Giữa tháng 8/2025, đoàn công tác của Đại học Quốc gia Hà Nội do Giám đốc Lê Quân dẫn đầu có chuyến thăm và làm việc tại một số cơ sở giáo dục đại học và viện nghiên cứu hàng đầu tại Australia như Đại học Melbourne, Đại học Deakin, Viện nghiên cứu Hoàng gia Melbourne (RMIT)… Một trong những trọng tâm của chuyến công tác là tăng cường kết nối, thu hút học giả quốc tế, giáo sư thỉnh giảng, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu và khẳng định vị thế của Đại học Quốc gia Hà Nội trong hệ thống giáo dục đại học toàn cầu.
Thu hút và kết nối học giả, chuyên gia ở nước ngoài
Theo đó, ngày 15/8/2025, tại Melbourne, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tổ chức Tọa đàm thu hút và kết nối học giả, chuyên gia ở nước ngoài với Đại học Quốc gia Hà Nội theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.
Đây là lần đầu tiên Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức tọa đàm kết nối, giao lưu với các nhà khoa học, chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài, nhằm tăng cường mạng lưới hợp tác học thuật quốc tế; thu hút nguồn lực trí tuệ chất lượng cao; thúc đẩy các chương trình hợp tác chiến lược; góp phần nâng cao vị thế quốc tế của Đại học Quốc gia Hà Nội.
Tiến sĩ Mai Hoàng Anh - Chánh Văn phòng Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, chương trình thu hút học giả quốc tế được Đại học Quốc gia Hà Nội triển khai từ nhiều năm trước. Đặc biệt, thời gian qua, Đại học Quốc gia Hà Nội đã triển khai nhiều chính sách toàn diện, mạnh mẽ và bền vững để cụ thể hóa các chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh hội nhập quốc tế và nâng cao chất lượng giáo dục đại học, nghiên cứu khoa học tại Việt Nam. Cụ thể, Đại học Quốc gia Hà Nội đang tiên phong triển khai các Nghị quyết quan trọng của Trung ương, nhất là Nghị quyết số 45-NQ/TW và Nghị quyết số 57-NQ/TW, nhằm phát triển đội ngũ trí thức, thúc đẩy đột phá khoa học, công nghệ và chuyển đổi số. Đây là định hướng chiến lược để xây dựng Đại học Quốc gia Hà Nội trở thành đại học đổi mới sáng tạo, thuộc nhóm đại học nghiên cứu hàng đầu khu vực và thế giới.
Với phương châm “Đổi mới sáng tạo - Trách nhiệm quốc gia - Phát triển đột phá”, Đại học Quốc gia Hà Nội chú trọng thu hút và phát huy trí tuệ của các học giả uy tín trong và ngoài nước, đạt được nhiều bước tiến vượt bậc trên các bảng xếp hạng quốc tế, đồng thời tiên phong đổi mới mô hình quản trị, xây dựng hệ sinh thái học thuật - sáng tạo.
Chánh Văn phòng Mai Hoàng Anh thông tin thêm, ngày 3/7/2025, Đại học Quốc gia Hà Nội đã ban hành Quyết định thí điểm Chương trình Giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Quốc gia Hà Nội. Chương trình Giáo sư thỉnh giảng hướng tới việc mời và công nhận khoảng 100 nhà khoa học xuất sắc, chuyên gia, học giả uy tín trong và ngoài nước tham gia giảng dạy, nghiên cứu, chuyển giao tri thức tại Đại học Quốc gia Hà Nội trong giai đoạn 2026–2031. Đây không chỉ là nỗ lực đột phá về thu hút nhân tài mà còn là cách Đại học Quốc gia Hà Nội tạo ra mạng lưới học thuật chất lượng cao, thúc đẩy văn hóa học thuật quốc tế, phát triển đội ngũ giảng viên, nhà nghiên cứu trẻ.
