Ngày 18/12/2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH về việc xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường, các cơ sở giáo dục trên cả nước đã thống nhất 4 mẫu hồ sơ chuyên môn.
Bốn mẫu hồ sơ chuyên môn gồm: Kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn, Kế hoạch tổ chức các hoạt động dạy học của tổ chuyên môn, Kế hoạch giáo dục của giáo viên, Kế hoạch bài dạy.
Việc có biểu mẫu chung, thống nhất về Kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn, Kế hoạch tổ chức các hoạt động dạy học của tổ chuyên môn, Kế hoạch giáo dục của giáo viên, Kế hoạch bài dạy của giáo viên trên cả nước đã tránh được hiện tượng ‘trăm hoa đua nở” khi các cơ sở giáo dục triển khai làm hồ sơ chuyên môn cho năm học mới.
Khách quan mà nói, nhờ có mẫu thống nhất, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã “cầm tay chỉ việc” nên việc soạn thảo Kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn, Kế hoạch tổ chức các hoạt động dạy học của tổ chuyên môn, Kế hoạch giáo dục của giáo viên, Kế hoạch bài dạy của giáo viên có tính thống nhất, đúng quy định về biểu mẫu văn bản.
Bên cạnh đó, công tác thanh kiểm tra chuyên môn cũng thuận lợi, khi biểu mẫu đã thống nhất, người kiểm tra chỉ cần nhìn qua là biết “gà trống hay gà mái”.
Thế nhưng “lợi bất cập hại”, việc quy định mẫu hồ sơ thống nhất trên cả nước đã triệt tiêu sự chủ động sáng tạo của người làm kế hoạch ở cơ sở giáo dục. Bên cạnh đó đã xuất hiện cơ chế “mua bán, xin cho” hồ sơ chuyên môn trên cả nước.
Đặc biệt là Kế hoạch bài dạy của giáo viên. Kế hoạch bài dạy của giáo viên theo mẫu thống nhất đã nhận được không ít ý kiến trái chiều của dư luận.
Tựu trung, Kế hoạch bài dạy của giáo viên theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH mang tính hình thức nhiều hơn tính thực tế.
Một tiết dạy theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH giáo viên phải soạn khoảng 15 trang A4, “kế hoạch tác chiến” dài như thế không thể thực thi được khi ra “đánh trận với giặc dốt”.
Chính vì vậy, Kế hoạch bài dạy của giáo viên theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH mang tính đối phó nhiều hơn để sử dụng trong công việc dạy học.
Chưa vào năm học mới, chợ giáo án đã xôn xao trên mạng
Thầy giáo H (đề nghị không nêu tên) chia sẻ “Mình thường được điều động đi thanh kiểm tra các trường, nói thật, khi kiểm tra Kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn, Kế hoạch tổ chức các hoạt động dạy học của tổ chuyên môn, Kế hoạch giáo dục của giáo viên, Kế hoạch dạy học của giáo viên, chúng mình chỉ kiểm tra “đầu” hồ sơ, chứ không kiểm tra nội dung.
Thừa biết, nội dung bên trong như thế nào rồi, chỉ khác chăng phần đề kiểm tra định kì trong Kế hoạch bài dạy của giáo viên”.
Để có Kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn, Kế hoạch tổ chức các hoạt động dạy học của tổ chuyên môn, Kế hoạch giáo dục của giáo viên, Kế hoạch bài dạy chương trình cũ của giáo viên, theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH, giáo viên không cần soạn, chỉ cần “mua bán, xin cho” là có ngay.
Chính tính hình thức, không gắn với thực tiễn đã tạo nên tâm thế đối phó của giáo viên. Vô hình trung, Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH đã hình thành nên “thị trường” hồ sơ chuyên môn.
Với chương trình mới (2018) đã và đang triển khai ở lớp 1, 2, 6, một số giáo viên còn chưa biết năm học mới trường mình sẽ dạy theo bộ sách nào, thế nhưng kế hoạch bài dạy theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH đã được rao bán tràn lan trên mạng xã hội.
 |
 |
Kế hoạch bài dạy theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH đã được rao bán tràn lan trên mạng xã hội |
Ai thu lợi từ “thị trường” hồ sơ chuyên môn?
Cô giáo A. (đề nghị không nêu tên) ở Vũng Tàu dạy Ngữ văn chia sẻ: “Để soạn 1 kế hoạch bài dạy cho 1 tiết dạy theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH, hơn 4 giờ làm việc cật lực em mới hoàn thành, dài gần 15 trang A4 đó thầy ạ.
Vì thế bỏ ra một ít phí để có 1 bộ kế hoạch bài dạy cho 1 năm học là "quá rẻ", vì thế người “thu lợi” đầu tiên chính là giáo viên mua kế hoạch bài dạy”.
Thầy giáo T. (đề nghị không nêu tên) ở Vũng Tàu chia sẻ: “Trước đây các nhà xuất bản cũng phát hành “Thiết kế bài giảng” đó thôi, giáo viên mua về tham khảo, áp dụng.
Giáo án các loại cũng có đầy trên một số trang web, như Violet.vn, ai thích thì vào đăng ký tài khoản, lấy về miễn phí.
Nay giáo viên mua kế hoạch bài dạy theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH về, tham khảo, chỉnh sửa làm tài liệu chuyên môn cho mình cũng là chuyện bình thường”.
Việc mua kế hoạch bài dạy theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH hoàn toàn chưa có bất cứ văn bản nào cấm mua hay cấm bán.
Vì thế, để giáo viên “lợi”, học trò không thiệt, phải coi kế hoạch bài dạy mua về là tài liệu tham khảo, giáo viên phải sáng tạo, chỉnh sửa cho phù hợp với thực tế địa phương mình, đối tượng học sinh mình phụ trách.
Để có nền giáo dục khai phóng, đầu tiên phải để giáo viên tự do sáng tạo, có như thế người thầy mới truyền được hứng thú đến với học trò, mới phát triển phẩm chất và năng lực người học.
Nên chăng, khung kế hoạch bài dạy theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH chỉ là một gợi ý chứ không phải quy định bắt buộc như hiện nay.
Tài liệu tham khảo: Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện câu chuyện, góc nhìn, quan điểm của tác giả.
