Từ Hoà Lạc đến quốc tế: Hành trình chuyển mình mạnh mẽ của Đại học Quốc gia Hà Nội

20/08/2025 10:23
Linh An
Theo dõi trên Google News
0:00 / 0:00
0:00

GDVN -5 năm qua (2020-2025), ĐHQGHN đã bứt phá, đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực hoạt động để tạo tiền đề cho giai đoạn 2025-2030.

Tháng 7 vừa qua, Đảng bộ Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ lần thứ VII, nhiệm kỳ 2025-2030. Đại hội đã biểu quyết thông qua mục tiêu phát triển giai đoạn 2025-2030 là “Xây dựng Đảng bộ Đại học Quốc gia Hà Nội vững mạnh toàn diện, là hạt nhân tiên phong dẫn dắt Đại học Quốc gia Hà Nội phát triển thành đại học đổi mới sáng tạo, thuộc nhóm các đại học hàng đầu thế giới, đóng góp quan trọng vào sự phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới”

Mục tiêu này cho thấy 5 năm qua (2020-2025), Đại học Quốc gia Hà Nội đã bứt phá, đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực hoạt động để tạo tiền đề cho giai đoạn 2025-2030. Có thể kể đến như:

Chuyển trụ sở và các cơ sở đào tạo lên Hoà Lạc, mở ra không gian phát triển mới

Đại học Quốc gia Hà Nội chuyển trụ sở và các cơ sở đào tạo lên Hoà Lạc thành công hiện thực hóa khát vọng của nhiều thế hệ lãnh đạo, nhà khoa học và sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội.

Việc chuyển trụ sở và các cơ sở đào tạo lên Hoà Lạc thành công thể hiện quyết tâm của lãnh đạo Đại học Quốc gia Hà Nội về việc triển khai một dự án kéo dài trong nhiều năm, nhiều thế hệ lãnh đạo với nhiều khó khăn về vốn, về giải phóng mặt bằng và tiềm ẩn nhiều nguy cơ lãng phí trong việc sử dụng tài nguyên và nguồn lực của nhà nước.

Đến nay, Cơ quan Đại học Quốc gia Hà Nội và hầu hết các đơn vị thành viên, đơn vị trực thuộc đã chính thức chuyển trụ sở làm việc và hiện diện tại Hòa Lạc. Đến hết năm 2025, khu đô thị Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ đạt trên 480.000m2 sàn xây dựng, với gần 20.000 học sinh, sinh viên chính quy, dự kiến đạt quy mô 30.000 vào năm 2027, đánh dấu sự chuyển mình của Đại học Quốc gia Hà Nội hướng tới một không gian phát triển mới cả về cơ sở vật chất, đời sống học thuật và quản trị đại học.

cd06759e9e7c16224f6d.jpg
Dự kiến đến hết năm 2025, khu đô thị Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ đạt trên 480.000m2 sàn xây dựng,

Triển khai chương trình thu hút, phát triển 500 nhà khoa học xuất sắc và tham gia nhiều nhiệm vụ quốc gia

Mô hình tổ chức và hoạt động của Đại học Quốc gia Hà Nội trong 5 năm qua được hoàn thiện : thành lập Trường Đại học Luật; Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật; tiếp nhận và đầu tư phát triển Bệnh viện Đại học Y Dược thành bệnh viện hiện đại, với quy mô 1.000 giường ở nội thành.

Song song với đó là việc thu hút được hơn 100 giáo sư, phó giáo sư và chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực y dược về công tác; thành lập các tổ chức, hệ sinh thái công nghệ mới đáp ứng yêu cầu đổi mới sáng tạo và triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW như: Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo, Viện Bán dẫn và Vật liệu tiên tiến, Viện Nghiên cứu ứng dụng Trí tuệ nhân tạo trong phát triển bền vững, Viện Công nghệ Lượng tử, Công ty Cổ phần đầu tư phát triển Đại học Quốc gia Hà Nội, Vườn ươm doanh nghiệp khoa học công nghệ, các quỹ phát triển khoa học công nghệ.