Tham dự tọa đàm, Giáo sư Nghiêm Đức Long - Chủ tịch Hội Trí thức và Chuyên gia Việt Úc (VASEA) bày tỏ, VASEA sẵn sàng đồng hành cùng Đại học Quốc gia Hà Nội trong Chương trình Giáo sư thỉnh giảng, không chỉ để mang những chuyên gia, giáo sư hàng đầu của Australia và cộng đồng trí thức Việt kiều về giảng dạy, nghiên cứu, mà còn để tạo ra các nhóm nghiên cứu liên ngành, chia sẻ kinh nghiệm quản lý đại học, chuyển giao công nghệ và đổi mới sáng tạo. Với mạng lưới rộng và kinh nghiệm chuyên môn trên nhiều lĩnh vực, từ khoa học kỹ thuật tới kinh tế xã hội và đến văn hóa, VASEA có thể kết nối Đại học Quốc gia Hà Nội với các giáo sư, chuyên gia, các đối tác, qua đó mở ra cơ hội hợp tác dài hạn, nâng cao năng lực nghiên cứu và hội nhập quốc tế.
Tại tọa đàm, Giáo sư Trần Thị Thanh Tú - Trưởng Ban Khoa học và Đổi mới sáng tạo thay mặt Đại học Quốc gia Hà Nội, đã giới thiệu về các chính sách mới trong các hoạt động về khoa học, đổi mới sáng tạo và thu hút chuyên gia, nhà khoa học xuất sắc tại Đại học Quốc gia Hà Nội, bao gồm: Chương trình hành động của Đại học Quốc gia Hà Nội thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết số 03/NQ-CP về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Chính sách đầu tư cho các nhóm nghiên cứu mạnh; Chương trình nghiên cứu trọng điểm; Đề án nhà khoa học xuất sắc; Chương trình Giáo sư thỉnh giảng Đại học Quốc gia Hà Nội; Danh mục công nghệ ưu tiên đầu tư giai đoạn 2025-2035.
Giáo sư Trần Thị Thanh Tú bày tỏ: "Tham gia Chương trình Giáo sư thỉnh giảng, các giáo sư, nhà khoa học từ VASEA và quốc tế có thể thực hiện giảng dạy chuyên sâu, tổ chức seminar, hội thảo, đồng hướng dẫn nghiên cứu sinh, học viên cao học, sinh viên tài năng. Đồng thời, hợp tác này cũng đóng vai trò quan trọng trong phát triển các nhóm nghiên cứu mạnh, phòng thí nghiệm trọng điểm, trung tâm nghiên cứu xuất sắc cấp Đại học Quốc gia Hà Nội và thúc đẩy công bố quốc tế".
Tại tọa đàm, lãnh đạo Đại học Quốc gia Hà Nội và các nhà khoa học đã trao đổi cởi mở về các đề xuất hợp tác trong nghiên cứu, đào tạo; cơ chế phối hợp giữa các nhà khoa học; các điều kiện thuận lợi để các giáo sư, nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài triển khai các hoạt động học thuật, gắn kết hiệu quả với các giảng viên, nhà khoa học, nghiên cứu sinh của Đại học Quốc gia Hà Nội để đóng góp tích cực cho nền khoa học, giáo dục đại học của Việt Nam.
Các nhà khoa học đã thể hiện sự đồng thuận cao trong việc tham gia chương trình của Đại học Quốc gia Hà Nội, nhưng cũng bày tỏ rằng việc thiết lập hợp tác giữa Đại học Quốc gia Hà Nội và các tổ chức quốc tế mà họ đang làm việc là cần thiết. Điều này sẽ tạo tiền đề cho việc xây dựng các trung tâm nghiên cứu chung, các nhóm nghiên cứu chung, không chỉ giúp tạo ra những sản phẩm nghiên cứu có giá trị mà còn là nền tảng để các nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài có thể đóng góp lâu dài và chính thống, qua đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền khoa học nước nhà.
