Chiều tối 28/8, Diễn đàn Biển ASEAN mở rộng lần thứ 3 (EAMF-3) đã khép lại thành công tốt đẹp. Diễn đàn có hơn 100 đại diện chính phủ, các chuyên gia, học giả và nhà nghiên cứu đến từ 10 nước ASEAN và 8 nước đối tác cấp cao Đông Á là: Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia, New Zealand, Nga và Mỹ tham dự.
 |
| Diễn đàn Biển ASEAN Mở rộng lần thứ 3 thành công tốt đẹp. Ảnh H.Q |
Diễn đàn lần này vừa kế thừa và phát huy những mục tiêu đã đặt ra từ trước như tạo môi trường hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở khu vực, xác định những lĩnh vực hợp tác và tạo khung chính trị cho hợp tác biển. Diễn đàn cũng chia sẻ kinh nghiệm về cứu trợ nhân đạo và tìm kiếm, cứu hộ liên quan đến cơn bão Hải Yến hay vụ tai nạn máy bay MH370.
Đối với các lĩnh vực hợp tác cụ thể, các nước tập trung vào một số lĩnh vực thiết thực, được nhiều nước quan tâm và có tác dụng tích cực trong việc tăng cường xây dựng lòng tin, cứu trợ nhân đạo, tìm kiếm cứu nạn, trong đó có việc hỗ trợ và đối xử nhân đạo với ngư dân và thiết lập cơ sở đường dây nóng cũng như các hoạt động nghiên cứu khoa học, bảo vệ môi trường biển và nguồn lợi hải sản, hợp tác đánh bắt cá...
Nhân dịp 20 năm thực hiện UNCLOS, các nước cũng đánh giá về việc thực hiện UNCLOS ở khu vực, nhấn mạnh về các nguyên tắc, quy định của UNCLOS có thể được áp dụng tại khu vực; chia sẻ về các kinh nghiệm thực hiện cũng như trao đổi về hướng hợp tác để đảm bảo thực hiện hiệu quả UNCLOS trong bối cảnh diễn biến phức tạp trên biển ở khu vực hiện nay.
Bảo đảm hòa bình, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông là trọng tâm ưu tiên của Diễn đàn: Để làm được như vậy, Diễn đàn đề cao việc tuân thủ nghiêm túc luật pháp quốc tế, UNCLOS cũng như các cam kết khu vực, đặc biệt là thực thực hiện đầy đủ và hiệu quả Bộ Quy tắc ứng xử DOC, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không đe dọa hay sử dụng vũ lực. Các nước đặc biệt nhấn mạnh việc thực hiện kiềm chế, ngăn ngừa việc tái diễn các vụ việc phức tạp ở Biển Đông.
Theo đó, các đại biểu hoan nghênh việc ASEAN và Trung Quốc sớm đi vào bàn việc cụ thể hóa các quy định tại Điều 5 của DOC về thực hiện kiềm chế và không có hành động làm phức tạp tình hình; đồng thời thúc đẩy thương lượng thực chất để sớm có Bộ Quy tắc COC.
Các nước cũng nhấn mạnh sự cần thiết có cơ chế bảo đảm thực hiện cũng như có hoạt động hợp tác thiết thực để xây dựng lòng tin, ngăn ngừa và quản lý sự cố như tìm kiếm cứu nạn và hỗ trợ nhân đạo cho tàu thuyền đi biển gặp nạn, trong đó có đối xử nhân đạo với ngư dân, thiết lập đường dây nóng.
 |
| Đại biểu các nước tham dự Diễn đàn. Ảnh H.Q |
Tại các Hội nghị, đoàn Việt Nam đã làm tốt vai trò vừa là nước chủ nhà, điều hành thảo luận tại Diễn đàn, vừa có những đóng góp cụ thể, thiết thực trong vai trò là một thành viên tích cực của Diễn đàn Biển ASEAN và Diễn đàn Biển ASEAN Mở rộng.
Những đề xuất chủ đề của hai Diễn đàn lần này phù hợp với tình hình khu vực và sự quan tâm chung của các nước tham dự, được các nước đánh giá cao, góp phần thúc đẩy hợp tác về bảo đảm an ninh và xây dựng lòng tin ở khu vực.
Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam đánh giá cao kết quả của Diễn đàn Biển ASEAN (AMF) và Diễn đàn Biển ASEAN Mở rộng (EAMF); nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình, ổn định, an ninh an toàn và tự do hàng hải, cũng như đánh giá cao nỗ lực của các nước, nhất là trước các diễn biến phức tạp ở khu vực.
Thứ trưởng chia sẻ với phát biểu của các nước về sự cần thiết của việc tăng cường xây dựng lòng tin, thực hiện kiềm chế, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không đe dọa hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Luật biển của LHQ, ngăn ngừa và quản lý các sự cố trên biển...
Thứ trưởng Phạm Quang Vinh cho rằng xây dựng lòng tin là cơ sở quan trọng cho việc thúc đẩy hợp tác biển, trong đó có các lĩnh vực như quản lý thảm họa, hỗ trợ nhân đạo, tìm kiếm và cứu nạn… Đồng thời, AMF và EAMF cần tiếp tục phát huy vai trò là kênh bổ trợ cho các diễn đàn hiện có, đặc biệt trong các vấn đề chiến lược và liên ngành, với ASEAN đóng vai trò trung tâm. Theo đó, các kết quả và kiến nghị của các diễn đàn cần được chia sẻ và gắn kết với các kênh chính thức của ASEAN.
