Sáng nay, ngày 10/6/2023, Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với Hội Khuyến học Việt Nam và các cơ quan liên quan tổ chức Lễ phát động Phong trào “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030” tại Trường Đại học Phenikaa (Hà Nội). Đây là sự kiện được tổ chức trực tiếp kết hợp trực tuyến tới 63 điểm cầu tỉnh/thành phố trong cả nước.
Sự kiện có sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam Nguyễn Thị Doan, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt , Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban dân tộc Hầu A Lềnh, Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Bùi Quang Huy, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Ngô Thị Minh.
 |
Lễ phát động Phong trào “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030” có sự tham gia của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam bà Nguyễn Thị Doan, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Ngô Thị Minh, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt , Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban dân tộc Hầu A Lềnh, Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Bùi Quang Huy,... |
Cùng tham dự sự kiện có sự tham gia của lãnh đạo các bộ, ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội, các tỉnh, thành phố; đại diện lãnh đạo các cơ sở giáo dục đại học, trường cao đẳng sư phạm, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội và hơn 500 giáo viên, học sinh, sinh viên từ hệ thống giáo dục Phenikaa. Tại 63 điểm cầu của các tỉnh, thành phố có sự tham dự của đại diện lãnh đạo Tỉnh ủy, Thành ủy, lãnh đạo Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố và đại diện lãnh đạo các sở, ban ngành, các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh, thành phố.
Giáo dục Việt Nam đạt được nhiều thành tựu đáng kể
Trong báo cáo đề dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hội Khuyến học Việt Nam để gửi tới Thủ tướng Chính phủ do Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Ngô Thị Minh trình bày tại Lễ phát động Phong trào “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030” cho biết, ý tưởng về xã hội học tập bắt đầu được UNESCO thảo luận vào cuối những năm 60 của thế kỷ XX, đã nhấn mạnh giáo dục cần phải có phạm vi bao phủ tới toàn bộ cộng đồng và diễn ra trong suốt cuộc đời mỗi cá nhân.
Học tập suốt đời chính là chìa khóa của thế kỷ XXI, vượt xa hơn sự phân chia truyền thống giữa giáo dục ban đầu và giáo dục thường xuyên. Sự cần thiết phải nhìn nhận lại xu hướng giáo dục toàn cầu, trong đó có yêu cầu các nền giáo dục buộc phải chuyển dịch theo hướng mở và học tập suốt đời, các xã hội cần thiết phải phát triển theo hướng trở thành xã hội học tập. Nhiệm vụ thúc đẩy học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập đã trở thành một hướng đi tất yếu của mọi quốc gia để bảo đảm sự phát triển thịnh vượng, nhân văn, bền vững trong bối cảnh hiện nay.
Thứ trưởng Ngô Thị Minh nhấn mạnh, tại Việt Nam, học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập luôn là chủ trương được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm.
Theo đó, trải qua các giai đoạn triển khai Đề án “Xây dựng xã hội học tập”, đến nay giáo dục nước ta đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể như: hình thành hệ thống giáo dục quốc dân thống nhất từ giáo dục mầm non đến đào tạo sau đại học; việc mở rộng mạng lưới, quy mô giáo dục khắp các vùng, miền của đất nước; sự đa dạng hóa các loại hình trường, lớp và phương thức cung ứng, kết nối giữa các trình độ đào tạo được cải thiện; công bằng xã hội trong giáo dục có nhiều tiến bộ, các phong trào thi đua, khuyến học, khuyến tài đã từng bước đi vào chiều sâu và thực chất hơn.
 |
Thứ trưởng Ngô Thị Minh trình bày tại Lễ phát động Phong trào “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030” (Ảnh: Bộ Giáo dục và Đào tạo). |
Phong trào khuyến học, khuyến tài đang diễn ra ở hầu khắp các địa phương; môi trường giáo dục lành mạnh, học đi đôi với hành, gắn với cuộc vận động xóa đói, giảm nghèo, xây dựng đời sống văn hóa, gia đình văn hóa, gia đình học tập, dòng họ học tập, đơn vị học tập đang được nhiều địa phương quan tâm, chỉ đạo.
