Tính đến thời điểm hiện tại, đã có gần 30 tỉnh thành trên cả nước công bố môn thi thứ 3 vào lớp 10 và hầu hết chọn ngoại ngữ, đặc biệt là môn tiếng Anh. Một số địa phương chọn môn tiếng Anh như: Thành phố Hồ Chí Minh, Tiền Giang, Hải Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Quảng Nam, Thái Bình, Cao Bằng, Bắc Kạn, Đồng Nai, Bình Dương, Quảng Ninh…
Theo ghi nhận tại các tỉnh đã công bố, hầu hết các cơ sở giáo dục đều đánh giá việc lựa chọn môn thi thứ 3 là môn Ngoại ngữ sẽ tạo nhiều thuận lợi cho học sinh.
Phù hợp với xu thế hội nhập quốc tế
Trao đổi với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Nguyễn Thị Minh Đông - Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Châu Thành (Thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu) chia sẻ, với việc lựa chọn môn thi thứ 3 là môn tiếng Anh tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tạo nhiều thuận lợi cho học sinh bởi tiếng Anh là môn học quan trọng và cần thiết trong giáo dục và đào tạo, ngoại ngữ là môn trọng tâm được nhà trường chú trọng trong nhiều năm. Đồng thời, các thầy cô giáo cũng có nhiều kinh nghiệm trong việc dạy và ôn tập môn này cho học sinh.
Bên cạnh đó, phần lớn học sinh hiện nay đều ý thức được vai trò quan trọng của tiếng Anh cũng như các ngoại ngữ khác. Các em không chỉ rèn luyện để đạt kết quả tốt trong kỳ thi mà còn nhằm vận dụng vào thực tiễn và mở rộng cơ hội học tập, nghề nghiệp sau này.
Vì vậy, việc lựa chọn môn tiếng Anh làm môn thi thứ 3 vào trung học phổ thông là hành trang cần thiết, hữu ích trong bối cảnh hội nhập quốc tế và phù hợp với lộ trình đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong nhà trường.
Tuy nhiên, việc chọn Tiếng Anh là môn thi thứ 3 chắc chắn đặt ra những yêu cầu cao hơn đối với các em học sinh. Bởi để học tốt môn này, ngoài việc chăm chỉ ôn luyện ra thì còn phụ thuộc vào tố chất và khả năng học ngoại ngữ của học sinh. Với những em có năng khiếu cộng thêm việc chăm chỉ rèn luyện thì chắc chắn sẽ có kết quả tốt, vì vậy tiếng Anh cũng là môn thể hiện sự phân hoá học sinh rất rõ ràng.
Cùng bàn về vấn đề này, thầy Nguyễn Xuân Thắng - Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Lê Quý Đôn (Đắk Nông) cho biết, tiếng Anh là môn học được đầu tư nhiều và quen thuộc trong các kỳ thi cũng như các cấp học, hầu hết các em đều đã có sự chuẩn bị từ sớm và kỹ càng từ những năm trước.
Trong xu thế phát triển hiện nay, ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, đóng vai trò quan trọng đối với học sinh. Việc thành thạo ngoại ngữ giúp học sinh tự tin hơn trong giao tiếp, nâng cao kỹ năng tư duy và hội nhập quốc tế.
Đồng thời, việc này cũng phù hợp với chủ trương từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học trong Kết luận số 91-KT/TW ngày 12/8/2024 Bộ Chính trị đã đề ra nhiệm vụ mang tính đột phá trong việc dạy và học tiếng Anh với nội dung trọng tâm: "Tập trung nâng cao năng lực ngoại ngữ của học sinh, sinh viên, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học..." hay trong Kế hoạch nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm cho năm học 2024 - 2025, ngành Giáo dục và Đào tạo cũng đặt ra yêu cầu: “Nghiên cứu và xây dựng đề án, kế hoạch từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học".
Việc chọn tiếng Anh là môn thi thứ 3 vào lớp 10 là một bước đi quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục và đáp ứng yêu cầu của xã hội. Mặc dù điều này đặt ra những yêu cầu cao hơn đối với học sinh và tăng tính cạnh tranh, nhưng đồng thời cũng tạo động lực và cơ hội để các em phát triển toàn diện.
Còn tại Trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Hưng Đạo (huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng), thầy Nguyễn Ngô Ban, hiệu trưởng chia sẻ, trong những năm gần đây, tiếng Anh ngày càng trở thành một môn học trọng tâm, phù hợp với xu hướng hội nhập quốc tế. Điều này cũng phản ánh sự cần thiết của việc nâng cao trình độ ngoại ngữ cho học sinh, tạo điều kiện tốt hơn cho các em trong tương lai.
Tuy nhiên, hiện có sự chênh lệch về năng lực ngoại ngữ của học sinh nông thôn, vùng khó và thành thị. So với nhiều vùng, miền khác, học sinh vùng cao còn gặp nhiều khó khăn trong việc học tiếng Anh. Với nhiều em, môn tiếng Anh là một điểm yếu bởi trước khi lên trung học cơ sở vẫn còn chưa nắm vững kiến thức nền tảng từ bậc tiểu học.
Theo cô Nguyễn Thị Ngọc Thủy - Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Đoàn Thị Điểm (Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh), môn tiếng Anh từ trước đến nay luôn nhận được nhiều sự quan tâm và đầu tư của phụ huynh cũng như học sinh. Bên cạnh đó, Thành phố Hồ Chí minh có yếu tố giao thương kinh tế, văn hóa với nước ngoài nhiều nên môn ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng sẽ như một chìa khóa để bước vào thế giới hội nhập.
