Lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước không đủ tiêu chuẩn mà ép đưa lên thì hỏng

Bổ nhiệm cán bộ phải đủ năng lực 

Ngày 13/6/2016, Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) gửi đến nguyên Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng và Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa chất vấn về việc điều động ông Vũ Quang Hải (28 tuổi, con trai nguyên Bộ trưởng Hoàng) về làm thành viên HĐQT đại diện cho cổ phần nhà nước, đồng thời kiêm chức Phó tổng giám đốc Tổng Cty Bia rượu, nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) hồi đầu năm 2015.

Trong văn bản, VAFI cũng đề nghị ông Vũ Huy Hoàng nên có khuyên con trai là Vũ Quang Hải rời khỏi vị trí lãnh đạo tại Tổng công ty này.

Văn bản của Hiệp hội các nhà đầu tư Tài chính (VAFI) gửi nguyên Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng và Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa - ảnh VAFI

VAFI cho rằng: Việc bổ nhiệm ông Vũ Quang Hải trái quy định của pháp luật; Ông Hải còn trẻ, không đủ năng lực lãnh đạo dẫn đến rủi ro về đồng vốn cổ phần của nhà nước và cổ đông.

VAFI dẫn chứng, năm 2011 khi mới 25 tuổi, ông Vũ Quang Hải được bổ nhiệm làm Tổng giám đốc Công ty cổ phần đầu tư tài chính dầu khí (PVFI) có vốn điều lệ 300 tỷ đồng, do Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) nắm giữ trên 51% vốn điều lệ.

Tuy nhiên, sau hai năm làm lãnh đạo khiến PVFI ông Hải đã khiến doanh nghiệp thua lỗ nặng nề. Cụ thể, năm 2011 lỗ 155 tỷ đồng, năm 2012 lỗ 67 tỷ đồng. Qua 2 năm PVFI lỗ trên 220 tỷ đồng gần bằng vốn điều lệ của công ty là 300 tỷ đồng.

Ông Vũ Quang Hải và quyết định điều động về làm thành viên HĐQT đại diện cho cổ phần nhà nước tại Sabeco - ảnh VAFI

Dù đẩy PVFI vào cảnh thua lỗ nặng nề nhưng VAFI cho biết, ông Vũ Quang Hải lại được điều động về Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương) với chức danh Phó giám đốc Trung tâm hỗ trợ xuất khẩu (hàm tương đương vụ phó).

Và sau khoảng 1 năm về Cục Xúc tiến Thương mại, đầu năm 2015 ông Hải được Bộ Công Thương giới thiệu về Sabeco với vai trò đại diện phần vốn nhà nước với vị trí Thành viên HĐQT kiêm Phó Tổng giám đốc Sabeco.

Qua văn bản của VAFI, dễ thấy, dù còn rất trẻ nhưng những vị trí ông Hải trải qua đều ở ghế lãnh đạo các doanh nghiệp tầm cỡ của nhà nước mà với nhiều người phải phấn đấu cả cuộc đời mới có được.

Ông Nguyễn Đình Hương, nguyên Phó Trưởng ban tổ chức Trung ương Đảng - ảnh nguồn Infonet.

Từ thực tế việc bổ nhiệm ông Vũ Quang Hải, VAFI nêu ra hàng loạt câu hỏi: Việc bổ nhiệm ông Vũ Quang Hải khi mới 25 tuổi làm Tổng giám đốc PVFI là đúng hay sai? Có đúng quy định của nhà nước hay không? Ai chịu trách nhiệm gánh hậu quả làm mất vốn nhà nước và vốn của 4.700 cổ đông là người lao động trong ngành dầu khí?

Ông Vũ Quang Hải mới chỉ làm công chức được một năm và để PVFI lỗ hai năm liên tiếp (theo quy định sẽ bị cắt chức) nhưng lại được đề bạt và thăng chức vượt cấp như vậy có lợi cho nhà nước hay không?

Cơ sở pháp lý nào để bổ nhiệm ông Vũ Quang Hải lên chức danh Phó Vụ trưởng? Cơ sở pháp lý, cơ sở khoa học nào để bổ nhiệm ông Vũ Quang Hải làm thành viên HĐQT và Phó Tổng giám đốc một tập đoàn kinh tế lớn như Sabeco (một tập đoàn kinh tế của nhà nước với vốn chủ sở hữu trên 12.000 tỷ đồng, gấp 40 lần PVFI?)...

