Miễn tiền học phí nhưng đóng tiền môn liên kết tiền triệu mỗi tháng
Tại kỳ họp lần thứ 21 của Hội đồng Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh khóa X diễn ra vào chiều ngày 20/2/2025, các đại biểu tham dự đã thông qua Nghị quyết về chính sách đặc thù hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non dưới 5 tuổi, học sinh cấp trung học phổ thông công và ngoài công lập, học viên giáo dục thường xuyên trung học phổ thông trên địa bàn thành phố bắt đầu từ năm học 2025-2026, không bao gồm học sinh đang học tại các trường có vốn đầu tư nước ngoài.
Mức hỗ trợ học phí sẽ tương đương với mức học phí học sinh trường công lập phải đóng mỗi tháng.
Ngoài ra, cùng với việc học sinh bậc tiểu học, trẻ em mầm non 5 tuổi được miễn học phí theo quy định chung, thì trước đây, Thành phố Hồ Chí Minh đã thực hiện chính sách hỗ trợ học phí cho học sinh cấp trung học cơ sở,
Như vậy, bắt đầu từ năm học 2025-2026, toàn bộ học sinh từ cấp mầm non đến trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh sẽ được miễn học phí.
Dù được miễn học phí, nhưng có một thực tế là hiện nay, hàng tháng, phụ huynh có con hiện đang học tại các trường học công lập trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh đang phải đóng tiền triệu cho các môn học liên kết với đối tác bên ngoài.
Ví dụ: Tại Trường tiểu học Hồ Văn Cường (phường Tân Phú, Thành phố Hồ Chí Minh), trong phiếu báo đóng tiền của một học sinh lớp 2 tại trường phải đóng tất cả 16 mục, với tổng số tiền là 2.383.000 đồng.
Điều đáng nói, trong danh mục các khoản tiền cần đóng trong tháng 12 này, mặc dù không có tiền học phí như chính sách của Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành, nhưng xuất hiện nhiều mục tiền cần đóng. Đây chính là những môn học liên kết, câu lạc bộ có sự tham gia giảng dạy của đối tác bên ngoài nhà trường như là:
Tiền tổ chức Giáo dục STEM (90.000 đồng/học sinh), Tiền tổ chức dạy Kỹ năng sống (70.000 đồng/học sinh), Tiền tổ chức hoạt động Giáo dục công dân số (90.000 đồng/học sinh), Tiền tổ chức học ngoại ngữ với người nước ngoài (200.000 đồng/học sinh).
Ngoài ra, phụ huynh còn đóng tiền tổ chức dạy các câu lạc bộ theo hình thức tự chọn như: Aerobic, bóng rổ (69.000 đồng/học sinh/môn). Đồng thời, phụ huynh còn đóng tiền học võ Vovinam đến 3 lần (120.000 đồng/lần), mà theo hiệu trưởng nhà trường giải thích là do phụ huynh muốn học 3 ngày/tuần (2 tiết/ngày). [1]
Tại Trường tiểu học Trần Hưng Đạo (phường Cầu Ông Lãnh, Thành phố Hồ Chí Minh), trong danh sách các khoản thu tháng 12/2025 được nhà trường công khai trên website, trong tổng số 6 khoản cần đóng của tháng, chỉ có duy nhất môn Tin học tự chọn (50.000 đồng/tháng/học sinh) và dạy tăng cường ngoại ngữ (100.000 đồng/học sinh/tháng) là do giáo viên của trường dạy.
Ngoài ra, rất nhiều môn liên kết được giảng dạy trong trường này được thực hiện bởi các đối tác bên ngoài.
Cụ thể: Tiền tổ chức dạy Tin học (mục số 1) gồm hai mục nhỏ là dạy Tin học tự chọn, tiền tổ chức lớp học theo Đề án “Nâng cao năng lực, kiến thức, kỹ năng ứng dụng Tin học cho học sinh phổ thông Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn từ năm 2021 đến năm 2030”, đã bao gồm account không bao gồm luyện thi chứng chỉ ICDL Digital. Explorer cho 3 mô đun 160.000 đồng/học sinh/ mô đun Lệ phí bài thi 420.000 đồng/học sinh/mô đun.