Riêng đối với môn Tiếng Anh, nhà trường nhận thấy có sự chênh lệch rõ rệt giữa các nhóm học sinh. Vì vậy, ngay từ đầu năm, nhà trường đã tiến hành phân công giáo viên phù hợp với từng đối tượng. Cụ thể, trường có hai nhóm học sinh chính: nhóm tăng cường tiếng Anh và nhóm học sinh có lực học trung bình.
Với nhóm học sinh tăng cường tiếng Anh ,các em đã được bồi dưỡng vốn từ vựng từ nhỏ, ít nhất từ đầu lớp 6, vì vậy nhiều em đã có nền tảng tốt và luôn duy trì được chất lượng học tập cao. Do đó, chương trình giảng dạy cho nhóm này cũng được nâng cao để phù hợp với năng lực của các em.
Đối với đa số học sinh còn lại, nhà trường cũng đặt mục tiêu đảm bảo các em đạt trên 5 điểm, đồng thời khuyến khích phấn đấu để đạt tối thiểu 7 hoặc 8 điểm.
Môn Tiếng Anh là một môn học quen thuộc với nhiều học sinh, điều này cũng góp phần gia tăng tính cạnh tranh trong học tập. Thực tế cho thấy, khi một học sinh đạt mức 5 điểm, em đó sẽ cố gắng để đạt 7 điểm. Tương tự, những em đã đạt 7 điểm sẽ tiếp tục nỗ lực để nâng lên 8 hoặc 9 điểm, tạo nên một môi trường học tập sôi nổi và có động lực.
"Ví dụ, nếu một học sinh có mức điểm trung bình khoảng 5 điểm, em đó chưa chắc có thể trúng tuyển vào một trường công lập. Để có cơ hội cao hơn, các em cần đạt kết quả tốt hơn. Nếu chỉ đạt 5 điểm nhưng lựa chọn nguyện vọng không phù hợp, khả năng trúng tuyển vào ngôi trường mong muốn sẽ rất thấp.
Do đó, trong quá trình tư vấn tuyển sinh, cần tính đến mức chênh lệch từ 2 đến 3 điểm để đảm bảo khả năng đỗ cao hơn. Đồng thời, điểm chuẩn của các trường, các nhóm trường cũng cần được phân hóa và giảm dần theo mức độ cạnh tranh, giúp học sinh có sự lựa chọn phù hợp và an toàn hơn", cô Thủy chia sẻ
Lên kế hoạch ôn tập, đảm bảo đạt kết quả tốt
Theo thầy Nguyễn Ngô Ban - Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Hưng Đạo (huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng), nhà trường đã có định hướng môn tiếng Anh sẽ là một trong 3 môn thi vào 10, đồng thời thực hiện tốt các quy định, kế hoạch Sở Giáo dục và Đào tạo đưa ra, chú trọng nâng cao năng lực ngoại ngữ cho học sinh ở tất cả các khối lớp.
Việc công bố sớm môn thi nhằm tạo thuận lợi cho các trường trong việc chủ động xây dựng kế hoạch giảng dạy và ôn luyện giúp học sinh hoàn thành chương trình, ôn tập hiệu quả.
Đồng thời việc này cũng giảm áp lực, tạo tâm lý thoải mái để cả học sinh và phụ huynh có sự chuẩn bị tốt nhất cho kỳ thi.
Còn theo cô Nguyễn Thị Minh Đông - Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Châu Thành (Thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu), để đảm bảo kết quả thi vào 10 được tốt nhất, nhà trường đã lên kế hoạch, tổ bộ môn xây dựng kế hoạch dạy học kết hợp ôn tập, củng cố kiến thức cho học sinh theo hướng dẫn của Sở Giáo dục và Đào tạo để có định hướng nội dung, kỹ năng ôn tập cần thiết cho học sinh.
Thời gian từ nay đến trước kỳ thi, nhà trường sẽ tăng cường giải đáp thắc mắc, hệ thống đề thi với các dạng bài tập khác nhau để nâng cao mức độ kiến thức cho học sinh.
Cũng theo cô Đông, việc ôn tập cho học sinh khối 9 năm nay cũng có những khó khăn mới khi Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT có hiệu lực. Nhiều em học sinh vẫn còn phụ thuộc vào việc dạy thêm và học thêm.
Để nâng cao chất lượng dạy và học, nhà trường cần có những giải pháp phù hợp. Bên cạnh việc cô đọng kiến thức trọng tâm và tận dụng thời gian trên lớp để ôn tập hiệu quả, nhà trường cũng cần tăng cường giao bài về nhà, kiểm tra thường xuyên và phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm để nhắc nhở học sinh.
Đồng thời, việc kết hợp với phụ huynh nhằm theo sát quá trình học tập của các em cũng rất quan trọng. Về phía học sinh, các em cần nâng cao ý thức tự học, chủ động tìm tòi, trau dồi kiến thức để đạt kết quả tốt nhất.
Đồng tình với quan điểm trên, theo thầy Thắng, nhà trường sẽ có kế hoạch ôn tập phù hợp,việc tổ chức dạy học của các nhà trường theo tinh thần hướng đến thực hiện tốt Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT.
Nhà trường sẽ chỉ đạo các tổ chuyên môn trong mỗi tiết học cần cần tận dụng tối đa để truyền đạt đầy đủ kiến thức, kỹ năng theo yêu cầu cũng như có phương pháp xây dựng kế hoạch giảng dạy khoa học hơn
Tới đây, trường cũng sẽ lên kế hoạch cụ thể để việc ôn tập của các em được chủ động từ sớm, nhằm đạt kết quả cao nhất trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 sắp tới.
