LTS: Qua câu chuyện của người bạn đồng nghiệp và anh hàng xóm, tác giả Sông Trà đã gửi đến Báo điện tử Giáo Dục Việt Nam bài viết của mình nhằm nêu lên thực trạng vô cùng nhức nhối và nguy hiểm của ngành giáo dục nước ta hiện nay.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
 |
| Hình ảnh minh họa về sự nguy hại của căn bệnh thành tích trong giáo dục. (Ảnh: thethaovanhoa.vn) |
Anh T. một hàng xóm của tôi, vì có con gái thứ 2 mới thi tuyển vào lớp 10 tại Trường trung học phổ thông Huỳnh Thúc Kháng (nơi tôi đang công tác), nên đã đến nhà thưa chuyện và nhờ giúp đỡ:
“Cháu nó thi tuyển kém quá, 3 môn (Toán, ngữ Văn nhân hệ số 2 thành ra 5 môn) cộng với điểm nghề phổ thông loại giỏi (1,5 điểm) mà tổng chỉ được 10,2 điểm (chia ra từng môn thì chưa tới 2 điểm).
Cháu nó học và thi thua xa con chị trước đây, kết quả cuối năm lớp 9 đạt học sinh tiên tiến nhưng khi thi tuyển vào lớp 10 thì đạt 25 điểm.
Tôi rất bất ngờ về kết quả thi vào lớp 10 của cháu, là chỗ thân tình, quen biết, thầy có cách nào giúp cháu trúng nguyện vọng 1 ở trường thầy không?”
Tôi liền trả lời: “bây giờ chỉ còn cách làm đơn phúc khảo gửi hội đồng chấm thi xem xét lại bài làm nếu cảm thấy việc chấm của giáo viên chưa chuẩn xác thôi.”
Một người bạn đồng nghiệp khác của tôi, có con trai học lớp 12 ở trường chuyên của tỉnh, năm nay dự thi trung học phổ thông quốc gia. Người bạn này rất tự hào về cậu con trai và luôn tin tưởng vào năng lực, chất lượng giảng dạy của các thầy, cô giáo trường chuyên cho nên ít khi hỏi han, kiểm tra việc học của con, cũng như việc dạy của thầy cô ở trên lớp.
|
Làm thật ăn cháo, làm láo được khen |
Kỳ thi quốc gia năm nay rất quan trọng (thi 2 trong 1) nên vợ chồng bạn tôi không khỏi lo lắng chuyện học hành, ôn tập của cậu con trai ở giai đoạn nước rút. Họ bắt đầu thay phiên nhau kèm cặp, kiểm tra lại kiến thức căn bản của con.
Nào ngờ, cậu con trai tỏ ra rất lúng túng về kiến thức các môn thi. Anh gặng hỏi mấy lần, cậu con trai mới chịu bộc bạch: “các thầy cô giáo trường con dạy sơ sài, qua loa lắm, yêu cầu tụi con về nhà tự học thôi…”.
Sau ba tháng, được cha mẹ kèm cặp, củng cố thường xuyên cậu con trai đã dần nắm vững kiến thức cơ bản và tự tin bước vào kỳ thi vừa qua.
Có không ít phụ huynh đặt kỳ vọng lớn vào kết quả thi trung học phổ thông quốc gia của con em mình sẽ đạt điểm cao, vì đề thi năm nay được đánh giá là vừa sức, vì điểm học bạ 3 năm học nhất là năm cuối cấp cao chót vót…
Nhưng, qua bài làm và tự chấm đáp án của Bộ Giáo dục và Đào tạo trên mạng, các em chỉ đạt 18 - 20 điểm (3 môn khối A) nên khó trúng tuyển đại học tốp đầu khiến các vị phụ huynh hoang mang.
Có phụ huynh nghi ngờ hỏi tôi: “cháu nó học tốt, điểm cuối năm cao, tại sao khi thi lại chỉ đạt mức đó, phải chăng việc cho điểm của thầy cô giáo, nhà trường thiếu trung thực, chạy theo bệnh thành tích”.
Tôi thành thật trả lời: “điều anh nghi ngờ là có cơ sở” bởi, nhiều nhà trường, thầy cô bây giờ chạy theo chỉ tiêu ảo, thành tích giả không ít”.
Giữa điểm số trong dạy học tại trường và kết quả thi ở kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 và thi trung học phổ thông quốc gia, phụ huynh đã bắt đầu thấm thía những nghịch lý đang ngày đêm nhức nhối của ngành giáo dục.
Một thống kê “biết nói” gần đây của Bộ Giáo dục và Đào tạo giữa điểm học tại trường và điểm thi trung học phổ thông quốc gia đã nói lên nhiều điều:
|
Lộ diện mảng tối giáo dục từ hàng nghìn bài thi bị điểm liệt |
"Kết quả của 2 kỳ thi trung học phổ thông quốc gia 2015 và 2016 đã cho thấy sự chênh lệch đáng kể giữa điểm trung bình lớp 12 với điểm trung bình các môn thi. Tính trung bình cả nước, độ chênh lệch giữa điểm trung bình lớp 12 và điểm trung bình các môn thi là gần 2,5 điểm.
Ở các tỉnh, độ chênh lệch đều trên 2 điểm, trong đó địa phương có mức chênh lệch cao nhất đến 3,31 điểm (Long An và Tiền Giang) và thấp nhất là 1,66 điểm (Bắc Kạn).
Tính theo cụm thi thì các thí sinh thi tại các cụm đại học (dùng kết quả thi để xét tuyển vào các trường đại học) được các thầy cô “cho” điểm trung bình lớp 12 cao hơn hẳn điểm bình quân gần 7,5 điểm.
Trong khi các học sinh dự thi ở các cụm tốt nghiệp (không dùng điểm thi để xét tuyển vào các trường đại học) có điểm bình quân của điểm trung bình chỉ vào khoảng 6,5 điểm.
Nếu đối chiếu giữa các trường công lập với các trường tư thục, trung tâm giáo dục thường xuyên thì độ chênh lệch này rất khác biệt. Hầu hết các trường tư thục và trung tâm giáo dục thường xuyên đều có độ chênh lệch giữa điểm trung bình lớp 12 với điểm trung bình thi cao hơn 3 điểm và có trên 50 trường trung học phổ thông có độ chênh lệch lớn hơn 4 điểm.
Có hơn 50% trường trung học phổ thông trên cả nước đã “cho” điểm trung bình lớp 12 của học sinh từ 7 điểm trở lên.
Vì vậy, không lấy làm lạ khi số học sinh trượt tốt nghiệp chủ yếu là do vướng phải điểm liệt (từ 1 điểm trở xuống) trong các môn thi”.