5 năm qua, Đại học Quốc gia Hà Nội đã thu hút được hơn 500 nhà khoa học trình độ giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ. Đội ngũ cán bộ khoa học tiếp tục gia tăng cả về số lượng và chất lượng. Trong tổng số 2.878 cán bộ khoa học có 67,3% tiến sĩ, 21% là giáo sư, phó giáo sư, đảm bảo yêu cầu phát triển trong thời gian tới.

Các nhà khoa học của Đại học Quốc gia Hà Nội tiếp tục khẳng định và phát huy tốt vai trò và uy tín học thuật trong việc thực hiện các nhiệm vụ quốc gia: Tham gia tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, nhất là các nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị với nhiều công trình nghiên cứu cung cấp cơ sở và luận cứ khoa học tư vấn chính sách cho Đảng, Nhà nước; tham gia sâu vào việc tư vấn, phản biện, góp ý cho Quy hoạch tổng thể quốc gia, Thủ đô Hà Nội và các địa phương thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Tiếp tục ưu tiên đầu tư phát triển đào tạo tài năng và khoa học cơ bản

Đại học Quốc gia Hà Nội đã tiếp tục ban hành hàng loạt chính sách, chủ trương ưu tiên đầu tư phát triển đào tạo tài năng và khoa học cơ bản; mở rộng đào tạo tài năng trong các lĩnh vực kỹ thuật - công nghệ; thực hiện chính sách miễn giảm học phí và cấp học bổng cho sinh viên thuộc 18 lĩnh vực khoa học cơ bản và khẳng định là cái nôi đào tạo nhà khoa học. Các trường trung học phổ thông chuyên tiếp tục được quan tâm, đạt được nhiều thành tích cao; số lượng Huy chương vàng Olympic quốc tế của học sinh Đại học Quốc gia Hà Nội chiếm ½ cả nước.

Đại học Quốc gia Hà Nội đã ban hành nghị quyết phát triển các ngành kỹ thuật công nghệ và các ngành đáp ứng nhu cầu nhân lực của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Đến nay, quy mô tuyển sinh các ngành này đã đạt khoảng 40% và hướng tới mục tiêu 60% vào năm 2030; khẳng định vị trí thuộc nhóm dẫn đầu về quy mô và chất lượng trong tuyển sinh đại học với hơn 100.000 lượt đăng ký hằng năm. Quy mô đào tạo đại học tăng mạnh, vượt 26,5% so chỉ tiêu đề ra với điểm đầu vào thuộc nhóm đầu cả nước; Quy mô đào tạo sau đại học, đào tạo tiến sĩ tương ứng cao gấp 02 lần và 05 lần so với mức trung bình chung của cả nước, trong đó chất lượng được đảm bảo với 90% nghiên cứu sinh trong lĩnh vực tự nhiên, công nghệ có công bố quốc tế trên hệ thống tạp chí WoS/Scopus.

9f9b175df0bf78e121ae.jpg
Hoạt động của sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc

Đại học Quốc gia Hà Nội cũng là đơn vị đầu tiên thí điểm chính sách học bổng cho nghiên cứu sinh và thực tập sau tiến sĩ, miễn học phí và cấp học bổng cho học viên sau đại học thuộc nhiều lĩnh vực. Bên cạnh đó, Đại học Quốc gia Hà Nội tiên phong với nhiều chương trình, chính sách thí điểm mới như: Chính sách liên thông đào tạo giữa bậc trung học phổ thông và đại học thông qua Chương trình VNU 12+; Chương trình đào tạo nhân lực chất lượng cao cho các tỉnh phía Nam.

