Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, năng lực ngoại ngữ trở thành chìa khóa quan trọng mở ra cơ hội học tập, việc làm, giao lưu văn hóa và phát triển kinh tế - xã hội. Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo đã nêu rõ một trong những định hướng chiến lược là: “Tăng cường việc dạy và học ngoại ngữ, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học”.
Nhằm hiện thực hóa tinh thần đó, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Giáo dục Hà Nội (HEID) – đơn vị thành viên của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã phát triển hiệu quả hệ sinh thái các tài nguyên hỗ trợ giảng dạy bộ sách giáo khoa Global Success. Nổi bật trong đó là GlobalSpeak, ứng dụng mở ra môi trường giáo dục số hiện đại, mang đến trải nghiệm học tập mới mẻ và đầy cảm hứng.
Điểm ưu việt của bộ sách thiết kế theo Khung tham chiếu trình độ ngôn ngữ chung Châu Âu
Từ khi được Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt và chính thức đưa vào giảng dạy, bộ sách giáo khoa Global Success do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tổ chức biên soạn với các Nhà xuất bản danh tiếng trên thế giới - Macmillan Education (ở cấp tiểu học) và Pearson Education (ở cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông) đã nhanh chóng được triển khai rộng khắp các tỉnh thành trên cả nước trong hệ thống giáo dục quốc dân. Bộ sách mang lại nhiều lợi ích trong quá trình giảng dạy mà Chương trình giáo dục phổ thông 2018 hướng tới, trong đó phát triển kỹ năng 4Cs (Critical thinking - Creativity - Communication - Collaboration).
Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Phạm Thị Linh Chi - giáo viên phụ trách môn Tiếng Anh, Tổ trưởng chuyên môn Trường Trung học cơ sở Lý Thường Kiệt (phường Bồ Đề, Hà Nội) cho biết: Trước yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, các trường học nhận thức rõ rằng việc dạy Tiếng Anh không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt ngôn ngữ, mà quan trọng hơn là phát triển năng lực sử dụng tiếng Anh như một công cụ giao tiếp, tư duy và hội nhập.
Từ góc độ chuyên môn, theo cô Linh Chi, Global Success là bộ sách có định hướng hiện đại, mang tính hội nhập sâu sắc, đặc biệt được thiết kế dựa trên Thang đánh giá năng lực tiếng Anh toàn cầu GSE, tương thích với Khung tham chiếu trình độ ngôn ngữ chung Châu Âu (CEFR). Thực tế trong quá trình giảng dạy cho thấy, việc chuẩn hóa này giúp việc dạy và học tiếng Anh ở Việt Nam được định hướng, đo lường và phát triển theo lộ trình năng lực rõ ràng, cụ thể và khoa học.
Cấu trúc bài học được xây dựng theo tiến trình phát triển năng lực ngôn ngữ - từ nhận biết, thực hành đến vận dụng sáng tạo. Nhờ đó, giáo viên dễ dàng xác định mục tiêu học tập cụ thể cho từng kỹ năng, còn học sinh có thể nhận biết rõ sự tiến bộ của bản thân. Đây chính là tinh thần của giáo dục hiện đại: học sinh là trung tâm, giáo viên là người hướng dẫn và kiến tạo cơ hội học tập.
Một điểm mạnh khác của bộ sách là khả năng kết nối ngôn ngữ với kỹ năng sống và năng lực công dân số. Các bài học được lồng ghép những chủ đề gần gũi, thiết thực, giúp các em phát triển tư duy phản biện, kỹ năng hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo. Điều này góp phần biến tiếng Anh trở thành một công cụ giao tiếp, tư duy và hội nhập thực thụ, chứ không chỉ là môn học để thi cử.
Ngoài ra, hệ thống kiểm tra - đánh giá trong Global Success được thiết kế theo hướng “đánh giá vì sự tiến bộ” (Assessment for Learning). Thay vì chỉ chú trọng điểm số, giáo viên có thể quan sát và phân tích quá trình học tập, phát hiện kịp thời điểm mạnh – điểm cần bồi dưỡng của từng học sinh. Nhờ vậy, việc dạy học trở nên cá thể hóa và nhân văn hơn, khơi dậy động lực nội tại và giúp mỗi em phát huy tối đa tiềm năng của mình.
