Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm học 2019-2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên, giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục đáp ứng yêu cầu thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới cho 04 nhóm đối tượng chính, gồm giảng viên sư phạm chủ chốt, giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông cốt cán, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông, lãnh đạo sở, phòng giáo dục và đào tạo.
Cụ thể, tính đến tháng 5/2020, Bộ đã bồi dưỡng cho khoảng 200 báo cáo viên nguồn để phát triển tài liệu; khoảng 800 giảng viên sư phạm chủ chốt; 1.028 cán bộ quản lý cấp sở, phòng giáo dục và đào tạo; 4.000 cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông cốt cán; 15.500 tổ trưởng chuyên môn; 28.000 giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông cốt cán.
Đội ngũ cốt cán này đã trực tiếp hỗ trợ tập huấn đại trà tại các địa phương. Tăng cường kiểm tra, giám sát, tư vấn, hỗ trợ công tác tập huấn đại trà cho đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông tại các địa phương.
Ngoài ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng phối hợp với Bộ Nội vụ trình Chính phủ ban hành Nghị quyết số 102/NQ-CP về giải pháp đối với biên chế sự nghiệp giáo dục và y tế.
Trong đó quy định, đơn vị sự nghiệp giáo dục công lập tự bảo đảm một phần chi thường xuyên và đơn vị sự nghiệp giáo dục công lập do ngân sách nhà nước bảo đảm chi thường xuyên được ký hợp đồng lao động (dưới 12 tháng) đối với các vị trí việc làm là giáo viên trong phạm vi số lượng biên chế viên chức được cấp có thẩm quyền giao và theo định mức quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Đối với cấp học mầm non, tiểu học tại các địa bàn thuộc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, phải bảo đảm bố trí đủ biên chế giáo viên dạy 02 buổi/ngày theo quy định. Chính sách này là hành lang pháp lý để các địa phương thực hiện, giải quyết được những khó khăn trước mắt cho ngành Giáo dục bảo đảm thực hiện chủ trương “có học sinh thì phải có giáo viên đứng lớp” trong khi chưa kịp sửa đổi, bổ sung, thay thế các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.
Phối hợp với các địa phương tổ chức bồi dưỡng giáo viên theo lộ trình thực hiện Chương trình, sách giáo khoa mới. Phương thức tập huấn, bồi dưỡng kết hợp giữa qua mạng và trực tiếp, trong đó tăng cường bồi dưỡng qua mạng. Tiếp tục tổ chức xây dựng tài liệu, học liệu và tập huấn cho giảng viên sư phạm chủ chốt của các trường sư phạm, cho đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông cốt cán và cho đội ngũ các tổ trưởng chuyên môn.
Tăng cường quản lý, sắp xếp, đánh giá đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục theo các chuẩn đã ban hành; trên cơ sở đó nắm được thực trạng về chất lượng đội ngũ, từ đó xây dựng kế hoạch đào tạo bồi dưỡng phát triển đội ngũ, đáp ứng yêu cầu phát triển GDĐT. Kết quả trên 99% giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục được đánh giá từ mức đạt đến mức tốt.
 |
Các văn bản ban hành chuẩn/tiêu chuẩn đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Nguồn: Báo cáo của Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, 2020 |
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng chỉ đạo các trường đại học, cao đẳng sư phạm, sở giáo dục và Đào tạo tổ chức thanh tra, kiểm tra các cơ sở giáo dục trong việc thực hiện quy định về môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện và phòng, chống các vi phạm về đạo đức nhà giáo; thường xuyên rà soát, phát hiện và xử lý kịp thời những hành vi vi phạm đạo đức nghề nghiệp;
Không bố trí đứng lớp các giáo viên vi phạm đạo đức nhà giáo, kiên quyết đưa ra khỏi ngành những trường hợp vi phạm nghiêm trọng đạo đức nhà giáo theo quy định của pháp luật; thực hiện kế hoạch nâng cao năng lực ứng xử sư phạm, đạo đức nhà giáo; đổi mới chương trình đào tạo, xây dựng chuẩn đầu ra cho sinh viên gắn với chuẩn nghề nghiệp giáo viên, trong đó chú trọng tiêu chuẩn về đạo đức nghề nghiệp, kỹ năng ứng xử sư phạm.
Hầu hết cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, người lao động trong các cơ sở giáo dục đều có trách nhiệm, tâm huyết, tận tụy với nghề, luôn giữ vững đạo đức, tác phong nhà giáo; các địa phương đã làm tốt công tác truyền thông, tôn vinh khen thưởng những tấm gương nhà giáo tiêu biểu, xuất sắc, tâm huyết và có nhiều đóng góp cho sự nghiệp giáo dục.
Tuy nhiên, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng thẳng thắn thừa nhận những tồn tại, hạn chế trong năm học 2019-2020 chưa được giải quyết đó là đội ngũ giáo viên cấp trung học cơ sở và cấp trung học phổ thông còn chưa đảm bảo cơ cấu môn học, nhất là khi triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới đối với một số môn học mới. Tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ vẫn chưa được giải quyết dứt điểm ở các cấp học mầm non, phổ thông.
 |
Ảnh minh họa: Lã Tiến/giaoduc.net.vn |
Cụ thể, hiện nay toàn quốc thiếu 71.941 giáo viên mầm non, phổ thông, trong đó giáo dục mầm non thiếu 45.242 giáo viên (đây là số lượng còn thiếu năm học 2019-2020 sau khi đã được bổ sung 20.300 biên chế giáo viên mầm non), tiểu học thiếu 12.450 giáo viên, trung học cơ sở thiếu 4.486 giáo viên, trung học phổ thông thiếu 9.763 giáo viên.
Công tác xây dựng quy hoạch, dự báo nhu cầu về đội ngũ của nhiều địa phương chưa kịp thời hoặc không hiệu quả dẫn đến bị động trong bố trí số lượng giáo viên. Một số địa phương thực hiện việc tuyển dụng đội ngũ không đúng các quy định, đặc biệt là việc hợp đồng ngoài chỉ tiêu biên chế được giao đối với giáo viên các cấp học, nhiều nhất là đối với cấp học mầm non, tiểu học.
Một bộ phận giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục nhận thức về chuẩn nghề nghiệp còn hạn chế, chưa thực sự có ý thức giữ gìn đạo đức nhà giáo; thiếu phương pháp sư phạm, thiếu kinh nghiệm ứng xử trong khi áp lực công việc ngày càng lớn đã dẫn tới có hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo; ở một số nơi, cán bộ quản lý giáo dục chưa chủ động nắm bắt thông tin để ngăn chặn, chấn chỉnh và xử lý kịp thời.
Đặc biệt, việc đánh giáo viên còn một số bất cập; chính sách tiền lương đối với đội ngũ giáo viên, nhất là giáo viên mầm non chưa tương xứng nên chưa tạo được động lực phấn đấu cho đội ngũ.