Tiền tổ chức dạy ngoại ngữ (mục số 2), gồm các loại: Tiền tổ chức dạy tăng cường ngoại ngữ, tiền tổ chức học ngoại ngữ với người nước ngoài (230.000 đồng/học sinh/tháng), tiền tổ chức học ngoại ngữ sử dụng phần mềm bổ trợ (200.000 đồng/học sinh/tháng), tiền tổ chức chương trình học ngoại ngữ thông qua môn Toán, Khoa học (500.000 đồng/học sinh/tháng), tiền tổ chức học chương trình ngoại ngữ thông qua môn Toán, Khoa học trên nền tảng EMG Immersive (550.000 đồng/học sinh/tháng), tiền tổ chức các lớp học theo Đề án “Dạy và học các môn Toán, Khoa học và tiếng Anh tích hợp chương trình Anh và Việt Nam (3.600.000 đồng/tháng/học sinh).
Mục số 3 là tiền tổ chức dạy các môn năng khiếu, nghệ thuật, thể dục tự chọn, câu lạc bộ, học bơi, bao gồm 15 loại câu lạc bộ (120.000 đồng/học sinh/tháng/môn).
Mục số 4 là Tổ chức hoạt động giáo dục công dân số (90.000 đồng/học sinh/tháng).
Mục số 5 là Tiền tổ chức dạy Kỹ năng sống (80.000 đồng/học sinh/tháng).
Mục số 6 là Tiền tổ chức Giáo dục STEM (90.000 đồng/học sinh/tháng).
Tỷ lệ trích lại cho nhà trường mỗi công ty một con số khác nhau
Ngay từ đầu năm học 2025-2026, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam nhận được rất nhiều phản ánh các thông tin có liên quan đến các môn liên kết của bạn đọc là phụ huynh có con hiện đang theo học tại các trường phổ công công lập trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.
Đáng chú ý, qua tìm hiểu của phóng viên, mức chiết khấu để lại cho các trường thì mỗi trường có một con số khác nhau.
Vào thời điểm đầu năm học, tại Trường trung học cơ sở Nguyễn Văn Phú (phường Bình Thới, Thành phố Hồ Chí Minh), nhà trường tổ chức nhiều môn học ngoài chương trình chính khóa, khiến cho học sinh phải đi học vào ngày thứ 7.
Cụ thể: Theo phản ánh của phụ huynh, năm nay, ngoài các tiết nằm trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, trường còn tổ chức dạy các môn liên kết có sự tham gia giảng dạy của đối tác bên ngoài nhà trường như Kỹ năng sống (1 tiết), Anh văn bản ngữ (2 tiết), Tin học IC3 (2 tiết), chuyển đổi số (1 tiết), tiếng Anh tăng cường (3 tiết), STEM (1 tiết). Số tiết của môn liên kết tổng cộng là 10 tiết, có thể gây “quá tải” cho học sinh.
Theo chia sẻ của cô Vương Thị Nga – Hiệu trưởng nhà trường, các đối tác chiết khấu lại cho nhà trường là 12%, bao gồm 10% để ủng hộ cơ sở vật chất, điện nước và 2% dành để đóng thuế đúng theo quy định. [2]
Tại Trường tiểu học Bình Thuận (phường Bình Hưng Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh), theo thông tin được nhà trường công khai trên website, tiền tổ chức dạy Kỹ năng sống nhà trường thu học phí là 80.000 đồng/học sinh/tháng, trong đó nhà trường dự chi 2% nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, 85% chi cho hợp đồng giảng dạy theo số tiết thực dạy thực tế của đối tác, 5% chi trả lương cho nhân viên y tế hợp đồng, chi phí quản lý; 8% chi cho hoạt động chuyên môn, văn phòng phẩm, cơ sở vật chất, điện nước.
Tiền tổ chức học ngoại ngữ với người nước ngoài có mức thu 90.000 đồng/học sinh/tháng, nhà trường dự chi 2% nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, 80% chi cho hợp đồng giảng dạy với phía đối tác theo số tiết thực dạy, 10% chi trả lương cho giáo viên tiếng Anh hợp đồng, chi phí quản lý, 8% chi cho hoạt động chuyên môn, cơ sở vật chất, điện nước, sửa chữa nhỏ.