Những kết quả bước đầu đó đang ngày càng đóng góp tích cực cho sự phát triển toàn diện của đất nước. Đặc biệt, Luật Giáo dục 2019 ra đời đã thể chế hoá các quan điểm chỉ đạo của Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo; cụ thể hoá các quy định mới của Hiến pháp năm 2013, tạo hành lang pháp lý để phát triển giáo dục Việt Nam theo hướng mở, liên thông, tạo cơ hội học tập bình đẳng và suốt đời cho mọi người dân.
Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy còn một số hạn chế, bất cập, rào cản trên con đường xây dựng xã hội học tập ở Việt Nam như: Nhận thức về công tác khuyến học, khuyến tài và xây dựng xã hội học tập ở một số địa phương, cơ quan, doanh nghiệp, trường học, đơn vị lực lượng vũ trang chưa đúng mức; tầm quan trọng và lợi ích của tự học, học thường xuyên, học tập suốt đời nhằm phát triển kỹ năng, nâng cao năng lực nghề nghiệp, tự tạo việc làm, hoàn thiện cá nhân, nâng cao năng lực cạnh tranh cho tổ chức, doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, phát triển đất nước bền vững chưa được nhiều cơ quan, doanh nghiệp, cộng đồng, cá nhân hiểu rõ và nhận thức đầy đủ.
Vấn đề đặt ra là cần tiếp tục nâng cao nhận thức của toàn xã hội, từ các cơ quan nhà nước, đoàn thể, tổ chức xã hội, đến các doanh nghiệp, người dân về sự cần thiết, tác động, lợi ích của học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập. Sự tác động và phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã làm thay đổi toàn diện nền kinh tế - xã hội của các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Nếu không có tri thức, và tri thức không được bồi đắp thường xuyên thì không thể tồn tại, phát triển bền vững đất nước trong bối cảnh hiện nay.
Vì vậy, tất yếu phải xây dựng xã hội học tập, thúc đẩy học tập suốt đời với các tiêu chí cụ thể, phù hợp, đáp ứng sự phát triển bền vững của đất nước, của mỗi cá nhân, mỗi gia đình và toàn xã hội.
Từ Chỉ thị số 11-CT/TW ngày 13/4/2007 của Bộ Chính trị khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập đến Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo và quan điểm của Đảng ta tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã chỉ rõ về phát triển giáo dục: “Tạo đột phá trong đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút, trọng dụng nhân tài; tiếp tục đổi mới đồng bộ mục tiêu, nội dung, chương trình, phương thức, phương pháp giáo dục và đào tạo theo hướng hiện đại, hội nhập quốc tế, phát triển con người toàn diện, đáp ứng những yêu cầu mới để phát triển kinh tế - xã hội, khoa học và công nghệ, thích ứng với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; thúc đẩy xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời”.
Kết luận số 49-KL/TW ngày 10/5/2019 của Ban Bí thư khóa XII yêu cầu: Mỗi tổ chức cần có biện pháp phù hợp thúc đẩy việc học tập suốt đời của các thành viên, hội viên trong tổ chức để góp phần cùng với gia đình, dòng họ, thôn bản, tổ dân phố, các cơ quan, doanh nghiệp, trường học, viện nghiên cứu, bệnh viện, đơn vị lực lượng vũ trang... không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động khuyến học, khuyến tài, học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập, coi đó là nội dung quan trọng trong cuộc vận động xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh”;
Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 25/5/2021 của Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu tất cả các cấp, các ngành: Đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021 - 2030 gắn với các cuộc vận động, các phong trào thi đua khác…
Xây dựng xã hội học tập là một quá trình lâu dài, phức tạp, đòi hỏi những cách tiếp cận tích hợp và hệ thống. Đây cũng là con đường khó khăn, nhưng tất yếu phải đi để một nền giáo dục không bị bỏ lại phía sau so với các nền giáo dục tiên tiến trên thế giới và một quốc gia không biệt lập khỏi dòng chảy mạnh mẽ của toàn cầu.
 |
Tiết mục văn nghệ chào mừng tại Lễ phát động (Ảnh: Bộ Giáo dục và Đào tạo). |
Trước những yêu cầu cấp bách và quan trọng của việc xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời, trong thời gian qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp chặt chẽ với Hội Khuyến học Việt Nam tham mưu với Chính phủ, tổ chức một số cuộc họp và lấy ý kiến rộng rãi các bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương để bước đầu hoàn tất hồ sơ dự thảo Chương trình triển khai Phong trào “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030” theo quy định.
