Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã tổng kết đề án thí điểm và đề án kéo dài thí điểm Chương trình đào tạo song bằng (tích hợp chương trình giáo dục quốc gia Việt Nam với Chương trình quốc tế Cambridge).
Ở cấp trung học phổ thông, từ năm học 2017 - 2018 đến nay, Hà Nội có 2 trường trung học phổ thông công lập triển khai thí điểm chương trình đào tạo song bằng tú tài trung học phổ thông Việt Nam và tú tài Anh quốc là Trường Trung học phổ thông Chu Văn An (nay là Trường Trung học phổ thông Chuyên Chu Văn An) và Trường Trung học phổ thông Chuyên Hà Nội - Amsterdam.
Ở cấp trung học cơ sở, từ năm học 2018-2019, Hà Nội thí điểm chương trình đào tạo song bằng tại 7 trường gồm: Trường Trung học cơ sở Chu Văn An, Trường Trung học cơ sở Cầu Giấy, Trường Trung học cơ sở Nghĩa Tân, Trường Trung học cơ sở Trưng Vương, Trường Trung học cơ sở Ngô Sĩ Liên, Trường Trung học cơ sở Thanh Xuân và hệ trung học cơ sở của Trường Trung học phổ thông Chuyên Hà Nội - Amsterdam.
Từ năm học 2021-2022, theo lộ trình, các trường trung học cơ sở trong đề án không tuyển sinh học sinh lớp 6 chương trình song bằng IGCSE, ảnh hưởng đến sự liền mạch giữa các cấp học. Năm học 2023–2024, việc tuyển sinh chương trình A-Level tại Trường Trung học phổ thông Chuyên Hà Nội – Amsterdam và Trung học phổ thông Chuyên Chu Văn An chỉ giới hạn trong nhóm học sinh hệ song bằng tại các trường trung học cơ sở thuộc đề án. [1]
Như vậy, năm học 2023-2024 là năm học cuối cùng đề án thí điểm được thực hiện ở cấp trung học cơ sở và bắt đầu giai đoạn kéo dài đề án đến hết năm học 2026-2027 tại Trường Trung học phổ thông Chuyên Hà Nội - Amsterdam và Trường Trung học phổ thông Chuyên Chu Văn An.
Kết quả sau 7 năm thí điểm, trường công có vượt mặt trường tư?
Tại Hội nghị Tổng kết Đề án thí điểm chương trình đào tạo tích hợp (song bằng) và công tác chuẩn bị triển khai Nghị định số 202/2025/NĐ-CP ngày 11/7/2025 của Chính phủ, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã thông tin về kết quả thực hiện chương trình song bằng sau 7 năm.
Cụ thể, ở các trường trung học phổ thông, tính đến hết tháng 5/2023 đã có 246 học sinh hoàn thành chương trình song bằng và thi lấy chứng chỉ A-Level, trong đó: Trường Trung học phổ thông Chuyên Chu Văn An có 125 học sinh, Trường Trung học phổ thông Chuyên Hà Nội - Amsterdam có 121 học sinh.
Qua thống kê, điểm thi ở các bài thi, học sinh Hà Nội đạt tỉ lệ điểm A* và A cao hơn tỉ lệ trung bình của thế giới. 100% học sinh đạt học lực Giỏi và hạnh kiểm Tốt ở chương trình Việt Nam. Đa số học sinh đều đỗ và đạt học bổng vào các trường đại học danh tiếng trong và ngoài nước.
Tại các trường trung học cơ sở, đánh giá kết quả học tập theo chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo, học sinh hệ song bằng được đánh giá cao về mặt bằng chung kiến thức, trong đó Tiếng Anh cùng một số kỹ năng khác được đánh giá vượt trội. 100% học sinh xếp loại học lực Giỏi, Khá. Nhiều học sinh hệ song bằng là thành viên nòng cốt tham gia các kỳ thi học sinh giỏi cấp quận, thành phố và quốc tế, tham gia kỳ thi IGCSE ở tất cả các bộ môn của khóa đào tạo theo đề án.
