GS.TSKH Nguyễn Mại: Tôi không tin có dự án casino 7,5 tỷ USD ở Vân Đồn

Mới đây ông Đào Hồng Tuyển, vị doanh nhân nổi tiếng với danh xưng "chúa đảo" Tuần Châu khẳng định: Ông có đối tác muốn đầu tư 7,5 tỷ USD để mở casino hoành tráng tại Vân Đồn và Tuần Châu. Trong đó ông Tuyển sẽ mở chi nhánh tại Vân Đồn, còn Tuần Châu sẽ làm casino trên một bến du thuyền. Cũng theo ông Tuyển, dự án đã hoàn thành hồ sơ, chứng minh tài chính, thiết kế, quy hoạch từ... hai năm nay, chỉ còn chờ ban hành Nghị định về hoạt động kinh doanh casino. Trước đó (ngày 14/8) dự thảo Nghị định về hoạt động kinh doanh casino được Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng trình trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Trong phiên thảo luận tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có nhiều ý kiến cho rằng không nên cấm người Việt vào chơi ở casino vì sẽ dẫn đến “chảy máu” ngoại tệ và đề nghị cho thí điểm mở quy định này đối với đặc khu kinh tế Vân Đồn.

Liên quan đến ý kiến khác nhau về dự thảo Nghị định hoạt động kinh doanh casino và câu chuyện úp mở của ông Đào Hồng Tuyển về dự xây dựng casino hoành tráng tại Vân Đồn và Tuần Châu, phóng viên Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam đã có cuộc trao đổi với GS.TSKH Nguyễn Mại, nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp có vốn đầu tư tại nước ngoài.- Thưa GS.TSKH Nguyễn Mại mới đây Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp thảo luận dự thảo Nghị định về hoạt động kinh doanh casino trong đó có nhiều ý kiến viện giải tranh luận khác nhau. Là người am hiểu môi trường đầu tư tại Việt Nam, GS đánh giá như thế nào về dự thảo này?
GS.TSKH Nguyễn Mại: Xung quanh dự thảo Nghị định về hoạt động kinh doanh casino hiện nay đang có hai luồng ý kiến khác nhau. Tại dự thảo chính thức của Bộ Tài chính, chỉ cho phép người nước ngoài vào chơi và Việt kiều có hộ chiếu được chơi casino. Gần đây có nhiều ý kiến ở Quốc hội cho rằng nên thí điểm cho một số người Việt Nam có điều kiện vào chơi. Về cơ bản thì tôi đồng ý cho thành lập casino.

Tuy nhiên theo tôi trước khi cho phép thành lập casino thì nên tính toán xem việc thành lập casino để làm gì? Vì thực tế casino chủ yếu để thu ngoại tệ, đây không phải là một dự án công nghệ cao hay công nghệ phụ trợ để khuyến khích vào Việt Nam. Đồng thời cũng không phải dự án về lao động như may mặc hay xây dựng cơ bản để thu hút nhiều lao động tại Việt Nam. Trong khi lao động ở casino nhiều lắm cũng chỉ vài trăm người.

Vì vậy mục tiêu chủ yếu của casino là thu ngân sách nhà nước. Bên cạnh đó, có những ý kiến viện dẫn của nhiều người cho rằng casino gắn với du lịch và nêu ra những ví dụ như Ma Cao, Las Vegas của Mỹ nhưng tôi cho rằng với những mục tiêu như vậy thì trước khi cho casino hoạt động tại Việt Nam cần cân nhắc liệu casino sẽ mang lại hiệu quả kinh tế như thế nào? Một casino đóng góp được bao nhiêu tiền thu ngân sách cho địa phương?

Ví dụ như hiện nay Quảng Ninh nơi vẫn tin tưởng có một casino trị giá 4 tỷ USD được đầu tư tại đây, nhưng nếu 4 tỷ USD bỏ ra xây dựng casino chỉ cho người nước ngoài vào chơi thì không được bao nhiêu tiền. Theo tôi biết hiện nay có 4 – 5 casino đang hoạt động tại nhiều nơi như Hải Phòng, Móng Cái, Lào Cai. Thu ngân sách năm 2012 từ các casino này chỉ là hơn hai trăm tỷ đồng (254 tỷ đồng – Bộ Tài chính công bố), tạo việc làm cho vài trăm lao động không đáng kể.

Do vậy vấn đề ở đây, nếu thành lập casino dù chỉ cho người nước ngoài hay Việt kiều vào chơi hoặc cho một số ít người Việt Nam có điều kiện vào chơi đi nữa nhưng liệu rằng một casino sẽ nộp được ngân sách mỗi năm bao nhiêu tiền? Còn những mục tiêu khác như lao động, công nghệ, công nghệ phụ trợ hoàn toàn không có.

Tôi là người đã ký quyết định cho phép hoạt động casino tại Hải Phòng từ những năm 1992 – 1993, hơn 20 năm nhưng tôi tin mỗi năm casino này chỉ đóng cho TP Hải Phòng vài chục tỷ đồng, số tiền nộp ngân sách đó so với một thành phố lớn như Hải Phòng không đáng là bao.