Gần đây, Đại học Quốc gia Hà Nội đẩy mạnh quốc tế hóa giáo dục và thí điểm rút ngắn thời gian đào tạo cử nhân xuống còn 3 năm, áp dụng hệ thống 3 học kỳ/năm, đưa AI vào đào tạo, chuyển đổi nhiều ngành nghề khối khoa học xã hội gắn với công nghệ, chuyển đổi số giúp sinh viên chủ động lộ trình và sớm gia nhập thị trường lao động.

Cấu trúc lại mạng lưới khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo

Mạng lưới khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của Đại học Quốc gia Hà Nội được cấu trúc lại với 15 chương trình nghiên cứu; 08 lĩnh vực công nghệ ưu tiên; 46 nhóm nghiên cứu mạnh; hệ thống phòng thí nghiệm được đầu tư, hiện đại hóa, trong đó có 09 phòng thí nghiệm trọng điểm, 01 phòng thí điểm trọng điểm quốc gia.

94e5c3ae1a4d9213cb5c.jpg
Một trong những sản phẩm công nghệ mang thương hiệu Đại học Quốc gia Hà Nội

Kinh phí đầu tư cho nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ thông qua các chương trình, đề tài nghiên cứu khoa học từ các nguồn khác nhau đạt hơn 800 tỷ đồng. Kinh phí cho các dự án tăng cường năng lực đạt hơn 2.000 tỷ đồng, cùng gần 300 tỷ đồng thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc biệt trong trọng dụng, hỗ trợ và tôn vinh các nhà khoa học đã tạo môi trường thuận lợi và kích hoạt tinh thần tự chủ, sáng tạo của đội ngũ, qua đó thúc đẩy và gia tăng số lượng, chất lượng các chỉ số.

Trong nhiệm kỳ 2020-2025, tổng số bài báo khoa học được công bố trên hệ thống ISI/Scopus là 9.751 bài, nhiều hơn 2,7 lần so với nhiệm kỳ trước.

Tổng thu gấp gần 2 lần so với 5 năm trước và tinh gọn, hiệu quả bộ máy hoạt động

Theo công bố, tổng thu của Đại học Quốc gia Hà Nội nhiệm kỳ 2020-2025 đạt gần 22.000 tỷ đồng, gấp gần 02 lần nhiệm kỳ trước (2015-2020), trong đó nguồn thu sự nghiệp ngoài ngân sách chiếm tỷ lệ 60%, tăng 20% so với giai đoạn trước. Thu nhập bình quân của nhà khoa học, giảng viên tăng gấp 2 lần nhiệm kỳ trước, nhiều đơn vị trong Đại học Quốc gia Hà Nội có thu nhập bình quân của giảng viên, nhà khoa học trên 40 triệu đồng/tháng.

Bên cạnh việc tiếp tục hoàn thiện mô hình đại học đa ngành, đa lĩnh vực, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng là đơn vị thực hiện Nghị quyết 18 của Trung ương với quyết tâm cao và triển khai sớm, tinh gọn từ 36 xuống 25 đơn vị thành viên, trực thuộc (giảm gần 30.6%), riêng khối điều hành Cơ quan Đại học Quốc gia Hà Nội giảm từ 13 đầu mối xuống 7 đầu mối và chỉ còn 5 ban chức năng.

Đại học Quốc gia Hà Nội trao quyền tự chủ cao, gắn với trách nhiệm giải trình cho các đơn vị. Đại học Quốc gia Hà Nội tập trung quản trị chiến lược và chất lượng; tăng cường kiểm tra, giám sát, điều phối, liên kết các đơn vị và trực tiếp triển khai các nhiệm vụ lớn, có tính liên ngành, liên lĩnh vực và có tầm ảnh hưởng sâu rộng. Các đơn vị thành viên, đơn vị trực thuộc tự chủ trong tổ chức và hoạt động nhằm phát huy lợi thế chuyên môn riêng nhưng vẫn đảm bảo cơ chế liên thông, liên kết, sử dụng nguồn lực chung của toàn Đại học Quốc gia Hà Nội để phát triển.

