền như trước đây.
Bởi, thực tế không còn thu học phí; không thu tiền học thêm; bảo hiểm y tế được hỗ trợ 50% thì đóng góp tiền trường của học sinh về cơ bản chỉ còn tiền bảo hiểm y tế và một số loại quỹ lớp, hoặc xã hội hóa tự nguyện.
Không chỉ phụ huynh, học sinh vui mừng mà những thầy cô giáo được phân công chủ nhiệm từ năm học tới đây cũng sẽ giảm được áp lực thu tiền. Họ không còn bị áp vào các chỉ tiêu thi đua. Đến lớp, sẽ không phải bỏ ra một khoảng thời gian để thu tiền học sinh như những năm trước đây.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/bo-chinh-tri-quyet-dinh-mien-hoc-phi-cho-hoc-sinh-pho-thong-cong-lap-11925022817591807.ht
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