- Từ trước đến nay, kinh doanh casino tại Việt Nam chủ yếu là nhà đầu tư nước ngoài, theo dự đoán của GS, liệu trong thời gian tới có doanh nghiệp Việt Nam nào đầu tư vào lĩnh vực này không?

GS.TSKH Nguyễn Mại: Doanh nghiệp trong nước chắc chắn không ai đầu tư vào casino, vì đầu tư casino cần số vốn rất lớn. Với việc chỉ cho người nước ngoài vào chơi thì sẽ không thu hồi vốn được bao nhiêu. Ngay tại casino Hải Phòng, trước đây của một ông chủ khác sau đó bán lại cho ông chủ casino lớn nhất tại Ma Cao và dù cho với kinh nghiệm quản lý cùng với danh tiếng của ông chủ Ma Cao như vậy nhưng casino Hải Phòng vẫn không phát triển được, dự kiến xây dựng cả những khách sạn lớn nhưng đến nay cũng không làm được.

- Gần đây có thông tin“Chúa đảo” Tuần Châu, ông Đào Hồng Tuyển úp mở về dự án casino trị giá 7,5 tỷ USD. Theo GS, việc đầu tư số tiền lớn như vậy vào casino liệu có mạo hiểm?

GS.TSKH Nguyễn Mại: Tôi cũng nghe thông tin này nhưng 7,5 tỷ USD là một số tiền rất lớn, tôi nghĩ rằng sẽ không có chuyện đó. Người giàu nhất Việt Nam hiện nay mới có 1,5 tỷ USD - tính trên sàn chứng khoán tức giá trị cổ phiếu. Vì vậy nếu bỏ ra 7,5 tỷ USD để đầu tư có nghĩa là anh phải có cả chục tỷ USD, hoặc nếu vay ngân hàng thì anh cũng phải có tài sản thế chấp gấp 3 lần 7,5 tỷ USD và chứng minh được hiệu quả thì mới được vay. Tôi thì không tin có những dự án “kinh khủng” như vậy.

Dự án Hồ Tràm tại Vũng Tàu được cho là lớn nhất hiện nay cũng chỉ hơn 4 tỷ USD do Canada đầu tư. Sau mấy năm xây dựng thì trong ban lãnh đạo đã có sự lủng củng. Và dự án hiện nay mới chỉ dừng lại ở giai đoạn ban đầu với mức đầu tư 5-6 trăm triệu USD. Do vậy một dự án vài tỷ USD là rất lớn bằng 20.000 tỷ đồng Việt Nam, nếu là doanh nghiệp đầu tư, tôi nghĩ không có chuyện đó. Tiền lương của cả nước vừa rồi vừa tăng gần 10% cho cán bộ công nhân viên chức về hưu mới chỉ có hơn 20.000 tỷ đồng.

Hiện nay dự án casino lớn nhất tại Việt Nam và đã đi vào hoạt động từ tháng 7 vừa qua là dự án Hồ Tràm (Vũng Tàu) do Canada đầu tư với tổng số vốn dự kiến lên đến hơn 4 triệu USD (ảnh phối cảnh casino Hồ Tràm - nguồn Internet)

- Về ý kiến cho rằng cần thiết xây dựng casino tại những địa phương đặc thù như Quảng Ninh, Lào Cai, Hải Phòng nhằm tạo diện mạo mới cho đặc khu kinh tế. Ý kiến của GS thế nào?

GS.TSKH Nguyễn Mại: Ý kiến đó hoàn toàn không đúng. ví dụ ngay Casino tại Móng Cái do ông chủ tại Hồng Kông bỏ vốn đầu tư, ban đầu mở ra thu hút rất nhiều doanh nhân Trung Quốc nhưng sau đó chính quyền Trung Quốc xiết chặt, khách từ Trung Quốc sang chơi ít đồng nghĩa casino trong nước gặp khó khăn.
 
Tôi cũng biết có những dự án casino không thực hiện được như dự án casino của Hoàng gia Đài Loan tại Quảng Ninh. Dự án này được cấp phép từ lâu nhưng rồi không thực hiện vì không có ai vào chơi.

Nhìn sang các nước láng giềng, cả nước Trung Quốc rộng lớn như vậy nhưng cũng không có trung tâm casino hay như Hồng Kông nổi tiếng như vậy cũng không có casino, muốn chơi họ phải đi tầu đêm sang Ma Cao chơi rồi sáng hôm sau về, số đó chỉ dành cho số ít người nhiều tiền. Thái Lan cũng không có casino, Philippine cũng không có trung tâm casino…

Tôi cho rằng câu chuyện mở casino không dễ dàng gì tại Việt Nam. Tôi cũng không hiểu tại sao nhiều người lại mê mẩn các dự án này như vậy trong khi chúng ta có rất nhiều thứ để thu hút đầu tư. Vì vậy hơn hết chúng ta nên làm là cải thiện môi trường đầu tư, giảm thiểu thời gian thủ tục hành chính, tìm kiếm những dự án như SamSung chẳng hạn, SamSung năm nay nộp cho Bắc Ninh 1.000 tỷ đồng mà người ta chỉ sử dụng 100 ha. Có nghĩa là 1 ha người ta nộp 10 tỷ đồng chưa nói đến công nghiệp phụ trợ hay việc làm cho lao động địa phương.- Xin cảm ơn GS.TSKH!

Hoàng Lực