LTS: Trước chủ trương tinh giản biên chế của Đảng và Nhà nước, thầy giáo Bùi Nam đưa ra một số kiến nghị của mình nhằm giúp giảm gánh nặng cho bộ máy quản lý giáo dục.
Toà soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Việc tinh giản biên chế là một trong những mục tiêu quan trọng của Nghị quyết số 19 của Hội nghị Ban Chấp Hành Trung ương khóa 12 đã được Tổng Bí Thư Trung ương Đảng Nguyễn Phú Trọng ký ban hành ngày 25/10/2017 trong đó nêu rõ phải tinh giản ít nhất 10% biên chế trong sự nghiệp công lập trong đó có ngành giáo dục.
Trước mắt theo nghị quyết sẽ giảm chức danh kế toán, y tế học đường tại các trường mầm non, phổ thông và các chức danh lái xe, bảo vệ, nhân viên phục vụ trong các đơn vị sự nghiệp công lập.
 |
| Tinh giản biên chế giúp giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước. (Ảnh minh hoạ: Vtv.vn) |
Theo số liệu thống kê ngân sách chi lương cho ngành giáo dục có đến 70% tổng quỹ lương khối sự nghiệp công lập.
Ngành giáo dục chiếm 52% biên chế sự nghiệp cả nước (1,2 triệu trong tổng số 2,3 triệu người).
Lực lượng cán bộ quản lý chỉ tính riêng từ mầm non đến trung học phổ thông (bao gồm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng và cán bộ Phòng/ Sở giáo dục) trên giáo viên đứng lớp là khá lớn:
Mầm non là 35.833/132.294 viên chức chiếm tỉ lệ 27,08%, tiểu học 35.010/363.249 chiếm tỉ lệ 9,64%, trung học cơ sở 24.627/207.085 chiếm tỉ lệ 11,9%, trung học phổ thông 8.351/119.826 chiếm tỉ lệ gần 7%;
Tính chung trên cả nước cán bộ quản lý từ mầm non đến trung học phổ thông là 103.821/ 822.454 viên chức chiếm 12,6%.
Rõ ràng với số liệu 12,6% số cán bộ quản lý là quá nhiều trong giai đoạn hiện nay.
Đó là chưa tính đến lực lượng viên chức tăng cường về thực hiện nhiệm vụ tại Sở/ Phòng giáo dục nhưng vẫn nhận lương tại các trường.
Số cán bộ quản lý như trên là quá lớn, nó làm tăng thêm sự ngột ngạt cho bức tranh biên chế ngày càng phình to lên.
Việc tăng lương cho giáo viên như dự thảo Luật Giáo dục là rất cần thiết trong giai đoạn hiện nay để giáo viên toàn tâm, toàn ý chăm lo cho giáo dục và đổi mới giáo dục.
Nhưng không thể tăng lương khi mà lực lượng biên chế ngành quá nhiều, nhiều cán bộ quản lý nhưng làm việc không hiệu quả, dư thừa.
Góp ý về việc tinh giản biên chế ngành giáo dục, tôi xin mạnh dạn đề xuất ba vấn đề như sau:
Thứ nhất: Giải tán các Phòng giáo dục ở các huyện, thành thị trong cả nước
Chức năng Phòng giáo dục là quản lý tại các trường từ mầm non đến trung học cơ sở.
Đầu năm khi thực hiện dự toán ngân sách, nhà nước đã giao ngân sách chuyển vào tài khoản của trường tại Kho bạc cấp huyện và giao cho hiệu trưởng các trường là chủ tài khoản.
Việc các Phòng giáo dục xen vào quá nhiều việc của các trường trong việc tài chính, chuyên môn,… khiến cho công việc chậm chạp, chồng chéo, bất cập như bảng lương giáo viên, phụ cấp, hay các quyết định nâng lương, nâng lương trước niên hạn, duyệt tăng giờ, tăng buổi,…
Những việc này chỉ cần hiệu trưởng ký duyệt chuyển cho kho bạc chuyển tiền.
|
|
Nhưng nhiều vị trưởng phòng giáo dục yêu cầu phải có chữ ký của trưởng phòng giáo dục mới chuyển tiền là không cần thiết, không phù hợp nó làm hạn chế quyền tự chủ của các đơn vị kìm hãm sự cố gắng, phấn đấu trong công tác của các hiệu trưởng của các trường.
Nên nhiều vị hiệu trưởng cảm thấy mình không có quyền hành, nên không có cố gắng và các hiệu trưởng khi xảy ra sai phạm cũng không dám chịu trách nhiệm mà đùn đẩy cho cấp trên hay chối bỏ trách nhiệm.