“Hôm nay, thật ý nghĩa đúng vào dịp kỷ niệm 75 năm ngày Bác đã viết "Lời kêu gọi thi đua ái quốc", được sự nhất trí của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chủ trì, phối hợp với Hội Khuyến học Việt Nam long trọng tổ chức buổi lễ để Thủ tướng đến dự, chỉ đạo và chính thức phát động Phong trào trong toàn quốc với chủ đề “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030” nhằm mục đích: Tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của nhân dân, lấy học tập làm chìa khóa mở ra hướng đi để xây dựng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và nhân lực tại chỗ như một khâu đột phá của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng”, Thứ trưởng Ngô Thị Minh chia sẻ.
Nhiệm vụ đặt ra là cần gắn kết chặt chẽ Phong trào “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030” với các phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2021 - 2030, đồng thời bám sát xu thế phát triển xã hội học tập của thế giới hiện đại, đặc biệt là các mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp quốc về xây dựng nền giáo dục có chất lượng và bốn trụ cột của UNESCO “học để chung sống, học để biết, học để làm và học để tồn tại”.
Nội dung cụ thể của Phong trào thi đua này, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hội Khuyến học Việt Nam đề xuất với Thủ tướng Chính phủ phát động và chỉ đạo mỗi cơ quan, tổ chức, cá nhân trong xã hội, các doanh nghiệp, hộ gia đình và mỗi công dân:
Tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức và hiệu quả của công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập trong điều kiện nền kinh tế số, xã hội số; thi đua thực hiện tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời;
Phát huy sáng kiến, giải pháp khuyến khích và phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, góp phần xây dựng xã hội học tập; thi đua xây dựng các cơ chế, chính sách hỗ trợ và đẩy mạnh hoạt động của các thiết chế giáo dục, thiết chế văn hóa thông tin ở cơ sở, tạo điều kiện thuận lợi cho mọi công dân có cơ hội học tập suốt đời;
Thi đua triển khai toàn diện, đồng bộ các giải pháp, trong đó có giải pháp tập trung nguồn lực, huy động sự tham gia, phối hợp của các tổ chức, cá nhân trong việc thúc đẩy học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập;
Thi đua thực hiện chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức các hoạt động học tập suốt đời; thi đua đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng, đơn vị và xây dựng mô hình công dân học tập;
Vận động toàn dân tham gia xây dựng xã hội học tập và đẩy mạnh học tập suốt đời; thi đua tăng cường thông tin về kinh nghiệm quốc tế trong lĩnh vực giáo dục người lớn, công nghệ đào tạo mở, từ xa; xây dựng xã hội học tập và đẩy mạnh học tập suốt đời đối với mọi công dân.
Là một bộ phận không thể tách rời của giáo dục khu vực và thế giới, hệ thống giáo dục Việt Nam tuy đã chuyển mình tích cực theo hướng mở và học tập suốt đời trong những năm qua, nhưng vẫn còn rất cần một công cụ điều hành, quản lý mạnh mẽ như Luật Học tập suốt đời để đưa học tập suốt đời từ một chủ trương lớn trở thành hiện thực, một nét văn hoá của quốc gia.
Chính vì vậy, sau buổi lễ phát động đầy ý nghĩa hôm nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo mong muốn Phong trào thi đua này sẽ là một trong những phong trào trọng tâm trong các phong trào thi đua của các bộ, ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội nghề nghiệp và tổ chức xã hội, các địa phương, các hoạt động cụm, khối thi đua;
Phát huy được sáng kiến, sáng tạo của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân và huy động, tập trung được nguồn lực của nhà nước, địa phương cũng như toàn xã hội tham gia hưởng ứng Phong trào thi đua quan trọng này. Kịp thời phát hiện, công nhận, biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, tạo động lực thúc đẩy Phong trào thi đua phát triển.
