Tối ngày 15 tháng Giêng Tết âm lịch hàng năm tại thôn Nà Nghè, xã Hồng Quang, huyện Lâm Bình tỉnh Tuyên Quang, thường diễn ra lễ hội nhảy lửa, đây là phong tục tập quán truyền thống rất độc đáo và mang đậm nét huyền bí, hoang sơ của người Pà Thẻn.
Lễ hội nhảy lửa của đồng bào dân tộc Pà Thẻn được bắt đầu bằng việc thầy mo người Pà Thẻn làm lễ cầu khấn thần linh. Lễ vật cúng tế gồm một bát hương, một chiếc đàn gõ, một con lợn, một con gà, 10 chén rượu, tiền giấy.
Khi thầy mo gõ vào đàn và làm lễ cúng, những người tham gia nhảy lửa ngồi đối diện với thầy mo để làm phép "nhập đồng" và lễ nhảy lửa chỉ dành cho nam giới. Thời gian làm lễ kéo dài 1-2 giờ trước khi nhảy vào đống lửa.
Video: Lễ nhảy lửa của người Pà Thẻn
Theo những người đã từng tham dự lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn, trong khi thầy mo cúng thần linh cũng là lúc nhập đồng cho người tham gia nhảy lửa, những người tham gia nhảy lửa như được tiếp sức mạnh, sự khéo léo và lòng dũng cảm.
Sau khi nhập đồng các chàng trai Pà Thẻn đã cùng nhau nhảy vào đống lửa, họ nhảy múa trên đống than hồng rực mà không hề sợ hãi hay cảm thấy bỏng.
Tuy còn mang màu sắc tâm linh và huyền bí, nhưng lễ hội nhảy lửa truyền thống của dân tộc Pà Thẻn là minh chứng cho sức mạnh và quá trình lao động, chế ngự thiên nhiên để sinh tồn và phát triển của con người.
Đây không chỉ là ngày vui của bản làng người Pà Thẻn, có ý nghĩa gắn kết cộng đồng mà còn bảo lưu được giá trị văn hóa truyền thống từ đời này qua đời khác.
Theo số liệu thống kê của xã, dân số của người Pà Thẻn ở xã Hồng Quang có khoảng trên 400 người, sinh sống tập trung chủ yếu ở thôn Thượng Minh. Vì số lượng ít, lại sống ở những vùng hẻo lánh nên Lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn đã từng có thời gian bị mai một.
Vài năm trở lại đây đời sống của người dân phát triển lên, người dân nơi đây đã khôi phục lại lễ hội truyền thống của dân tộc mình. Lễ hội nhảy lửa được tổ chức vào dịp kết thúc một năm sản xuất.