“Global Success không chỉ là một bộ sách giáo khoa Tiếng Anh, mà còn là bản đồ năng lực – nơi học sinh có thể theo dõi hành trình tiến bộ, giáo viên định hướng phương pháp giảng dạy phù hợp, phụ huynh có cơ sở đồng hành cùng con. Việc chuyển đổi tư duy giáo dục từ dạy chữ sang dạy người, từ dạy để thi sang dạy để sống và hội nhập chính là con đường bền vững để phát triển phẩm chất và năng lực toàn diện cho học sinh trong thời đại mới”, cô Chi nhấn mạnh.
Theo đó, Trường Trung học cơ sở Lý Thường Kiệt đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp đổi mới cả trong phương pháp dạy học lẫn hình thức kiểm tra - đánh giá. Về phương pháp giảng dạy, mỗi tiết học được thiết kế như một tình huống giao tiếp thực tiễn, giúp các em được trải nghiệm, khám phá và sáng tạo. Các mô hình dạy học hiện đại như Project-Based Learning (học theo dự án), Task-Based Learning (học qua nhiệm vụ) hay Flipped Classroom (lớp học đảo ngược) được áp dụng linh hoạt, khơi gợi tư duy phản biện, năng lực hợp tác, kỹ năng tự học và khả năng sáng tạo.
Đặc biệt, chuyển đổi số trong dạy học Tiếng Anh cũng được nhà trường quan tâm và triển khai mạnh mẽ. Giáo viên khai thác các nền tảng công nghệ như Quizizz, Padlet, Canva, Nearpod, Wordwall, Magic School,... giúp bài học sinh động, trực quan và phù hợp với đặc điểm của thế hệ học sinh trong kỷ nguyên số. Việc ứng dụng công nghệ góp phần tăng hứng thú, cá nhân hóa quá trình học, tạo cơ hội cho từng em phát triển theo năng lực riêng.
Về kiểm tra - đánh giá, nhà trường thực hiện đổi mới toàn diện theo định hướng “vì sự tiến bộ của học sinh”. Thay vì chú trọng điểm số, giáo viên kết hợp đánh giá thường xuyên - định kỳ, đánh giá quá trình - sản phẩm, và đánh giá đa chiều (từ giáo viên, bạn học và chính học sinh). Các hình thức như bài nói, thuyết trình, sản phẩm dự án, nhật ký học tập được sử dụng song song với bài kiểm tra viết, qua đó giúp đánh giá toàn diện năng lực sử dụng ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp của các em. Việc dạy học tiếng Anh cùng với bộ Global Success góp phần đưa trường phổ thông tiến gần hơn với chuẩn mực quốc tế, nhưng vẫn giữ vững bản sắc và mục tiêu cốt lõi của giáo dục Việt Nam.
Phát triển tư duy phản xạ ngôn ngữ qua công nghệ số
Đặc biệt, trong hệ sinh thái học liệu đi kèm với sách giáo khoa, ứng dụng GlobalSpeak là giải pháp công nghệ giáo dục toàn diện được Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Giáo dục Hà Nội (HEID) thiết kế bám sát nội dung chương trình Global Success, tích hợp các tính năng hiện đại nhằm mục đích nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập tiếng Anh tại nhà trường phổ thông Việt Nam.
Theo cô Phạm Thị Linh Chi, đây không chỉ là sản phẩm số đơn lẻ, mà là một giải pháp tổng thể cho quá trình đổi mới dạy học tiếng Anh trong kỷ nguyên chuyển đổi số giáo dục. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để rèn luyện kỹ năng Nghe – Nói, kết hợp cùng lộ trình học tập cá nhân hóa theo chuẩn CEFR mở ra một hướng đi rất đúng đắn: đưa công nghệ phục vụ con người, giúp học sinh làm chủ ngôn ngữ và phát triển năng lực thực chất.
