Đã gần 2 tháng trôi qua (không tính nghỉ Tết), học sinh nhiều cấp học trên cả nước vẫn đang phải nghỉ học. Những khó khăn chồng chất cho năm học 2019-2020 đang hiện hữu rõ hơn từng ngày bởi thời gian của năm học đang bị teo tóp lại dần.
Chính vì thế, Bộ Giáo dục cũng đã đang triển khai một số kế hoạch cấp bách nhằm triển khai cho ngành, trong đó có triển khai việc rà soát tinh giản nội dung cho học kỳ II, cũng như đẩy mạnh các hình thức dạy và học.
Việc tinh giản nội dung kiến thức và công nhận kết quả học tập từ xa là rất cần thiết để phù hợp với hoàn cảnh thực tế của dịch bệnh hiện nay.
Tuy nhiên, Bộ cũng cần nhanh chóng ban hành hướng dẫn để các trường học có những định hướng cụ thể cho kế hoạch dạy và học của nhà trường.
 |
| Nhiều giải pháp của ngành đã đưa ra để phù hợp với hoàn cảnh dịch bệnh hiện nay (Ảnh minh họa: TTXVN) |
Tinh giản nội dung chương trình theo 3 hướng
Theo chia sẻ của ông Nguyễn Xuân Thành - Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học với báo chí trong những ngày qua thì Bộ chủ trương tinh giản chương trình học kỳ II dựa trên Quyết định số 16/2006 của Bộ Giáo dục. Vì vậy, việc tinh giản nội dung chương trình học kỳ II, năm học 2019-2020 theo ba hướng như sau:
"Thứ nhất: lấy chương trình giáo dục làm cơ sở, từ đó rà soát các nội dung trong sách giáo khoa môn học. Với những nội dung vận dụng nâng cao vượt quá chuẩn thì sẽ được tinh giản. Chỉ dạy học ở ba mức độ đọc - hiểu - vận dụng thấp.
Thứ hai: về tinh giản nội dung học, Bộ xem xét những kiến thức lặp lại giữa các môn học, các lớp học (nghĩa là những phần kiến thức lặp lại ở mức cao hơn so với năm học trước).
Việc tinh giảm sẽ tính toán đến kiến thức ở lớp dưới đã học thì sẽ cắt đi ở lớp trên.
Khi học sinh đã nắm được kiến thức cơ bản ở lớp dưới, các thầy cô chỉ hướng dẫn cho các em tham khảo tự học; vừa tiết kiệm được thời gian trên lớp, vừa đảm bảo chương trình năm học.
Thứ ba: Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đang tính toán tinh giản theo hướng tích hợp những nội dung giao thoa giữa các môn học như môn Khoa học - Công nghệ, môn Lịch sử - Địa lý…".
Với định hướng của Bộ như vậy, chúng tôi cho rằng đó cũng là cách tinh giản khá hợp lý vì “những nội dung vận dụng nâng cao vượt quá chuẩn” hoặc “lặp lại giữa các môn học, các lớp học” thì cắt, tinh giản để học sinh không quá tải và cũng không lặp lại các đơn vị kiến thức đã học.
Thực tế, kể từ khi Bộ ban hành sách chuẩn kiến thức kĩ năng cho các môn học nhưng trong quá trình kiểm tra, thi cử thì có rất nhiều nội dung vượt qua chuẩn.
Vì thế, học sinh phổ thông nhưng lại phải được học nhiều kiến thức chuyên sâu, nghiên cứu sâu các môn học mới có thể đạt điểm cao trong các kỳ thi. Vô tình, đẩy học sinh đi học thêm đại trà.
|
|
Bên cạnh nhiều bài học có nội dung, kiến thức quá cao, trùng lặp lại có những nội dung kiến thức khá lạc hậu so với thời đại ngày nay vẫn nằm trong chương trình chính khóa.
Chẳng hạn như học sinh lớp 4-5 phải học kiến thức môn Lịch sử và Địa lý kéo dài suốt chiều dài lịch sử dân tộc với rất nhiều triều đại, nhiều thời kỳ khác nhau cùng địa lý cả trong và ngoài nước.
Nhưng lại có những bài học có phần khá lạ với thời điểm này là may vá, thêu thùa đã học ở Tiểu học lên đến lớp 6 lại học tiếp ở môn Công nghệ.
