Một vấn đề dự thảo Luật Giáo dục hiện nay khiến nhiều nhà đầu tư giáo dục cảm thấy lo lắng đó là quy định tại Khoản 3 của Điều 56.
Vì nếu dự thảo Luật Giáo dục được thông qua tại kỳ họp Quốc hội thứ 7 thì có ý kiến cho rằng sẽ tước đoạt nhiều quyền làm chủ của nhà đầu tư.
Và nếu vậy thì nhà đầu tư sẽ mất quyền kiểm soát điều hành nhà trường.
Cụ thể, Khoản 3, Điều 56 quy định: Hội đồng trường của trường tư thục và tư thục hoạt động không vì lợi nhuận là tổ chức quản trị, đại diện cho nhà đầu tư và các bên có lợi ích liên quan. Thành viên của hội đồng trường bao gồm:
Ý kiến của Nhân dân về thi tốt nghiệp cấp 3 ở dự thảo Luật Giáo dục |
Đối với trường tư thục, bao gồm đại diện nhà đầu tư, thành viên trong và ngoài trường do hội nghị nhà đầu tư bầu, quyết định theo tỷ lệ vốn góp;
Đối với trường tư thục hoạt động không vì lợi nhuận, bao gồm đại diện nhà đầu tư do các nhà đầu tư bầu, quyết định theo tỷ lệ vốn góp; thành viên trong và ngoài trường;
Thành viên trong trường gồm có các thành viên đương nhiên là bí thư cấp ủy, chủ tịch công đoàn, đại diện ban chấp hành đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là người học của trường (nếu có), hiệu trưởng;
Thành viên bầu là đại diện giáo viên và người lao động do hội nghị toàn thể hoặc hội nghị đại biểu của trường bầu;
Thành viên ngoài trường là đại diện nhà lãnh đạo, nhà quản lý, nhà giáo dục, doanh nhân, cựu học sinh do hội nghị toàn thể hoặc hội nghị đại biểu của trường bầu.
Số lượng và cơ cấu thành viên hội đồng trường tư thục và trường tư thục hoạt động không vì lợi nhuận được quy định cụ thể trong quy chế tổ chức và hoạt động của trường.
Nếu Khoản 3, Điều 56, dự thảo Luật Giáo dục được giữ nguyên thì liệu đại diện cho quyền sở hữu của trường tư thục có quyền quyết định những vấn đề về tổ chức, nhân sự, tài chính, tài sản, quy hoạch và phương hướng đầu tư phát triển của trường tư thục hay không? |
Trao đổi với phóng viên Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam xung quanh quy định này, thầy Nguyễn Xuân Khang, Hiệu trưởng Trường Marie Curie (Hà Nội) băn khoăn:
"Với quy định như thế liệu đại diện cho quyền sở hữu của trường tư thực có quyền quyết định những vấn đề về tổ chức, nhân sự, tài chính, tài sản, quy hoạch và phương hướng đầu tư phát triển của trường tư thục hay không?
Hội đồng trường trong Dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi, 12/4/2019) có thay thế nhiệm vụ và quyền hạn của Hội đồng quản trị của trường tư thục trong Luật Giáo dục 2005 hiện hành không?".
Thầy Khang đưa ra quan điểm của mình: “Một hội đồng “mênh mông” các thành viên không một xu đầu tư vào trường thì làm sao thay thế Hội đồng quản trị của trường tư thục hiện nay?”.
5 vấn đề Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục xin ý kiến Thường vụ Quốc hội |
Phân tích sâu về quan điểm của mình theo thầy Khang, Luật Giáo dục 2005 hiện hành, Điều 53 ghi:
“Hội đồng trường đối với trường công lập, hội đồng quản trị đối với trường dân lập, trường tư thục là tổ chức chịu trách nhiệm quyết định về phương hướng hoạt động của nhà trường, huy động và giám sát việc sử dụng các nguồn lực dành cho nhà trường...”.
Thầy Nguyễn Xuân Khang còn cho biết, căn cứ Luật Giáo dục 2005, ngày 28/3/2011, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học loại hình tư thục.