Chuyển đổi số và đổi mới quản trị tại Đại học Quốc gia Hà Nội có bước tiến rõ nét. Hạ tầng công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu, phần mềm quản lý được hiện đại hóa, kết nối đồng bộ giữa nội thành và Hòa Lạc, góp phần tinh gọn, số hóa thủ tục hành chính. Đến cuối năm 2024, 95% học liệu được số hóa; dữ liệu cán bộ, sinh viên số hóa đạt 100%; 20% môn học mỗi chương trình áp dụng giảng dạy trực tuyến.

Liên tục thăng hạng trong các bảng xếp hạng khu vực và quốc tế

Các chỉ số xếp hạng đại học của Đại học Quốc gia Hà Nội không ngừng được cải thiện, theo bảng xếp hạng QS, về tổng thể Đại học Quốc gia Hà Nội hiện đứng vị trí 761-770 các cơ sở giáo dục đại học tốt nhất thế giới, liên tục tăng hơn 100 bậc/năm trong 3 năm gần đây.

Đặc biệt tại Bảng xếp hạng của Times Higher Education Impact Rankings lấy 17 mục tiêu phát triển bền vững của Liên hiệp quốc, Đại học Quốc gia Hà Nội đứng ở vị trí 70 thế giới về tiêu chí Giáo dục có chất lượng; Bảng xếp hạng QS World University Rankings về phát triển bền vững 2025, Đại học Quốc gia Hà Nội xếp hạng 325 thế giới, đứng vị trí 51 của khu vực châu Á và số 1 Việt Nam; nhiều chỉ số quan trọng, ngành/lĩnh vực nằm trong nhóm 500 đại học hàng đầu thế giới.

Hành trình hướng đến tương lai

Qua các thành tựu này, tại Đại hội đại biểu Đảng bộ lần thứ VII, nhiệm kỳ 2025-2030 của Đại học Quốc gia Hà Nội, Ban Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội tham gia đều được tín nhiệm tái cử với số phiếu bầu rất cao (trên 93%).

Từ Hoà Lạc, Đại học Quốc gia Hà Nội đang vươn mình ra quốc tế. Ưu thế về mô hình tổ chức và với vai trò là đại học hàng đầu của Việt Nam đã cho phép Đại học Quốc gia Hà Nội hợp tác với các đại học lớn trên thế giới.

5be1adaa7449fc17a558.jpg
Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội - Giáo sư Lê Quân và Giám đốc Đại học Quốc gia Quan hệ Quốc tế Moskva - Giáo sư, Viện sĩ Anatoly Torkunov trao văn bản thỏa thuận hợp tác dưới sự chứng kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Nga Vladimir Putin (Ảnh: Thống Nhất - TTXVN)

Cùng với việc duy trì hàng trăm đối tác quốc tế truyền thống, trong thời gian qua, Đại học Quốc gia Hà Nội đã mở rộng ký kết hợp tác với các đại học danh tiếng hàng đầu thế giới như: Đại học Thanh Hoa, Đại học Bắc Kinh, Đại học Quốc gia Seoul, Đại học Quốc gia Singapore, Đại học Công nghệ Nanyang, Đại học Tokyo, Đại học Paris-Saclay, Đại học RMIT, Đại học College Dublin, và nhiều đại học hàng đầu của Nga, Pháp, Hàn Quốc...

Thông qua hợp tác quốc tế, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tiên phong thúc đẩy các hoạt động trao đổi sinh viên và giảng viên quốc tế và có nhiều cơ hội hợp tác để triển khai thành công Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đại học Quốc gia Hà Nội luôn là điểm đến của các đại học, tổ chức giáo dục - khoa học, học giả, chính khách và nhà hoạt động xã hội nổi tiếng thế giới và là cầu nối giao lưu văn hoá, giáo dục giữa Việt Nam và các quốc gia trên thế giới.

Linh An