LTS: Với mong muốn bàn thêm về thời gian nghỉ hè và đưa ra một số phương án để điều chỉnh, lựa chọn sao cho hợp lý, tác giả Thiên Ấn đã gửi đến Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam bài viết.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết này.
Năm ngoái, tại Hội nghị tổng kết năm học 2016-2017, triển khai nhiệm vụ năm học 2017-2018 do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức (ngày 21/8), Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã từng đưa ra ý kiến gợi mở rất đáng chú ý là việc nghỉ hè của ngành giáo dục lâu nay quá kéo dài (gần 3 tháng), liệu có còn phù hợp hay không, mặt nào được, mặt nào chưa được, có thể điều chỉnh, thay đổi trong những năm học tới.
Khi được hỏi, nhiều phụ huynh, nhà giáo ủng hộ, đồng tình với đề xuất trên của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam.
Năm học 2017-2018, còn đúng 1 tháng nữa là khép lại, mùa nghỉ hè của học sinh sắp sửa bắt đầu.
 |
| Thời gian nghỉ hè của các em học sinh (Ảnh minh họa: Báo Giáo dục thời đại). |
Nghỉ hè quá dài, học sinh tăng thêm sức ỳ
Cái được của việc nghỉ hè dài lâu nay là các em học sinh và giáo viên được thoải mái, tự do nghỉ ngơi, tham gia nhiều công việc, hoạt động khác của gia đình và xã hội sau một thời gian liên tục học tập vất vả ở nhà trường.
Tuy nhiên, xem ra nghỉ hè quá dài như thế không còn phù hợp với môi trường, cuộc sống hiện đại hôm nay nữa, học sinh càng tăng thêm sức ỳ về mọi mặt.
Mặt khác, ý thức của nhiều em cho việc sắp xếp thời gian hợp lý trong hè với mục đích tự học, tự củng cố kiến thức, rèn luyện các kỹ năng sống còn rất hạn chế, ngoài việc đi học thêm, chủ yếu chỉ biết lên mạng, đến quán nét chơi game.
Bản thân nhiều em học sinh, khi được hỏi về thời gian nghỉ hè cũng có chung mong muốn thời gian nghỉ hè cần ngắn lại, ở nhà lâu quá đâm mệt mỏi, chán chường.
Hơn nữa áp lực cuộc sống, công việc của các bậc phụ huynh ở độ tuổi lao động, nhất là các đô thị, thành phố ngày càng lớn, việc nghỉ hè dài khiến nhiều cha mẹ khác gặp khó khăn, chẳng biết làm thế nào để trông nom, quản lý con cái.
Trong một môi trường xã hội có nhiều thứ phức tạp và cám dỗ như bây giờ, để con em ở nhà hoặc tự do, thỏa mái đi đó đây quá lâu, các bậc cha mẹ cảm thấy bất an, lo sợ, chỉ còn biết định hướng hoặc bắt con em vùi đầu vào chuyện đi học thêm tối ngày để được yên tâm hơn khi đi làm.
Đề xuất hướng điều chỉnh
Phương án thứ nhất, thời gian nghỉ hè của giáo viên và học sinh nên trọn vẹn trong tháng 6 và tháng 7.
Theo tôi, thời gian bấy nhiêu là phù hợp, là quá đủ để học sinh và giáo viên nghỉ ngơi, thư giãn.
Còn gần một tháng nữa dành để giãn khung kế hoạch thời gian, lâu nay các cấp học phổ thông có khoảng 35 đến 37 tuần thực học.
Hoạt động tại trường theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo thì tới đây sẽ kéo giãn ra thêm 4 tuần nữa (tăng lên thành 39 đến 41 tuần).
Giảm số tiết dạy - học trong buổi xuống (lâu nay thường học 4 đến 5 tiết/ buổi thì sắp tới chỉ học 3 đến 4 tiết/ buổi) cùng với việc tăng thời gian nghỉ giải lao giữa các tiết học để giáo viên và học sinh đỡ phần áp lực, căng thẳng, mỏi mệt khi số tiết trong buổi quá nhiều, lại tăng phần hứng thú cho thầy - trò trong quá trình dạy - học.
Giãn số tuần ra giúp cho nhà trường thuận lợi và chủ động hơn trong bố trí dạy bù khi nghỉ Lễ, khi xảy ra lũ lụt, thiên tai để đảm bảo tiến độ chương trình.
Phương án thứ hai, tháng còn lại đó, cho nhà trường, giáo viên và học sinh phổ thông nghỉ thêm 1 ngày nữa trong tuần, số tiết trên buổi, tuần vẫn giữ nguyên như quy định hiện hành.
Vì lâu nay, hầu hết trường học ở bậc trung học cơ sở, trung học phổ thông đều phải dạy - học, hoạt động ngày thứ 7, chưa kể nhiều trường vẫn phải dạy học 2 buổi, 2 ca, sáng - chiều liên tục.
Sắp xếp được như vậy phần lớn thầy cô giáo và học sinh được nghỉ ngơi gần giống như cán bộ, công chức, viên chức ở những lĩnh vực, ngành nghề khác, có thêm thời gian nghỉ ngơi, chăm sóc gia đình, con cái.
Giảm nghỉ hè xuống, cho nghỉ rải rác trong năm học, chắc chắn sẽ đem lại nhiều lợi ích, hiệu quả tích cực cho thầy và trò, cho chất lượng giáo dục của nhà trường.
Kể cả phương án cho nghỉ một tháng mùa đông, mùa mưa, bão, lũ lụt nhiều, tùy theo đặc điểm, khí hậu vùng miền cũng cần được bàn tính tới.
Nhiều nước trên thế giới, họ thường bố trí cho học sinh và giáo viên nghỉ rải đều trong năm học, chứ không dồn một cục như ở ta, nghỉ hè kéo dài đến 3 tháng, xem ra thiếu khoa học, “lợi bất cập hại” nhiều thứ.
| Nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục kêu gọi đừng "ăn bớt" ngày hè của trẻ |
Có những cái thuộc về truyền thống lâu nay, nếu nhận thấy trong môi trường, cuộc sống hiện đại bây giờ không còn phù hợp nữa thì chúng ta nên mạnh dạn thay đổi, điều chỉnh để đem lại hiệu quả, tác dụng cao hơn.
Không nên cứng nhắc, cứ khư khư theo nếp mòn đã xưa cũ, lạc hậu.
Thời gian nghỉ hè ở ngành giáo dục đã đến lúc cần đổi thay, điều chỉnh.