Với công nghệ nhận diện giọng nói, phản hồi tức thì và kho ngữ liệu phong phú, ứng dụng này cho phép học sinh luyện tập giao tiếp tiếng Anh như trong môi trường thật, tự phát hiện lỗi phát âm, ngữ điệu, tốc độ và sửa sai ngay lập tức. Điều này đồng nghĩa với việc các em không còn phụ thuộc hoàn toàn vào giờ học trên lớp, mà có thể học mọi lúc, mọi nơi, theo nhịp độ và năng lực cá nhân, đúng với tinh thần học tập suốt đời mà chương trình giáo dục hiện nay hướng đến.
Về phía giáo viên, GlobalSpeak hỗ trợ chuyển đổi vai trò từ “người truyền đạt” sang “người hướng dẫn và thiết kế trải nghiệm học tập”. Nền tảng này cung cấp dữ liệu chi tiết về quá trình luyện tập, giúp thầy cô phân tích dữ liệu học tập (learning analytics), xác định rõ điểm mạnh, điểm yếu của từng học sinh, từ đó điều chỉnh kế hoạch dạy học theo hướng cá thể hóa vì sự tiến bộ của người học – nguyên tắc cốt lõi của giáo dục hiện đại.
Đối với Trường Trung học cơ sở Lý Thường Kiệt, việc triển khai các ứng dụng như GlobalSpeak phù hợp với định hướng phát triển năng lực ngoại ngữ gắn với năng lực công nghệ, hướng tới xây dựng môi trường “trường học thông minh – lớp học số – học sinh chủ động”. Nhà trường định hướng coi công nghệ là trợ thủ đắc lực, chứ không thay thế giáo viên, giúp thầy cô tập trung hơn vào khâu thiết kế hoạt động, khơi gợi sáng tạo và phát triển năng lực tư duy ngôn ngữ cho các em.
Có thể nói, GlobalSpeak giúp “Việt hóa” mô hình học tiếng Anh theo chuẩn quốc tế, khi vừa đảm bảo tính tương thích với Khung năng lực CEFR, vừa được tinh chỉnh phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Điều này tạo thuận lợi cho giáo viên trong việc xây dựng lộ trình học tập khoa học, phân tầng năng lực hợp lý, giúp học sinh không chỉ đạt chuẩn đầu ra, mà còn hình thành năng lực ngôn ngữ gắn với năng lực văn hóa – giao tiếp – hội nhập.
Cùng chia sẻ về vấn đề này, cô Hoàng Thị Hồng Nhung - giáo viên tại Trung tâm Anh ngữ Queen Bee (Hà Nội) cho hay, ứng dụng công nghệ GlobalSpeak giúp đáp ứng đồng thời 3 yêu cầu chiến lược. Thứ nhất, đổi mới phương pháp dạy học. Cụ thể, giải pháp góp phần tăng cường hoạt động trải nghiệm, giao tiếp thực tế, học qua tương tác, để tiếng Anh trở thành ngôn ngữ sử dụng, chứ không phải là ngôn ngữ học thuộc.
Thứ hai, đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá. Ứng dụng AI giúp chuẩn hóa việc chấm điểm kỹ năng Nghe – Nói, khách quan, minh bạch và bám sát khung năng lực CEFR, giảm tải khâu đánh giá thủ công cho giáo viên.
Thứ ba, tăng cường năng lực số và tự học. GlobalSpeak khuyến khích học sinh chủ động tự điều chỉnh, quản lý tiến độ học tập và phát triển tư duy phản xạ ngôn ngữ qua công nghệ. Đây chính là năng lực cốt lõi của “học sinh thời đại số”.
Mặt khác, những kiến thức mở rộng, nâng cao trong ứng dụng được xây dựng phù hợp với chương trình chính khóa, bám sát nội dung sách giáo khoa Global Success, cho phép luyện nói với gia sư AI, thử sức qua các bài kiểm tra, bài thi rất tiện lợi. Trong khi đó, giáo viên có thể tham khảo công tác chuyên môn, sử dụng để dạy học trực tiếp trên lớp, tổ chức sân chơi thi đua nhiều cấp độ trên ứng dụng.
Từ đó định hướng phát triển năng lực tiếng Anh cho học sinh trên nền tảng công nghệ và tư duy học tập chủ động, giúp các em không chỉ “học tiếng Anh để thi”, mà học tiếng Anh để giao tiếp, hợp tác và hội nhập toàn cầu.
