Sau khi tiếp thu các ý kiến của các cơ quan, tổ chức, cá nhân, dự thảo Luật Nhà giáo sẽ được cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 này.
Bản dự thảo lần 5 này so với các bản dự thảo đã công bố trước đó có nhiều điểm mới liên quan đến tiền lương, chính sách phụ cấp,... cho giáo viên, được đông đảo nhà giáo quan tâm. [1]
Dự thảo luật nhà giáo lần thứ 5, chính sách lương nhà giáo có gì mới?
Dự thảo lần 5 Luật Nhà giáo bám sát tinh thần chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội là luật ngắn gọn, chỉ quy định những nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội.
Tại Điều 27. Tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo
1. Tiền lương nhà giáo ở cơ sở giáo dục công lập như sau:
a) Lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp;
b) Phụ cấp ưu đãi nghề và các phụ cấp khác tùy theo tính chất công việc, theo vùng theo quy định của pháp luật;
c) Nhà giáo cấp học mầm non; nhà giáo công tác ở nơi đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo; nhà giáo trường chuyên biệt, trường chuyên biệt khác; nhà giáo thực hiện giáo dục hòa nhập; nhà giáo là người dân tộc thiểu số và nhà giáo ở một số ngành nghề đặc thù được ưu tiên trong chế độ tiền lương và phụ cấp cao hơn so với các nhà giáo khác;
d) Nhà giáo tuyển dụng, xếp lương lần đầu được xếp tăng 01 bậc lương trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp.
2. Tiền lương và các chính sách theo lương của nhà giáo trong cơ sở giáo dục ngoài công lập bảo đảm không ít hơn tiền lương và các chính sách theo lương của nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập có cùng trình độ đào tạo, cùng chức danh trừ khi có thỏa thuận khác.
3. Nhà giáo công tác ở các ngành, lĩnh vực có chế độ đặc thù thì được hưởng chế độ đặc thù theo quy định và chỉ được hưởng ở một mức cao nhất nếu chính sách đó trùng với chính sách dành cho nhà giáo.
4. Chính phủ quy định chi tiết tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo.
Như vậy, tại dự thảo mới nhất này, không còn quy định nhà giáo được hưởng phụ cấp thâm niên như ở dự thảo trước đây.
Tuy nhiên khi chưa thực hiện lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW thì nhà giáo sẽ tiếp tục được hưởng phụ cấp thâm niên theo các quy định hiện hành của Chính phủ.
Về cơ bản, dù có chút tiếc nuối nhưng người viết cho rằng điều này là phù hợp, đúng theo quy định tại Nghị quyết 27-NQ/TW, hướng đến trả lương theo vị trí việc làm, hiệu quả công việc, người nào làm việc hiệu quả, năng suất cao hơn được trả lương, thu nhập cao hơn, không trả lương cào bằng theo thâm niên như hiện nay.
Bên cạnh đó, dự thảo có dự kiến mức phụ cấp cho nhà giáo công tác ở bậc mầm non sẽ có sự ưu tiên xếp cao hơn bậc phổ thông (tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông) đây cũng là điều hợp lý, giáo viên mầm non hiện nay khá vất vả, áp lực.
Và trong dự thảo cũng có thông tin rất quan trọng là nhà giáo khi mới được trúng tuyển sẽ được xếp lương bậc 2, đây là nguồn động viên để các em sinh viên sư phạm giỏi đến với nghề, tuyển được giáo viên giỏi.
Về các chính sách hỗ trợ cho nhà giáo
Tại Điều 28. Chính sách hỗ trợ nhà giáo dự kiến các chính sách hỗ trợ cho nhà giáo khi thực hiện nhiệm vụ ở vùng chuyên biệt, đặc biệt khó khăn,....như sau:
1. Chính sách hỗ trợ nhà giáo bao gồm:
a) Chế độ trợ cấp theo tính chất công việc, theo vùng;
b) Chính sách hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng;
c) Chăm sóc sức khỏe định kỳ, chăm sóc sức khỏe nghề nghiệp;
d) Phụ cấp lưu động đối với nhà giáo làm công tác xóa mù chữ hoặc phổ cập giáo dục hoặc biệt phái hoặc dạy tăng cường hoặc dạy liên trường hoặc phải di chuyển để dạy ở các điểm trường tại các thôn, bản, phum, sóc;
đ) Các chính sách hỗ trợ khác cho nhà giáo.
