Những năm gần đây, chuyển đổi số đã diễn ra ở hầu hết các lĩnh vực trong đời sống, mọi hoạt động của đời sống của người dân Thủ đô. Từ thanh toán không tiền mặt, đặt hàng trực tuyến, đến quản lý thông tin qua các ứng dụng thông minh đều có sự hỗ trợ đắc lực của công nghệ hiện đại. Trong dòng chảy đó, hóa đơn điện tử trở thành một phần tất yếu của giao dịch mua bán hiện nay.

Nhanh chóng, minh bạch và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, anh Hoàng Đức Thắng (phường Mộ Lao, Hà Nội) cho biết thường xuyên mua sắm ở cửa hàng tiện lợi. Với anh Thắng, hóa đơn điện tử không chỉ là thông tin xác nhận thanh toán, mà còn là “tấm giấy bảo hiểm” cho quyền lợi của người tiêu dùng.

Theo anh Thắng, hiện nay vẫn còn rất nhiều cửa hàng nhỏ lẻ, đặc biệt ở các khu chợ dân sinh, vẫn bán hàng theo hình thức “mua nhanh, trả gọn”. Thực tế, không ít người tiêu dùng cũng có thói quen mua hàng xong là đi ngay, ngại chờ đợi để lấy hóa đơn vì nghĩ rằng điều đó không cần thiết. Đôi khi, xuất phát từ việc giá trị đơn hàng không lớn, chỉ vài chục nghìn đồng, nên họ càng ít quan tâm.

“Tôi nhớ có lần mua một nồi cơm điện ở cửa hàng gần nhà. Lúc đó vội đi có việc, tôi thanh toán xong rồi cầm hàng đi luôn, không yêu cầu xuất hóa đơn. Vài tuần sau, nồi cơm gặp trục trặc, tôi mang quay lại để bảo hành thì không có hóa đơn để chứng minh nên tôi đành chấp nhận mất trắng số tiền đã bỏ ra”, anh Thắng cho biết.

Đồng quan điểm trên, anh Nguyễn Quốc Khanh (phường Yên Hoà, Hà Nội) chia sẻ, từ ngày hình thành thói quen lấy hóa đơn điện tử khi mua sắm, anh mới thấy đây không chỉ là giấy tờ xác nhận giao dịch, mà còn mang lại vô số lợi ích bất ngờ.

“Rất nhiều siêu thị và trung tâm thương mại hiện có chương trình khuyến mại dành riêng cho khách hàng lấy hóa đơn, như bốc thăm trúng thưởng, quay số may mắn… Phần thưởng rất đa dạng từ đồ gia dụng, phiếu mua hàng đến voucher giảm giá. Dù xác suất trúng thưởng không phải lúc nào cũng cao, nhưng tôi nghĩ đây là cơ hội mình không nên bỏ qua", anh Khanh cho biết.

Anh Khanh cũng bày tỏ, với hóa đơn điện tử, mọi thông tin về sản phẩm, ngày mua, giá bán đều được lưu trữ rõ ràng, có thể truy xuất bất cứ lúc nào. Điều này không chỉ giúp người mua dễ dàng đổi trả, bảo hành khi cần, mà còn là căn cứ để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc.

Thực tế cho thấy, tình trạng hàng giả, hàng nhái vẫn xuất hiện ở nhiều nơi, từ quần áo, mỹ phẩm cho đến thực phẩm chức năng. Đặc biệt, trên các sàn thương mại điện tử hay mạng xã hội, không ít người tiêu dùng ham rẻ, mua hàng qua hình ảnh quảng cáo mà không yêu cầu hóa đơn, dẫn đến khi phát hiện sản phẩm kém chất lượng thì việc khiếu nại rất khó khăn.

“Nếu thói quen sử dụng hóa đơn điện tử được hình thành rộng rãi trong đời sống, người mua sẽ nắm rõ sản phẩm mình sử dụng thuộc thương hiệu nào, được nhập khẩu hay sản xuất ở đâu, giá bán cụ thể và thời điểm giao dịch. Đây cũng là căn cứ quan trọng để cơ quan chức năng nhanh chóng vào cuộc khi phát hiện hàng giả, hàng nhái”, anh Khanh nêu quan điểm.

Giúp hộ kinh doanh đảm bảo tuân thủ pháp luật và tránh thất thoát doanh thu

Anh Nguyễn Văn Minh - chủ một cửa hàng chuyên bán thực phẩm tươi sống tại phường Cầu Giấy (Hà Nội) cho biết: “Với hệ thống hóa đơn điện tử, tôi có thể dễ dàng tra cứu giao dịch chỉ trong vài thao tác. Mọi thông tin về đơn hàng từ ngày nhập, nguồn gốc thực phẩm, giá bán cho đến thuế VAT đều được lưu trữ rõ ràng, giúp lập báo cáo doanh thu, quyết toán thuế nhanh gọn và chính xác. Trước đây, cuối tháng tôi phải lục tung cả tập hóa đơn giấy để làm báo cáo. Giờ thì lọc trên phần mềm là ra hết, tiết kiệm được cả ngày làm việc”.

Theo Điều 11 Nghị định số 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ: Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020 của Chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ quy định: “Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo quy định tại khoản 1 Điều 51 có mức doanh thu hằng năm từ 01 tỷ đồng trở lên… sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế”.

Theo anh Minh, hóa đơn điện tử không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí, mà còn giúp cửa hàng nâng cao uy tín đối với khách hàng. Khi họ mua hàng sẽ yên tâm hơn về nguồn gốc và giá bán thực phẩm, nhất là trong bối cảnh hàng giả, hàng kém chất lượng đang trà trộn vào thị trường. Nếu có vấn đề về chất lượng, khách chỉ cần cung cấp mã hóa đơn là cửa hàng có thể kiểm tra và giải quyết ngay.

“Lợi ích lớn nhất từ việc sử dụng hóa đơn điện tử từ máy khởi tạo từ máy tính tiền là đảm bảo tuân thủ pháp luật và tránh thất thoát doanh thu. Bởi mỗi giao dịch đều được ghi nhận trực tuyến, không lo bỏ sót hay mất chứng từ. Hơn nữa, hóa đơn được truyền dữ liệu điện tử đến cơ quan thuế, giúp đảm bảo tính minh bạch”, anh Minh bày tỏ.