LTS: Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa công bố Dự thảo Thông tư quy định Chuẩn cơ sở giáo dục đại học để lấy ý kiến. Toàn bộ dự thảo, xem TẠI ĐÂY.
Để hiểu hơn về một số nội dung cơ bản trong dự thảo, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Thuỷ - Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ Giáo dục và Đào tạo)– đơn vị được lãnh đạo Bộ giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng dự thảo này.
Phóng viên: Thưa Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Thuỷ, bà có thể cho biết căn cứ pháp lý và mục đích để cần thiết phải xây dựng Thông tư quy định Chuẩn cơ sở giáo dục đại học là gì?
Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Thuỷ: Theo Điều 104 Luật Giáo dục năm 2019 quy định một trong những nội dung quản lý nhà nước về giáo dục là “ban hành chuẩn cơ sở giáo dục”.
Và Điều 11 Luật Giáo dục đại học (được sửa đổi, bổ sung năm 2018) quy định trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo “quy định chuẩn giáo dục đại học bao gồm chuẩn cơ sở giáo dục đại học, chuẩn chương trình đào tạo…” (Điều 68) và quy định “Ban hành chuẩn cơ sở giáo dục đại học để thực hiện quy hoạch” (Điều 11).
 |
Ảnh minh họa: T.L |
Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo có trách nhiệm xây dựng và ban hành quy định về chuẩn cơ sở giáo dục đại học nhằm hoàn thiện khung pháp lý về giáo dục đại học theo quy định của Luật số 34, tạo ra đổi mới trong quản lý nhà nước theo cơ chế tự chủ đại học, góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.
Theo đó, Chuẩn cơ sở giáo dục đại học được sử dụng làm cơ sở để thực hiện quy hoạch, sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và đầu tư phát triển hệ thống giáo dục đại học theo quy định của pháp luật.
Xem xét, thẩm định và giám sát các điều kiện cho phép hoạt động đào tạo, đình chỉ hoạt động đào tạo đối với các cơ sở đào tạo và phân hiệu của các cơ sở giáo dục đại học theo quy định của Chính phủ.
Xác định các điều kiện bảo đảm chất lượng và các biện pháp cải tiến chất lượng giáo dục của cơ sở đào tạo.
Thực hiện trách nhiệm giải trình, công khai, minh bạch thông tin của cơ sở đào tạo đối với người học, xã hội và cơ quan quản lý nhà nước theo quy định của Chính phủ.
Xem xét, kiểm tra, giám sát các điều kiện, tiêu chí về mở ngành, duy trì hoạt động ngành đào tạo, xác định chỉ tiêu tuyển sinh và tổ chức tuyển sinh đối với cơ sở đào tạo.
Phóng viên: Vụ Giáo dục Đại học – đơn vị được lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng Dự thảo này. Vậy bà có thể chia sẻ nội dung cơ bản của Dự thảo?
Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Thuỷ: Thông tư này Chuẩn cơ sở giáo dục đại học gồm 6 tiêu chuẩn và 26 tiêu chí tại Phụ lục I; Hướng dẫn xác định các chỉ số của Chuẩn tại Phụ lục II.
Tiêu chuẩn 1 về tổ chức và quản trị, gồm 4 tiêu chí, nhằm đánh giá sự ổn định của tổ chức bộ máy và sự hiệu quả, minh bạch của hệ thống quản trị.
Tiêu chuẩn 2 về giảng viên, gồm 5 tiêu chí, nhằm đánh giá mức độ đáp ứng yêu cầu về số lượng, trình độ và năng lực đội ngũ giảng viên, gắn bó với nhà trường để bảo đảm chất lượng giảng dạy và nghiên cứu.
Tiêu chuẩn 3 về điều kiện dạy và học, gồm 6 tiêu chí, nhằm đánh giá mức độ đáp ứng yêu cầu bảo đảm chất lượng dạy và học về hạ tầng khuôn viên, cơ sở vật chất, chương trình đào tạo, hệ thống thông tin và học liệu của cơ sở giáo dục đại học.
Tiêu chuẩn 4 về tài chính, gồm 4 tiêu chí, nhằm đánh giá năng lực tài chính và hiệu quả hoạt động để phát triển bền vững, giảm thiểu rủi ro cho người học và các bên có lợi ích liên quan.
Tiêu chuẩn 5 về tuyển sinh và đào tạo, gồm 5 tiêu chí, nhằm đánh giá uy tín, chất lượng và hiệu quả của cơ sở giáo dục đại học thông qua sự lựa chọn, sự tiến bộ và thành công của người học.
Tiêu chuẩn 6 về nghiên cứu và đổi mới sáng tạo, gồm 2 tiêu chí, nhằm đánh giá năng lực nghiên cứu và đổi mới sáng tạo của cơ sở giáo dục đại học thể hiện qua nguồn thu từ hoạt động này và khả năng công bố khoa học.
Phóng viên: Thưa bà, Dự thảo này được xây dựng có học hỏi kinh nghiệm từ quốc tế mà vẫn phù hợp với đặc điểm tình hình tại Việt Nam như thế nào?
Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Thuỷ: Dự thảo Thông tư đã được xây dựng trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm quốc tế về chuẩn giáo dục đại học (kinh nghiệm của Mỹ, Anh, Úc, Nga, Nhật Bản…..) và hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật quy định có liên quan.
Theo đó, phần lớn các tiêu chí trong Dự thảo Chuẩn phù hợp với thông lệ quốc tế để đảm bảo tính hội nhập như: Tỉ lệ sinh viên trên giảng viên, tỉ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ, công bố khoa học của giảng viên, tỷ trọng kinh phí nghiên cứu, tỷ lệ sinh viên ra trường có việc làm, tỷ lệ tốt nghiệp, tỷ lệ thôi học, kiểm định chương trình đào tạo… Tuy nhiên, các tiêu chí này đều đã được cải tiến cho phù hợp với đặc điểm thực tiễn tại Việt Nam.
Bên cạnh đó, một số tiêu chí khác được dự thảo trên cơ sở điều kiện thực tiễn và đặc thù của Việt Nam như: Diện tích xây dựng, Diện tích sàn xây dựng, Số tháng khuyết vị trí chủ tịch Hội đồng trường, Hiệu trưởng, tỷ lệ nhập học, biến động nhập học…
Trong các tiêu chí của Dự thảo Chuẩn, một số tiêu chí như: Tỷ lệ giảng viên trình độ tiến sĩ, Tài chính, Diện tích đất xây dựng/sinh viên… đã được xây dựng dựa trên kết quả phân tích, thống kê số liệu khảo sát, đánh giá mức độ đạt được của các cơ sở giáo dục đại học để đảm bảo tính khả thi trong triển khai thực hiện, tính thống nhất trong toàn hệ thống giáo dục đại học, tính phù hợp với sự đa dạng và đặc thù của từng loại cơ sở giáo dục đại học khác nhau, nhưng đồng thời vẫn phải đảm bảo chất lượng, hiệu quả cho hệ thống giáo dục đại học.
Bên cạnh đó, đối với một số tiêu chí mang tính đặc thù và để đảm bảo sự phát triển ổn định, bền vững cho hệ thống đại học, dự thảo quy định theo hướng cho phép áp dụng các chỉ số này đối với các cơ sở giáo dục đại học từ năm 2025.
Trân trọng cảm ơn Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Thuỷ.