2. Ngoài chính sách chung quy định tại khoản 1 điều này, nhà giáo công tác vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; nhà giáo dạy trường chuyên biệt, nhà giáo dạy giáo dục hòa nhập; nhà giáo dạy tiếng dân tộc thiểu số; nhà giáo dạy tăng cường tiếng Việt cho học sinh người dân tộc thiểu số; nhà giáo dạy các môn năng khiếu, nghệ thuật còn được hưởng một số chính sách hỗ trợ trong số các chính sách sau:
a) Được bảo đảm chỗ ở tập thể đủ các điều kiện thiết yếu hoặc được thuê nhà ở công vụ theo quy định của Luật Nhà ở khi đến công tác tại vùng nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn;
b) Thanh toán tiền tàu xe trong thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn khi nghỉ hằng năm, nghỉ ngày lễ, tết, nghỉ việc riêng về thăm gia đình theo quy định;
c) Chế độ phụ cấp, trợ cấp tùy theo đối tượng.
3. Ngoài các chính sách hỗ trợ quy định tại Điều này, nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập được hưởng các chính sách hỗ trợ đối với viên chức và các chính sách hỗ trợ khác nếu có.
4. Khuyến khích địa phương, cơ sở giáo dục có các chính sách hỗ trợ nhà giáo bảo đảm cuộc sống, phát triển nghề nghiệp phù hợp với điều kiện thực tiễn và nguồn tài chính hợp pháp của địa phương, cơ sở giáo dục.
5. Chính phủ quy định chi tiết khoản 1, khoản 2 và khoản 3 Điều này.
Dự thảo lần 5, giáo viên mầm non có thể nghỉ hưu trước tuổi, tối đa không quá 5 năm
Tại Điều 30. Chế độ nghỉ hưu đối với nhà giáo
1. Tuổi nghỉ hưu của nhà giáo thực hiện theo quy định của Bộ luật Lao động và các quy định của pháp luật có liên quan trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Nhà giáo trong các cơ sở giáo dục mầm non nếu có nguyện vọng thì có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 05 tuổi so với quy định và không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.
Tại các dự thảo trước đây quy định nhà giáo công tác ở các trường mầm non được nghỉ hưu trước 5 năm, điểm mới ở dự thảo lần này giáo viên mầm non nếu có nguyện vọng thì được nghỉ hưu trước tuổi tối đa không quá 5 năm, giáo viên mầm non nếu không có nguyện vọng nghỉ hưu trước tuổi vẫn có thể công tác đến đúng tuổi nghỉ hưu theo Luật Lao động.
Bên cạnh đó Điều 31. Chế độ nghỉ hưu ở tuổi cao hơn đối với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập như sau:
1. Nhà giáo có chức danh giáo sư, phó giáo sư hoặc có trình độ tiến sĩ và nhà giáo làm việc trong các ngành, lĩnh vực chuyên sâu đặc thù được hưởng chế độ nghỉ hưu ở tuổi cao hơn.
2. Chế độ nghỉ hưu ở tuổi cao hơn được thực hiện khi cơ sở giáo dục có nhu cầu, nhà giáo có đủ sức khỏe, tự nguyện.
3. Khi thực hiện chế độ nghỉ hưu ở tuổi cao hơn, nhà giáo không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý và không được bảo lưu phụ cấp chức vụ lãnh đạo.
4. Thời gian làm việc khi nghỉ hưu ở tuổi cao hơn không quá 5 năm đối với nhà giáo có trình độ tiến sĩ, không quá 7 năm đối với nhà giáo có chức danh phó giáo sư, không quá 10 năm đối với nhà giáo có chức danh giáo sư.
5. Chính phủ quy định chi tiết chế độ nghỉ hưu ở tuổi cao đối với nhà giáo ở các ngành, lĩnh vực chuyên sâu đặc thù.
Tài liệu tham khảo:
[1] Dự thảo Luật Nhà giáo lần 5
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