Cụ thể, tại các trường trung học cơ sở có 62 giải quốc gia và 102 giải quốc tế trong các kỳ thi. Tính đến hết tháng 5/2023 đã có 891 học sinh tham gia Chương trình song bằng trung học cơ sở Việt Nam và IGCSE của Cambrige. Trong đó có 231 học sinh tham gia thi ICGSE với thành tích nổi trội hơn so với điểm trung bình các môn thi trên thế giới.
Tại Trường Trung học cơ sở Cầu Giấy, theo thông tin đăng tải trên website, kết quả trung bình kì thi IGCSE ở các bộ môn: Toán, Lý, Hoá, Tiếng Anh trong 5 đợt thi (từ tháng 5/2021 đến tháng 11/2023) đạt 77% loại A và A*; duy trì kết quả học lực Giỏi trên 96,5% và 100% hạnh kiểm Tốt ở chương trình giáo dục Việt Nam.
Tuy nhiên, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cũng chỉ ra trong quá trình thực hiện đề án thí điểm cho thấy vẫn còn một số tồn tại cần khắc phục. Chẳng hạn, bước đầu đã xây dựng được một đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý có trình độ chuyên môn, tâm huyết, trách nhiệm, nhưng số lượng cán bộ quản lý giáo viên có thể đảm nhận vị trí điều phối, giáo viên chính thức đứng lớp giảng dạy chương trình Cambridge quốc tế còn quá mỏng, dẫn đến chưa thể chủ động về nguồn nhân lực.
Đã có 5/8 trường được công nhận là trường thành viên của Cambridge nhưng cơ sở vật chất, trang thiết bị, đặc biệt là hệ thống phòng chức năng vẫn chỉ đáp ứng được phần nào theo chuẩn của chương trình Cambridge, vẫn cần tiếp tục được đầu tư, nâng cấp, hoàn thiện nhằm đảm bảo hoạt động thí nghiệm, thực hành, trải nghiệm thực tế của học sinh hệ song bằng…
Để có cái nhìn trực quan, phóng viên đã so sánh với kết quả chương trình song bằng tại một số trường tư thục.
Tại Trường Trung học cơ sở - Trung học phổ thông Nguyễn Siêu, theo thông tin nhà trường đăng tải, năm 2025 có hơn 83% điểm A & A* trong kỳ thi IGCSE năm 2025. Cụ thể, có 66 học sinh đạt toàn A* và 121 học sinh đạt toàn A/A* ở tất cả các môn thi trong tổng 172 bạn tham dự kì thi. Về tỷ lệ điểm, năm 2025 chứng kiến sự bứt phá với 301 điểm A*, chiếm 53,3%, tăng mạnh so với 45,3% của năm 2024, gấp gần 1,7 lần so với năm 2023. Đặc biệt, tổng số điểm A & A* năm 2025 đạt 472, tương đương 83,5%, vượt trội so với 72,7% của năm 2024 và bỏ xa các mốc 58,2% năm 2023 hay 48,8% năm 2022.
Đối với kỳ thi AS/A Levels 2025, học sinh trường Nguyễn Siêu cũng có những bứt phá ngoạn mục. Ở bậc AS Level, 123 thí sinh với 295 bài thi ở 10 môn đã chinh phục 63,1% điểm A, 85,1% từ B trở lên và 93,6% từ C trở lên. Riêng tỷ lệ điểm A ghi nhận cú bứt phá ngoạn mục, tăng từ 47,6% (năm 2024) lên 63,1% (năm 2025), cao hơn nhiều so với 47% năm 2023 và 42,9% năm 2022. Đáng chú ý, 50,4% học sinh đạt toàn A, 72.1% đạt B trở lên và 85.3% đạt C trở lên.
Ở bậc A2 Level, tỷ lệ bài thi A* và A tăng từ 47,8% (2024) lên 56,7% (2025), tăng gần 9% chỉ trong một năm. Thành tích này vượt xa mốc 40,7% của năm 2023, 46,4% của 2022. Bên cạnh đó, 83% bài thi đạt từ B trở lên và 94,7% từ C trở lên, cho thấy chất lượng đồng đều của toàn khối và thu hẹp khoảng cách giữa các nhóm điểm.