Nhiều kiến thức môn Công nghệ 7 nằm trong kiến thức môn Sinh học, nhiều kiến thức môn Công nghệ 8, 9 lại có trong kiến thức môn Vật lý cùng cấp. Như vậy, vừa mất thời gian cho người học, người dạy mà hiệu quả học tập cũng chẳng cao.
Nên lấy một kênh học tập cụ thể và tập trung vào những môn học trọng tâm
Theo thông tin từ lãnh đạo Bộ thì nội dung tinh giản sẽ được công bố trong tháng 3 này, có nghĩa là trong vài ngày tới sẽ có kết quả vì hôm nay cũng đang bước vào những ngày cuối cùng của tháng rồi.
Chúng tôi cho rằng việc tinh giản kiến thức không chỉ dừng lại ở những đơn vị kiến thức quá cao, lặp lại mà có thể Bộ nên tập trung vào một số môn học trọng tâm, mạnh dạn giảm hẳn một số tiết nhất định đối với một số môn học hoặc chuyển sang hình thức học tập khác sẽ hiệu quả hơn.
Thứ nhất: hiện nay học sinh nhiều cấp học đang nghỉ học như Tiểu học và Trung học cơ sở thì ngành chủ trương chọn 1 kênh học tập làm thước đo để triển khai học tập.
Có thể là kênh truyền hình hoặc trực tuyến thì cũng chỉ nên lấy một kênh làm chính để đánh giá kết quả học tập.
Nếu lấy kênh truyền hình thì thống nhất là kênh của Bộ chủ trì hoặc của địa phương cũng được để nhà trường, giáo viên hướng học sinh cách học tập.
Đồng thời, việc dạy này nên triển khai bài mới vì nhiều địa phương vẫn đang ôn tập kiến thức cũ.
Nếu lấy việc đánh giá học sinh bằng việc dạy và học trực tuyến thì thống nhất địa chỉ địa chỉ cụ thể.
Chẳng hạn lấy địa chỉ dạy học trực tuyến của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hỗ trợ có tại địa chỉ //olm.vn- đây là một trang học tập miễn phí được đầu tư rất bài bản, khoa học và rất sinh động.
Khi thống nhất một kênh học tập thì học sinh và giáo viên sẽ chủ động hơn.
Những kênh học tập khác nhằm mục đích tham khảo, bổ sung kiến thức cho học trò.
Tránh tình trạng triển khai nhiều nhưng không hướng học sinh vào một địa chỉ cụ thể thì việc triển khai cũng khó mang lại hiệu quả.
Thứ hai: việc dạy qua truyền hình hay trực tuyến không thể dạy toàn bộ các môn học được mà ngành giáo dục phải chọn một số môn học trọng tâm để triển khai.
Những môn học mà không quá quan trọng có thể tinh giản hoặc chuyển sang hình thức học tập khác.
Chẳng hạn như cấp Tiểu học có thể tinh giản hẳn môn Thủ công, Kĩ thuật, các môn Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục chuyển sang hình thức hoạt động tập thể trong dịp hè.
Đối với cấp Trung học cơ sở có thể tinh giản môn Công nghệ, Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục trong lúc dạy trực tuyến, dạy qua truyền hình.
Những môn học này chỉ cần lựa chọn một số bài mà thấy thiết thực thì dạy khi học sinh trở lại học chính trên lớp hoặc cùng chuyển sang một số hoạt động trong hè vì đa phần là những môn thiên về năng khiếu, thẩm mĩ, thể chất…
Một số bài đọc thêm, tự học có hướng dẫn đối với nhiều môn học cũng có thể bỏ được vì nó sẽ không liên quan đến các chương, bài học chính khóa và điều quan trọng là nó không nằm trong giới hạn của việc kiểm tra, thi cử.
Đối với cấp Trung học phổ thông thì tinh giản những kiến thức trùng lặp, kiến tạo nhiều chủ đề tích hợp để giảm số tiết nhằm hướng học sinh vào những bài học trọng tâm, thiết thực.
Tình hình dịch bệnh có thể còn khó lường nên ngành giáo dục cần có những giải pháp cứng, các địa phương, các trường học cần uyển chuyển, linh hoạt để đẩy mạnh việc dạy và học bằng nhiều hình thức khác nhau nhằm kết thúc năm học theo đúng kế hoạch và điều cốt lõi là giúp cho học sinh quen dần với những cách học tập mới.
Tài liệu tham khảo:
//laodong.vn/giao-duc/nghi-hoc-dai-ngay-chuong-trinh-hoc-ky-ii-se-tinh-gian-nhu-the-nao-792504.ldo