Về khoản tiền tổ chức Giáo dục STEM với mức thu của học sinh là 90.000 đồng/em/tháng, nhà trường dự chi 2% nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, 85% chi cho hợp đồng giảng dạy của đối tác theo số tiết dạy thực tế, 5% chi trả lương cho nhân viên y tế hợp đồng, chi phí quản lý, 8% chi cho chuyên môn, văn phòng phẩm, cơ sở vật chất, điện nước, sửa chữa nhỏ.
Như vậy, có thể thấy là cũng là các môn liên kết có sự tham gia của đối tác bên ngoài nhà trường tham gia giảng dạy, tỷ lệ % mà đối tác trích lại cho nhà trường cũng không giống nhau, tùy theo từng chương trình cụ thể.
Không học môn liên kết, học sinh lên thư viện tự đọc sách
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, chị Nguyễn Thị Mỹ Quỳnh – một phụ huynh hiện có hai con đang học bậc tiểu học ở trường công lập tại phường Xuân Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh cho hay, vào dịp đầu năm học 2025-2026, khi giáo viên chủ nhiệm lớp con thứ hai của chị lấy ý kiến phụ huynh về các môn học liên kết, nhận thấy chị vẫn còn băn khoăn về việc đăng ký cho con học Kỹ năng sống, giáo viên chủ nhiệm đã thẳng thắn chia sẻ rằng: “Nếu không học môn này, thì cứ vào giờ các bạn học Kỹ năng sống, con chị sẽ phải lên thư viện tự đọc sách, xem truyện, có giáo viên trông coi”.
Theo chị Mỹ Quỳnh, dù trường nói đăng ký học trên tinh thần tự nguyện, nhưng nếu không đăng ký cho con, thì cứ vào đúng giờ học môn đó, con mình lại phải học hay làm việc khác, dẫn đến việc con có thể mặc cảm với bạn bè.
“Điều này dẫn đến một tình trạng phụ huynh đăng ký cho con học trong trạng thái miễn cưỡng”, chị Nguyễn Thị Mỹ Quỳnh nêu quan điểm.
Cũng đồng quan điểm, chị Hồ Kim Sáng – một phụ huynh có con hiện đang học lớp 11 trường công lập tại Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ, lúc nào các môn liên kết cũng được trường kêu gọi phụ huynh học trên tinh thần tự nguyện, không ép buộc, nhưng tỷ lệ học sinh đăng ký học một số môn liên kết luôn đạt tỷ lệ từ 98% trở lên.
“Thậm chí là nhiều môn liên kết, tỷ lệ học sinh đăng ký học ở các lớp luôn đạt 100%, khiến tôi không rõ là trường dùng cách gì mà khiến cho toàn bộ phụ huynh trong lớp đều đăng ký học như vậy”, chị Hồ Kim Sáng chia sẻ.
Không thể biến trường học thành nơi dịch vụ
Hiệu trưởng một trường trung học phổ thông công lập tại phường Bến Thành, Thành phố Hồ Chí Minh cho hay, thầy cảm thấy rất vui vì quan điểm chỉ đạo của Tổng bí thư Tô Lâm tại buổi tiếp xúc cử tri Hà Nội sau kỳ họp lần thứ 10 Quốc hội khóa XV vào ngày 15/12 là: “Không thể biến trường học thành nơi dịch vụ được…”
Vị hiệu trưởng này khẳng định: “Đây là một việc mà toàn thể xã hội chúng ta phải cùng nhau làm, để làm sao cho chi phí đến trường của các em học sinh đạt ở mức thấp nhất có thể”.
Thầy hiệu trưởng chia sẻ, đúng là nhiều trường một tháng, học sinh phải đóng thêm từ 1 đến 2 triệu đồng hoặc có thể hơn từ tiền học các môn liên kết.
Cũng theo vị hiệu trưởng nói trên thì: “Trường tôi cũng sẽ nghiêm túc rà soát lại theo đúng chỉ đạo của người đứng đầu Đảng”.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://giaoduc.net.vn/th-ho-van-cuong-hoc-sinh-lop-2-dong-16-muc-thuthang-co-den-11-muc-lien-ket-tu-nguyen-post256567.gd
[2] https://giaoduc.net.vn/thcs-nguyen-van-phu-co-421249-hs-khong-hoc-chuong-trinh-lien-ket-duoc-cong-ty-chiet-khau-10-post254386.gd