Tại Trường Trung học cơ sở - Trung học phổ thông Newton, theo thông tin nhà trường đăng tải trên website, đối với kỳ thi IGCSE 2025, nhà trường có 100% học sinh đạt A/A* môn Vật lý; 92% học sinh đạt A/A* môn Hóa học và Toán học; 67% học sinh đạt A/A* môn Sinh học và Global Perspectives.
Đối với kỳ thi AS/A Level 2025 cũng ghi nhận kết quả có 75% học sinh đạt từ điểm A môn Hóa học; 60% học sinh đạt từ điểm A môn Vật lý.
Nhiều chuyên gia giáo dục cho rằng, với kết quả này, chất lượng đào tạo ở trường tư đối với chương trình song bằng tương đối cao. Đặc biệt, nhiều trường sở hữu đội ngũ giáo viên cơ hữu đảm bảo đứng lớp giảng dạy trực tiếp thay vì phải liên kết với bên ngoài như trường công. Trong khi đó, Nhà nước không cần chi ngân sách cho trường tư.
Ngược lại, với các trường công lập trước hết nên đảm bảo hoạt động giáo dục đại trà, đảm bảo quyền học tập của mọi học sinh thay vì tiêu tốn ngân sách cho các dịch vụ giáo dục vốn tư nhân đang triển khai hiệu quả.
Tuy nhiên, tại Hội nghị Tổng kết Đề án thí điểm chương trình đào tạo tích hợp (song bằng) và công tác chuẩn bị triển khai Nghị định số 202/2025/NĐ-CP ngày 11/7/2025 của Chính phủ, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cho rằng, trước đây, việc đào tạo thí điểm song bằng chỉ tập trung ở 2 trường trung học phổ thông và 7 trường trung học cơ sở công lập, còn lại là các trường tư. Nhưng đến nay có thể nói, tất cả các trường công trên địa bàn Hà Nội đều có thể tham gia. Ban Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ quyết tâm thực hiện trong giai đoạn tới. Tất cả các trường công trên địa bàn Hà Nội nếu có nhu cầu, đáp ứng đủ điều kiện, nguyện vọng của cha mẹ học sinh và đăng ký thì chắc chắn sẽ được cho phép triển khai. [2]
Điều này khiến dư luận không khỏi băn khoăn về việc nếu mở rộng cho trường công lập triển khai chương trình song bằng liệu có tạo nên sân chơi không công bằng với các trường tư thục?
Chênh lệch học phí chương trình song bằng ở công lập và tư thục
Theo một số chuyên gia, hệ thống trường công lập với ưu đãi về đất đai, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên... nếu được giảng dạy chương trình song bằng sẽ khiến hệ thống trường tư thục khó cạnh tranh, dễ khiến nhà đầu tư "không mặn mà" với lĩnh vực này nữa.
Sự cạnh tranh ấy được thể hiện trực tiếp ở mức học phí chương trình song bằng có sự chênh lệch khá lớn giữa trường công (được hỗ trợ bởi ngân sách Nhà nước) và trường tư (phải tự lo mọi chi phí).
Theo thông tin đăng tải trên website Trường Trung học cơ sở Nam Từ Liêm, học phí các lớp chất lượng cao có chương trình Tiếng Anh hệ Cambridge năm học 2024-2025, đối với hình thức học trực tiếp là 5,380 triệu đồng/ tháng (tương đương 48,420 triệu đồng/ năm học, thu 9 tháng); đối với hình thức học trực tuyến là 4,035 triệu đồng/ tháng (tương đương 36,315 triệu đồng/ năm học, thu 9 tháng).