Đại học Quốc gia Hà Nội tin rằng, sự tham gia của VASEA và các nhà khoa học Việt Nam tại nước ngoài cùng các hoạt động của Đại học Quốc gia Hà Nội là một bước đi chiến lược nhằm tạo ra một mạng lưới khoa học quốc tế mạnh mẽ, thúc đẩy sự hợp tác trong nghiên cứu, ứng dụng và đổi mới sáng tạo, đồng thời lan toả tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW đến các nhà khoa học Việt kiều mong muốn đóng góp tâm sức, trí tuệ phát triển nền khoa học công nghệ Việt Nam trong kỉ nguyên mới.
Thúc đẩy hợp tác học thuật và kết nối học giả quốc tế
Cũng trong khuôn khổ chuyến công tác tại Australia, lãnh đạo Đại học Quốc gia Hà Nội đã làm việc với các đối tác chiến lược như Đại học RMIT, Đại học Melbourne và các giáo sư, chuyên gia người Việt Nam đang làm việc tại đây.
Tại Đại học RMIT, Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Phạm Bảo Sơn chia sẻ, Đại học Quốc gia Hà Nội được Chính phủ tin tưởng giao nhiệm vụ đi đầu, tiên phong trong việc triển khai các nhiệm vụ được nêu trong Nghị quyết số 57-NQ/TW, đặc biệt là các nhiệm vụ liên quan đến phát triển nhân lực trình độ cao, nghiên cứu cơ bản và ứng dụng các công nghệ chiến lược như trí tuệ nhân tạo, công nghệ bán dẫn, Internet vạn vật, điện toán đám mây và dữ liệu lớn.
Bên cạnh thành lập Viện Bán dẫn và Vật liệu tiên tiến trực thuộc Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng thực hiện xây dựng phòng thí nghiệm, phê duyệt nhiệm vụ khoa học và công nghệ và kế hoạch và chương trình đào tạo về chip bán dẫn.
Theo Phó Giáo sư Phạm Bảo Sơn, tăng cường hợp tác giữa Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học RMIT trong các ngành công nghệ mới sẽ giúp hai đại học hướng đến mục tiêu xa hơn, rộng hơn, giải quyết nhiều bài toán cung - cầu của quốc tế.
Đánh giá cao những hoạt động học thuật, trao đổi tại Không gian Đổi mới sáng tạo Đại học Quốc gia Hà Nội -RMIT trong suốt thời gian qua, Phó Giáo sư Phạm Bảo Sơn mong rằng hai đại học sẽ phối hợp chặt chẽ hơn nữa, nhằm thúc đẩy đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ở bậc tiến sĩ và sau tiến sĩ, cũng như phối hợp tổ chức các hội nghị, hội thảo khoa học, hoạt động trao đổi học thuật tại Việt Nam và Australia. Phó Giám đốc Phạm Bảo Sơn mong rằng, trong thời gian tới, Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học RMIT cùng các đối tác doanh nghiệp có thể hợp tác thực hiện các dự án nghiên cứu và phát triển, tập trung vào các ngành như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, STEM...
Giáo sư Charles C. Xue - Phó Giám đốc Đại học RMIT đánh giá cao vị thế của Đại học Quốc gia Hà Nội trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, đồng thời bày tỏ mong muốn phát triển các chương trình hợp tác nghiên cứu chung, trao đổi giảng viên, sinh viên, đồng hướng dẫn nghiên cứu sinh, và đặc biệt là xây dựng các dự án nghiên cứu trong các ngành mũi nhọn như trí tuệ nhân tạo và bán dẫn. Theo Giáo sư Charles C. Xue, việc hợp tác giữa hai cơ sở giáo dục đại học hàng đầu Việt Nam và Australia trong lĩnh vực này là một bước tiến quan trọng, mang lại cơ hội lớn trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy nghiên cứu và phát triển, chuyển giao và ứng dụng công nghệ phục vụ tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội.
Tiếp đó, Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Phạm Bảo Sơn đã có buổi làm việc với Phó Giám đốc Đại học Melbourne Michael Wesley. Cuộc gặp gỡ diễn ra trong bối cảnh hai đại học đều xác định mục tiêu tăng cường kết nối quốc tế, phát triển các chương trình hợp tác quy mô lớn, đa lĩnh vực, hướng tới tạo ra giá trị học thuật – khoa học có tầm ảnh hưởng toàn cầu.
