Với trách nhiệm của một Bí thư Trung ương Đoàn, tôi sẽ không ngại lập một bản báo cáo tổng kết về thực trạng những vấn đề hình thức đang tồn tại của đoàn thanh niên. Mục tiêu của bản báo cáo là nhằm dẹp bỏ những vấn đề hình thức đang khiến cho các hoạt động đoàn trở nên nhàm chán, nhạt nhẽo. Trong bản báo cáo ấy, tôi sẽ không ngại ngần đưa ra những ý kiến đánh giá thẳng thắn, những quan sát nhìn nhận vấn đề đang tồn tại trên tinh thần trách nhiệm của một bí thư trung ương đoàn. Sau đây tôi xin trình bày 2 vấn đề cơ bản của bản báo cáo
Vấn đề hình thức trong tổ chức
Các chương trình văn nghệ, các cuộc thi của do Đoàn thanh niên tổ chức được nhiều bạn học sinh sinh viên xếp vào dạng nhàm nhàm chán nhất bởi tính chất rập khuôn và gò bó của nó.
Các buổi biểu diện liên hoan văn nghệ ở các đoàn phường điạ phương luôn luôn ở trong trạng thái khan hiếm khán giả bởi nội dung quanh đi quẩn lại là những bài hát được xếp vào hàng “cổ điển” với giai điệu, ca từ ca ngợi quê hương đất nước, tình yêu tổ quốc,... Những bài hát về tình yêu tuổi trẻ, sôi động với những màn vũ đạo táo bạo luôn ở trong tình trạng gần như “tuyệt chủng”.
Trang phục thường xuyên bị bắt buộc là quần đen, áo trắng, áo thanh niên tình nguyện hay áo dài. Tất cả tạo nên một chuỗi những chương trình liên hoan văn nghệ lặp đi lặp lại từ năm này qua năm khác nhạt nhẽo đến mức khiến người khác ngán đến tận cổ.
Các cuộc thi tìm hiểu một số vấn đề chưa bao giờ mới lạ như an toàn giao thông, lịch sử hay an toàn lao động,... hầu hết đều mang tính chất gượng ép, bắt buộc với tiêu chí số lượng là trên hết. Đoàn trường các trường THPT, THCS thỉnh thoảng lại "ăn" giấy "ăn" mực của học sinh bằng cách bắt các em chép một bản dài dằng dặc đáp án đã làm sẵn cho câu hỏi của một cuộc thi tim hiểu gì đó do Đoàn phát động.
Nếu đem hết những bài thi tìm hiểu của các em học sinh từ các trường nộp về cho trung ương đoàn đi bán giấy vụn, tôi ước tính đoàn ta cũng phải thu về hàng chục triệu đồng. Lãng phí mà không thực sự hiệu quả.
Vấn đề hình thức trong các giấy tờ thủ tục
Đại hội chi đoàn, liên chi đoàn, đại hội đoàn trường,... từ xưa đến nay bao giờ cũng bắt buộc thực hiện công việc viết và đọc một đống các thể loại giấy tờ như: Biên bản kiểm phiếu, các bản tham luận, nghị quyết đại hội, đặc biệt là 2 bản: Báo cáo tổng kết nhiệm kì trước và phương hướng nhiệm vụ nhiệm kì tới.
Nội dung của 2 bản báo cáo tổng kết và phương hướng nhiệm vụ này thường là những nội dung được sao chép lại qua các năm. Các lớp anh chị tổ chức đại hội xong truyền lại cho các em lớp dưới để cho các em tổ chức đại hội. Các em chỉ cẩn thay đổi một chút nội dung và sửa thời gian địa điểm vào là xong.
Tiết mục đọc bản báo cáo ổng kết và phương hướng nhiệm vụ là tiết mục ru ngủ nhất trong đại hội chi đoàn. Ước tính nếu lược bỏ 2 bản báo cáo này, thời gian tổ chức đại hội sẽ giảm xuống chỉ còn một nửa.
Sự sao chép, khuôn mẫu đến nhàm chán còn lặp lại ở các giấy tờ xét kết nạp Đảng. Cái gì cũng bắt làm theo mẫu. Biên bản họp chi đoàn theo mẫu, biên bản họp liên chi đoàn cũng theo mẫu, ngay đến bản báo cáo thành tích cá nhân và bản tự kiểm điểm cũng phải theo mẫu.
Trong đó, vấn đề hình thức nặng nhất là ở 2 biên bản họp chi đoàn và liên chi. 2 biên bản này có phần đánh giá ưu nhược điểm của cá nhân xét kết nạp. Phần này phải gọi là phần sao chép kinh điển, đồng chí nào cũng có phần đánh giá ưu nhược điểm giống hệt nhau ở các đơn vị. Có nhiều đơn vị chẳng cần tổ chức họp, cứ bịa ra 2 biên bản này theo mẫu để cho có, cho đầy đủ các giấy tờ chủ tục.
Xét cho cùng, những văn bản và những hiện tượng kể trên đều là hệ quả của cách làm việc cứng nhắc, khuôn mẫu, thiếu sự linh hoạt đang tồn tại ở các đơn vị đoàn hiện nay.
Là một Bí thư Trung ương Đoàn, tôi sẽ tổ chức cuộc họp để đánh giá tình hình, đi đến quyết định dẹp bỏ hết những cuộc thi tìm hiểu vô mục đích, những buổi liên hoan văn nghệ nhạt nhẽo và những giấy tờ thủ tục lằng nhằng thừa thãi. Thay vào đó, Đoàn sẽ tiếp thu và tham khảo những ý kiếm mới mẻ, độc đáo để thế chân vào những gì vừa được dẹp bỏ