Liên quan đến công tác bổ nhiệm nhân sự cũng như những vấn đề VAFI nêu ra, trao đổi với phóng viên Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Nguyễn Đình Hương cho biết: “Qua báo chí tôi có đọc và biết nội dung VAFI chất vấn nguyên Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng. Vấn đề cần xem xét ở đây việc bổ nhiệm con ông Hoàng có đảm bảo tiêu chuẩn không, còn không nên đặt vấn đề tuổi đời trẻ”.

Ông Nguyễn Đình Hương cho biết, khi bổ nhiệm cán bộ quan trọng nhất là tiêu chuẩn có đảm bảo không. Thứ hai cần phải xem quá trình công tác, tức các chức vụ được giao tại các đơn vị khác: "Phải xem trước đó anh có hoàn thành nhiệm vụ không, trong lĩnh vực kinh tế có thành công không, có đưa doanh nghiệp phát triển không”.

Khi đủ tiêu chuẩn, có năng lực thực sự được kiểm chứng qua các chức vụ đã nắm giữ thì không ngại việc là con lãnh đạo.

Làm công tác tổ chức cán bộ nên theo ông Hương, ở vị trí lãnh đạo các bộ ngành, địa phương việc ký quyết định bổ nhiệm người thân gia đình như con, cháu là những vấn đề nhạy cảm.

“Nhưng nếu làm công tâm đúng quy định và người được bổ nhiệm có năng lực, tôi hoàn toàn tán thành”, ông Hương nói.

Năng lực kém mà ép đưa lên thì hỏng

Từng gắn bó với công tác tổ chức cán bộ, ông Nguyễn Đình Hương khẳng định, quyết định bổ nhiệm cán bộ phải dựa vào năng lực thực tế, chọn người làm được việc chứ không phải để đủ chức danh.

“Quan điểm không đủ tiêu chuẩn thì ép không được, làm thế sao có hiệu quả. Chọn cán bộ quan trọng hiệu quả công việc, không có năng lực ép đưa lên thì hỏng”, ông Hương cho biết.

Trở lại văn bản VAFI nêu ra cho rằng năng lực con trai ông Vũ Huy Hoàng là Vũ Quang Hải không đủ lãnh đạo doanh nghiệp, theo ông Hương có hai vấn đề:

Thứ nhất, nếu những vấn đề VAFI đưa ra là đúng thì rõ ràng năng lực không đủ. 

“Nếu anh làm thất thoát tài sản doanh nghiệp dầu khí rồi được đưa sang nhà máy bia làm thất thoát nữa thì không đủ tiêu chuẩn rồi, làm thế là sai, là hỏng”, ông Hương nói.

Theo ông Hương, bổ nhiệm cán bộ làm sao đừng để người dân nói: Thứ nhất hậu duệ; thứ hai quan hệ; thứ ba tiền tệ, thứ bốn mới là trí tuệ. Ngược lại, tất cả phải quy về trí tuệ, năng lực... những yếu tố khác cần dẹp bỏ.

Tiếp đến, vấn đề VAFI đưa ra nhưng cần phải có khảo sát thực tế, có nghĩa chính bản thân cán bộ, công nhân người lao động Sabeco lên tiếng.

“Có thể người ngoài nói không có năng lực nhưng công nhân nhà máy bia tán thành, họ hoan nghênh và cho rằng con ông Hoàng có năng lực, lãnh đạo tốt, kết quả kinh doanh tốt thì sao, cần nhìn vấn đề nhiều chiều”, ông Hương cho biết. 

Cũng theo ông Hương việc bổ nhiệm cán bộ là người nhà lãnh đạo cơ quan quản lý nhà nước hay doanh nghiệp nhà nước không có quy định riêng cũng không có đặc cách.

“Tuy nhiên thông thường nên tránh việc chồng làm thủ trưởng vợ làm kế toán ở cùng cơ quan. Hay tốt nhất không nên làm cơ quan cùng bố, không tốt lắm”, ông Hương cho biết thêm.