Tại buổi làm việc, Phó Giáo sư Phạm Bảo Sơn và Giáo sư Michael Wesley đều cho rằng, Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Melbourne có nhiều thế mạnh nghiên cứu bổ trợ cho nhau, đặc biệt trong các lĩnh vực khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo. Hai bên có thể ưu tiên triển khai các dự án nghiên cứu chung về trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, năng lượng tái tạo, y sinh tiên tiến và ứng phó biến đổi khí hậu.
Đây là những lĩnh vực không chỉ phù hợp với chiến lược phát triển khoa học – công nghệ quốc gia của Việt Nam và Australia, mà còn mang tính cấp thiết đối với cộng đồng quốc tế. Kế hoạch hợp tác không chỉ dừng ở nghiên cứu chung mà còn mở rộng sang xây dựng phòng thí nghiệm liên kết, nền tảng chia sẻ dữ liệu nghiên cứu và chương trình đồng hướng dẫn nghiên cứu sinh. Mô hình này sẽ giúp tận dụng tối đa cơ sở vật chất hiện đại của Đại học Melbourne và nguồn nhân lực nghiên cứu trẻ, chất lượng cao của Đại học Quốc gia Hà Nội, tạo ra các kết quả có giá trị ứng dụng và khả năng thương mại hóa.
Trong bối cảnh Đại học Quốc gia Hà Nội mong muốn xây dựng một hệ sinh thái tri thức toàn cầu, nơi các học giả, chuyên gia quốc tế cùng các nhà khoa học Việt Nam hợp tác, sáng tạo và lan tỏa tri thức, lãnh đạo Đại học Quốc gia Hà Nội mong rằng các nhà khoa học, chuyên gia đầu ngành của Đại học Melbourne sẽ sang giảng dạy, hướng dẫn nghiên cứu và hỗ trợ phát triển chương trình đào tạo. Song song, các khóa bồi dưỡng ngắn hạn và dài hạn sẽ được thiết kế theo nhu cầu chuyên môn cụ thể, từ kỹ thuật phòng thí nghiệm, phương pháp nghiên cứu liên ngành đến quản trị đổi mới sáng tạo.
Trong hợp tác với Đại học Melbourne thời gian tới, hai bên sẽ thành lập phòng thí nghiệm chung về hạ tầng xanh và thông minh, với sự tham gia của Giáo sư Ngô Đức Tuấn - Giám đốc Nghiên cứu Trung tâm Công nghệ Xây dựng 4.0 CRC, chuyên gia có nhiều đóng góp đáng kể cho nghiên cứu bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng, đặc biệt là trong lĩnh vực vật liệu, hệ thống an toàn, bền vững và phát thải thấp. Điểm nhấn nữa trong hợp tác này là có sự tham gia của các doanh nghiệp, từ đó hướng tới nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp hạ tầng xanh, đô thị thông minh, năng lượng sạch và quản lý bền vững.
Những nỗ lực tăng cường hợp tác giữa Đại học Quốc gia Hà Nội và các đối tác hàng đầu tại Australia được kỳ vọng không chỉ góp phần nâng cao chất lượng nghiên cứu và đào tạo, mà còn góp phần làm tăng vị thế quốc tế của Đại học Quốc gia Hà Nội, hướng tới mục tiêu trở thành đại học nghiên cứu bền vững và hội nhập toàn cầu.
Việc thu hút học giả, giáo sư thỉnh giảng không chỉ nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu, mà còn giúp Đại học Quốc gia Hà Nội khẳng định vai trò tiên phong, từng bước đưa đại học Việt Nam sánh vai cùng các trường đại học uy tín trong khu vực và thế giới. Được biết, trong thời gian tới, Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ tiếp tục mở rộng mạng lưới hợp tác quốc tế, xây dựng cơ chế đãi ngộ và môi trường làm việc thuận lợi để thu hút ngày càng nhiều học giả, giáo sư thỉnh giảng xuất sắc, góp phần thực hiện mục tiêu trở thành đại học nghiên cứu và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực châu Á.