Năm học 2023-2024, mức học phí các lớp chất lượng cao có chương trình Cambridge của trường đối với hình thức học trực tiếp là 5,105 triệu đồng/ tháng (tương đương 45,945 triệu đồng/ năm học, thu 9 tháng); đối với hình thức học trực tuyến là 3,828 triệu đồng/ tháng (tương đương 34,452 triệu đồng/ năm học, thu 9 tháng).
Ảnh chụp màn hình.
Tại Trường Trung học cơ sở Thanh Xuân, theo thông báo công khai tài chính cơ sở giáo dục năm học 2024-2025, học phí hệ chất lượng cao của trường dao động từ 3,9 - 4 triệu đồng, tùy theo khối lớp.
Theo thông báo công khai tài chính cơ sở giáo dục năm học 2023-2024 của Trường Trung học cơ sở Thanh Xuân, học phí chất lượng cao hệ song bằng Cambridge là 5,6 triệu đồng/ tháng, tương đương 50,4 triệu đồng/ năm học.
Tại Trường Trung học cơ sở Cầu Giấy, theo thông báo công khai tài chính năm học 2024-2025, học phí chương trình chất lượng cao của trường là 3,9 triệu đồng/ tháng, tương đương 35,1 triệu đồng/ năm học.
Theo thông báo công khai tài chính năm học 2023-2024, học phí chương trình song bằng Cambridge của trường là 5,6 triệu đồng/ tháng, tương đương 50,4 triệu đồng/ năm học.
Ảnh chụp màn hình.
Tại Trường Trung học phổ thông Chuyên Chu Văn An, nhà trường chưa cập nhật thông tin về mức thu học phí năm học 2025-2026 trên website. Theo thông báo công khai mức thu học phí và các khoản thu theo thỏa thuận của học kỳ 2 năm học 2024-2025, học phí chương trình song bằng là 7,5 triệu đồng/ học sinh/ tháng (tương đương 37,5 triệu đồng/1 học kỳ; 75 triệu đồng/ 1 năm học).
Trong khi đó, học phí lớp song ngữ quốc tế Cambridge tại các trường tư thục cao hơn do phải tự đầu tư cơ sở vật chất, trả lương giáo viên...
Tại Trường Trung học cơ sở - Trung học phổ thông Nguyễn Siêu, năm học 2025-2026, học phí đối với học sinh đầu các cấp học ở mức 100 triệu đồng/năm (mô hình CI: song ngữ quốc tế); 120 triệu đồng/năm (mô hình IGCSE); 180 triệu đồng/năm (mô hình A-Level); 186,5 triệu đồng/năm (mô hình A-Level dành cho lớp 12).
Trường Tiểu học - Trung học cơ sở Pascal có đăng tải các khoản cần đóng góp của học sinh năm học 2025-2026 (năm học tối đa 10 tháng) trên website nhà trường. Theo đó, học sinh tiểu học theo hệ Cambridge đóng học phí là 74 triệu đồng; học sinh trung học theo hệ Cambridge đóng học phí 87 triệu đồng.
Qua so sánh có thể thấy, mức học phí chương trình song bằng tại nhiều trường tư thục cao hơn đáng kể so với các trường công lập thí điểm đào tạo chương trình này. Nguyên nhân được lý giải là do hệ thống giáo dục tư thục phải “tự lo mọi mặt”, nên học phí thường cao hơn.
Từ đây, nhiều ý kiến băn khoăn rằng nếu trường công lập tiếp tục triển khai chương trình song bằng, thậm chí Sở Giáo dục và Đào tạo dự kiến mở rộng ở nhiều trường công lập khác trên địa bàn Hà Nội với mức học phí thấp hơn nhiều so với trường tư, liệu có tạo ra một “sân chơi” thiếu công bằng đối với hệ thống giáo dục tư thục?
Tài liệu tham khảo:
[1] https://giaoduc.net.vn/cac-truong-song-bang-biet-ro-viec-dung-tuyen-tu-dau-vi-sao-van-giau-phu-huynh-post217271.gd
[2] https://vietnamnet.vn/ha-noi-se-tiep-tuc-trien-khai-chuong-trinh-dao-tao-song-bang-o-cac-truong-cong-2430354.html
