Có nên thực hiện chính sách phân công công tác cho sinh viên sư phạm?

Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội (viết tắt là Thường trực Ủy ban) vừa có báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi).

Trong đó, có đề cập đến nhiều vấn đề quan trọng, được dư luận đặc biệt quan tâm, được gửi đến các Đại biểu Quốc hội chuyên trách.

Quy định chặt chẽ về tuyển sinh, đào tạo sư phạm

Có ý kiến đề nghị thực hiện chính sách phân công công tác cho sinh viên sư phạm sau khi tốt nghiệp trên cơ sở đặt hàng của các địa phương.

Đề nghị không tuyển dụng người có bằng tốt nghiệp đại học ngành khác và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm vào giảng dạy tại các cơ sở giáo dục phổ thông.

Nhiếu ý kiến cho rằng cần có chính sách phân công công tác cho sinh viên sư phạm sau tốt nghiệp. (Trong ảnh: sinh viên Đại học Sư phạm Đà Nẵng trong lễ tốt nghiệp).

Thường trực Ủy ban cho rằng, hiện nay việc tuyển dụng nhà giáo được thực hiện theo quy định của Luật Viên chức và các luật khác có liên quan trên nguyên tắc công khai, minh bạch, công bằng, bảo đảm tính cạnh tranh cho người học trong tuyển dụng vào làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập, vì vậy đề nghị giữ quy định này như dự thảo Luật.

Về trình độ chuẩn được đào tạo của nhà giáo, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật bổ sung quy định việc sử dụng người có bằng tốt nghiệp đại học và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm vào giảng dạy các cấp học phổ thông chỉ áp dụng đối với những môn học chưa đủ giáo viên được đào tạo trình độ đại học sư phạm.

Đồng thời, bổ sung quy định trình độ chuẩn được đào tạo của nhà giáo giáo dục nghề nghiệp (điểm d, khoản 1 Điều 73) và thẩm quyền quy định việc bồi dưỡng, sử dụng nhà giáo chưa đạt trình độ chuẩn (khoản 2 Điều 73) để thống nhất với Luật giáo dục nghề nghiệp.

Một số đại biểu đề nghị quy định chặt chẽ về tuyển sinh, đào tạo sư phạm để bảo đảm chất lượng và số lượng theo yêu cầu;

Nghiên cứu mở rộng đối tượng được hưởng chính sách tín dụng sư phạm cho người không học sư phạm nhưng được tuyển dụng vào ngành giáo dục và làm rõ thời gian công tác trong ngành để được hưởng tín dụng.

Thường trực Ủy ban cho rằng, hiện nay Chính phủ đang tổ chức quy hoạch và sắp xếp lại hệ thống các trường sư phạm, xây dựng mạng lưới các trường sư phạm trọng điểm; chuẩn hóa chương trình đào tạo sư phạm. 

Theo đó, dự thảo Luật đã bổ sung một số quy định mang tính nguyên tắc về đào tạo sư phạm.

Vấn đề quy hoạch trường sư phạm, xây dựng chỉ tiêu đào tạo theo nhu cầu sẽ được quy định trong văn bản dưới Luật.

Về mở rộng đối tượng được hưởng chính sách tín dụng sư phạm cho người không học sư phạm nhưng được tuyển dụng vào ngành giáo dục;

Thường trực Ủy ban cho rằng, chính sách này chỉ áp dụng đối với người học trong thời gian đào tạo tại các trường, khoa sư phạm để thu hút người giỏi vào nghề sư phạm, không mở rộng đến các đối tượng khác.

Về nội dung cần làm rõ thời gian công tác trong ngành giáo dục để được hưởng tín dụng đã được quy định tại điều 63 của Luật giáo dục Đại học, để tránh trùng lặp, Thường trực Ủy ban đề nghị không quy định trong dự thảo luật này mà sẽ quy định cụ thể tại Nghị định hướng dẫn thi hành Luật giáo dục Đại học.

Thống nhất việc nâng chuẩn giáo viên

Nhiều đại biểu đề nghị quy định chuẩn nhà giáo đảm bảo hợp lý, sát với thực tiễn hơn và cân nhắc lộ trình, tính khả thi của việc nâng chuẩn đào tạo lên trình độ cao đẳng đối với giáo viên mầm non, trình độ đại học đối với giáo viên tiểu học. 

Về tiêu chuẩn nhà giáo, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật đã quy định cụ thể về tiêu chuẩn nhà giáo như phẩm chất, tư tưởng, đạo đức tốt; đạt trình độ chuẩn được đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ;

Có kỹ năng cập nhật, nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng chuẩn nghề nghiệp và vị trí việc làm; bảo đảm sức khỏe theo yêu cầu nghề nghiệp (Điều 68).

Theo các khuyến cáo của UNESCO và các tổ chức giáo dục quốc tế, lứa tuổi mầm non, tiểu học là giai đoạn rất quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ em.

Do vậy, trên cơ sở nghiên cứu tình hình thực tiễn, tham khảo kinh nghiệm quốc tế về chuẩn đào tạo của nhà giáo, Thường trực Ủy ban đề nghị giữ quy định nâng chuẩn trình độ đào tạo của giáo viên tiểu học từ trung cấp sư phạm lên đại học sư phạm, nâng chuẩn trình độ được đào tạo giáo viên mầm non từ trung cấp sư phạm lên cao đẳng sư phạm (Điều 73).

Đây là một trong những giải pháp quan trọng nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục.

Tuy nhiên, giáo dục mầm non và giáo dục tiểu học có tính đặc thù cao, chuẩn nghề nghiệp đối với giáo viên mầm non không chỉ được quyết định bởi trình độ đào tạo mà còn cần kỹ năng sư phạm, kinh nghiệm và nhiều phẩm chất khác của nhà giáo...

Vì vậy, dự thảo Luật giao Chính phủ quy định lộ trình thực hiện việc đào tạo, bồi dưỡng đối với nhà giáo chưa đạt chuẩn để bảo đảm tính khả thi (Điều 118);

Không làm xáo trộn, ảnh hưởng đến công tác tổ chức và hoạt động của các cơ sở giáo dục; bảo đảm chất lượng đào tạo và yêu cầu nghề nghiệp, tránh hình thức và chú trọng văn bằng hơn năng lực làm việc.