Việc tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho hiệu trưởng, các cơ sở giáo dục là việc làm cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Phải mạnh dạn giao quyền tự chủ cả về chuyên môn, tài chính, các quyết định khác,… cho hiệu trưởng các trường để hiệu trưởng có đầy đủ về quyền hạn, chức năng nhiệm vụ.
Nếu giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các trường, thì Phòng giáo dục chỉ còn thực hiện nhiệm vụ giao việc và tổ chức các kỳ thi nhưng trong thời đại công nghệ thông tin bùng nổ, thời đại giáo dục phải từng bước áp dụng “công nghiệp 4.0”.
Các hiệu trưởng đã đủ chức năng, quyền hạn, và chịu trách nhiệm về việc thực hiện nhiệm vụ của mình và của giáo viên nên Phòng giáo dục đã không còn phù hợp, phải giải thể để thực hiện tinh giản biên chế;
Tăng quyền và sự chịu trách nhiệm của hiệu trưởng các trường, lúc đó từng hiệu trưởng phải luôn luôn phấn đấu, luôn cố gắng để không bị sai sót, nếu sai sót phải chịu trách nhiệm trước Uỷ ban nhân dân huyện, Sở giáo dục.
Giao đầu mối quản lý về chuyên môn kể cả tổ chức các kỳ thi cho Sở giáo dục.
Số lượng cán bộ Phòng giáo dục hiện nay trung bình khoảng trên dưới 10 người, chưa tính lực lượng giáo viên biệt phái ở các trường về công tác tại Phòng giáo dục gồm 1 trưởng phòng, 2 phó phòng, tổ chức, kiểm tra, chuyên môn, kế toán,…
Cả nước có 659 đơn vị hành chánh cấp huyện, sau khi giải tán phòng giáo dục có thể bố trí các cán bộ trên về các trường khác.
Nếu không đáp ứng có thể cho tinh giản biên chế sẽ góp một phần lớn vào việc tinh giản biên chế sự nghiệp công lập nhất là sự nghiệp giáo dục trong cả nước.
Thứ hai: Mỗi xã chỉ nên bố trí một hiệu trưởng
Trừ trường trung học phổ thông, mỗi địa bàn xã thường có khoảng từ 3 – 4 đơn vị trường học gồm 01 trường mầm non, 01 – 02 trường tiểu học, 1 trường trung học cơ sở (nếu có 3 trường có 3 hiệu trưởng, từ 3 – 6 phó hiệu trưởng);
Nên gom về một đầu mối chỉ còn một trường mầm non – tiểu học – trung học cơ sở do một hiệu trưởng quản lý, điều hành chung.
Các nơi còn lại chỉ là điểm trường (phân hiệu) do duy nhất một phó hiệu trưởng quản lý.
Như vậy tại mỗi địa điểm cấp xã, sẽ giảm ít nhất 2 hiệu trưởng, 3 phó hiệu trưởng.
Cả nước có 10.732 đơn vị hành chính cấp xã, nếu thực hiện như trên sẽ giảm được một lượng lớn cán bộ quản lý, vừa tăng tinh thần trách nhiệm, tự chủ.
Thực hiện như trên vừa tinh giảm cán bộ quản lý, đồng thời sẽ tinh giảm các chức danh kế toán, y tế trường học,… tinh thần Nghị quyết Trung ương Đảng.
Thứ ba: Giải tán các Trung tâm giáo dục thường xuyên – hướng nghiệp và dạy nghề
Việc các trung tâm trên hoạt động không hiệu quả, hoạt động cầm chừng nhưng ngân sách phải tốn một nguồn ngân sách quá lớn để nuôi bộ máy cồng kềnh, lãng phí.
Có đơn vị trung tâm chỉ vỏn vẹn tuyển sinh được 15 – 20 học viên mỗi năm hay thậm chí không tuyển sinh được nhưng vẫn có 1 giám đốc, 2 phó giám đốc, 2 kế toán, các bộ phận và giáo viên tính ra lực lượng cán bộ, giáo viên, nhiên viên,… nhiều hơn học viên.
Nên chuyển các học viên về trường cấp trung học phổ thông, giải thể các trung tâm trên cũng là cách tinh gọn bộ máy, giảm biên chế,…
Nếu thực hiện đồng bộ các giải pháp trên tôi tin rằng việc tinh giản biên chế theo Nghị quyết Trung ương và tăng lương giáo viên sẽ sớm hoàn thành mục tiêu, tiết kiệm ngân sách.