Điều 8 và Điều 11 của Quy chế ghi: “Trường có từ hai thành viên góp vốn trở lên phải có Hội đồng quản trị.
Hội đồng quản trị là cơ quan quản lý và là tổ chức đại diện duy nhất cho quyền sở hữu của trường, chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện các quyết nghị của Đại hội đồng thành viên góp vốn và có quyền quyết định những vấn đề về tổ chức, nhân sự, tài chính, tài sản, quy hoạch, kế hoạch và phương hướng đầu tư phát triển của trường phù hợp với quy định của pháp luật.
Hội đồng quản trị do Đại hội đồng thành viên góp vốn bầu và được cấp có thẩm quyền ra quyết định công nhận.
Đối tượng tham gia Hội đồng quản trị là những người có vốn góp xây dựng trường hoặc người đại diện cho tổ chức hoặc cá nhân có số vốn góp theo quy định tại Quy chế tổ chức và hoạt động của trường.
Trường phổ thông tư thục do 1 cá nhân hoặc tổ chức (sau đây gọi chung là Nhà đầu tư) đầu tư toàn bộ kinh phí xây dựng và kinh phí hoạt động của trường thì không có Hội đồng quản trị.
Nhà đầu tư có nhiệm vụ và quyền hạn như Hội đồng quản trị...”.
Vẫn còn ý kiến rất khác nhau về chương trình giáo dục phổ thông, sách giáo khoa |
Theo luật hiện hành, Hội đồng quản trị của trường phổ thông chỉ có từ 2 đến 11 thành viên có vốn góp hoặc Nhà đầu tư duy nhất có vai trò như Hội đồng quản trị của trường.
Điều này xác định về bản chất Hội đồng quản trị hiện nay khác hẳn Hội đồng trường của trường tư thục trong Dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi).
Với các quy định như vậy, thầy Nguyễn Xuân Khang cho rằng:
“Hội đồng trường theo dự thảo Luật giáo dục quy định, không thể đại diện cho quyền sở hữu trường;
Không thể quyết định những vấn đề về tổ chức, nhân sự, tài chính, tài sản, quy hoạch và phương hướng đầu tư phát triển của trường tư thục..."
Vì vậy, thầy Khang có ý kiến, nhà nước khuyến khích xã hội hóa giáo dục, bảo hộ quyền sở hữu của Nhà đầu tư đối với trường tư thục.
Nên dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi cần xác định một tổ chức đại diện của Nhà đầu tư, thành viên là những người có vốn góp, như Hội đồng quản trị của trường tư thục trong Luật Giáo dục hiện hành.
Thầy Nguyễn Xuân Khang nhấn mạnh: “Hội đồng trường trong dự thảo Luật Giáo dục không thể thay thế Hội đồng quản trị của trường phổ thông tư thục trong thực tế hiện nay!”.
Thầy Nguyễn Xuân Khang một lần nữa cho rằng: "Luật Giáo dục hiện hành xác định rất cụ thể vai trò của Hội đồng quản trị của trường tư thục: đại diện duy nhất cho quyền sở hữu của trường, quyết định những vấn đề về tổ chức, nhân sự, tài chính, tài sản, quy hoạch, kế hoạch và phương hướng phát triển của trường.
Hội đồng quản trị là đại diện của những người có vốn góp, được bầu theo tỷ lệ vốn góp.
Những người không có vốn góp không được bầu vào Hội đồng quản trị và không được tham gia bầu Hội đồng quản trị!".
Trước những quy định như trong dự thảo Luật Giáo dục, thầy Nguyễn Xuân Khang đành thốt lên: “Luật Giáo dục hiện hành xác định rõ ràng như vậy! “Cổ kim đông tây” xác định rõ ràng như vậy!
Với Hội đồng trường bao gồm rất nhiều người không có vốn góp liệu thay thế hội đồng quản trị hiện nay được không???
“Đồng tiền gắn liền khúc ruột”! Nhà đầu tư bị “tước quyền” làm chủ sở hữu trường thì họ còn dám đầu tư nữa không?”.