Chưa bao giờ, Bộ Giáo dục và Đào tạo lại phải điều chỉnh khung thời gian năm học nhiều lần như năm học 2019-2020 này bởi sau hai lần điều chỉnh vừa qua, thời gian năm học đã phải lùi lại 2 tháng rưỡi so với kế hoạch ban đầu.
Tuy nhiên, điều mà mọi người vẫn lo lắng là liệu lần điều chỉnh kế hoạch ngày 13/3/2020 vừa qua có phải là lần điều chỉnh cuối cùng cho năm học này? Bởi, tình hình dịch bệnh vẫn đang là nỗi thách thức lớn cho ngành Giáo dục trong thời gian còn lại của năm học.
Bộ đã 2 lần điều chỉnh khung thời gian năm học (Ảnh minh họa. VTV) |
Nhìn lại gần 2 tháng qua, chúng ta thấy lãnh đạo Bộ, các Sở Giáo dục, các Ủy ban nhân dân tỉnh (thành phố), các trường đại học cũng xoay như chong chóng để ban hành các công văn, hướng dẫn, thông báo về việc đi học, nghỉ học cho học sinh, sinh viên.
Nhiều công văn vừa gửi về các Phòng Giáo dục, các nhà trường được vài tiếng đồng hồ để thông báo về việc học sinh đi học trở lại thì Sở lại phải đổi kế hoạch cho học sinh nghỉ học tiếp.
Nhiều tỉnh, nhiều trường đại học đến bây giờ có lẽ cũng mệt mỏi với việc thông báo lịch học cho học sinh, sinh viên nên không giới hạn thời điểm đi học trở lại mà chỉ để câu “nghỉ cho đến khi có thông báo mới”.
Nhìn vào lịch nghỉ học của các tỉnh, chúng ta thấy có một số địa phương cho học sinh nghỉ lâu nhất là Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Đắk Nông… cho học sinh nghỉ đến hết ngày 5/4. Nếu như đây là giới hạn cuối cùng của kỳ nghỉ thì việc kết thúc năm học này vào trước ngày 15/7 như lần điều chỉnh khung thời gian năm học của Bộ vừa rồi là không quá lo lắng.
Nhưng, nếu như qua giới hạn này mà học sinh bắt buộc vẫn phải nghỉ học thì chuyện gì sẽ xảy ra? Học sinh sẽ nghỉ học tiếp và đương nhiên là thời gian kết thúc năm học 2019-2020, cũng như lịch các kỳ thi, xét tốt nghiệp cho các cấp học có thể phải lùi lại thêm một lần nữa.
Một năm học thực sự khó khăn cho ngành Giáo dục
Nghỉ học nhiều, đương nhiên là kế hoạch năm học của ngành Giáo dục sẽ bị đảo lộn và những giải pháp mới sẽ được đưa ra để toàn ngành thực hiện. Tuy nhiên, nhìn từ thực tế thì khó khăn vẫn đang bủa vây và khó có một giải pháp toàn diện.
Việc thực hiện giảng dạy trên kênh truyền hình hay trực tuyến đang được nhiều địa phương, nhiều trường triển khai nhưng chưa thực sự hiệu quả. Nhiều học sinh vẫn đang thờ ơ với cách học mới này.
Tiếp tục lùi thời gian kết thúc năm học, thi quốc gia năm 2020 |
Phần vì động lực học tập chưa cao, phần vì máy tính, điện thoại kết nối mạng Internet không phải học sinh nào cũng có, nhất là những khu vực điều kiện kinh tế còn khó khăn.
Nên, giải pháp này vẫn chỉ là giải pháp tình thế và cũng chỉ có thể thực hiện được với những em học sinh cuối cấp và học sinh ở những khu vực có điều kiện. Vì vậy, dạy trực tuyến, dạy qua truyền hình thì cứ dạy nhưng để kiểm tra, đánh giá và công nhận kết quả cho học sinh phổ thông e là vẫn rất khó khăn để áp dụng đại trà.
Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia được Bộ ấn định từ ngày 8/8 đến ngày 11/8 và kỳ thi tuyển sinh 10 là trước ngày 15/8 nhưng cũng có thể chỉ là dự kiến. Nếu thực hiện được thì hết đợt nghỉ này, học sinh các cấp phải đồng loạt đi học trở lại mới có thể hoàn thành đúng kế hoạch đã đề ra.
Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia và tuyển sinh 10 vẫn giữ ổn định?
Chương trình học kỳ II của cấp Tiểu học đến Trung học cơ sở trên cả nước chủ yếu mới dạy được 2 tuần, chương trình Trung học phổ thông thì cũng mới dạy được từ 2 đến tuần thứ 5.
Như vậy, chúng ta thấy chương trình học của học kỳ II còn khá nhiều. Song, mấu chốt nhất của ngành giáo dục cả nước là có 2 kỳ thi: thi Trung học phổ thông quốc gia và thi tuyển sinh 10 sẽ diễn ra sau khi năm học kết thúc.
Trước những đề xuất của dư luận, ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng đã thay mặt Bộ Giáo dục và Đào tạo trả lời chính thức về cách thức Trung học phổ thông quốc gia năm nay như sau: “Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia 2020 sẽ được tổ chức với phương thức ổn định như năm 2019…
Bộ sẽ nghiên cứu giảm tải chương trình để vừa đảm bảo mục tiêu giáo dục vừa phù hợp với điều kiện dạy học của các nhà trường trong điều kiện ảnh hưởng của dịch Covid-19”.
Như vậy, kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia sẽ giảm kiến thức nhưng sẽ không giảm môn như một số đề xuất trong thời gian qua. Kỳ thi tuyển sinh 10 thì cũng chưa thấy lãnh đạo ngành và địa phương lên tiếng nên có thể vẫn được tổ chức và duy trì như mọi năm.
Bộ và các địa phương cần linh hoạt hơn
Nên tinh giản kiến thức ở kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia và tuyển sinh 10 |
Trong bối cảnh hiện nay, có lẽ hết tháng 3 này rất khó để tất cả các địa phương trên cả nước đều cho học sinh đi học trở lại. Vì thế, chắc chắn khung thời gian năm học này sẽ còn bị ảnh hưởng nữa- dù không ai muốn điều này xảy ra.
Căn cứ vào tình hình thực tế, muốn đảm bảo khung thời gian năm học, Bộ và các địa phương muốn không phải điều chỉnh thêm một lần nữa thì ngành giáo dục không chỉ giảm tải nội dung của kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia mà còn phải giảm tải chương trình ở tất cả các cấp học.
Chúng tôi thấy rằng có những môn học có thể tạm thời không dạy mà nên chuyển thành các hoạt động tập thể trong hè.
Chẳng hạn, đối với cấp Tiểu học và Trung học cơ sở thì những tuần học đầu tiên khi học sinh đi học trở lại nên tạm thời không dạy các môn Thể dục, Âm nhạc, Mĩ thuật (4 tiết/tuần), các môn học này sẽ thực hiện vào các hoạt động tập thể trong sinh hoạt hè.
Vì nếu kết thúc năm học vào ngày 15/7 thì thời gian hè vẫn còn hơn 1 tháng nữa.
Lúc đó, các giáo viên những môn học này sẽ kết hợp với giáo viên Tổng phụ trách đội ở các nhà trường có thể tổ chức một số hoạt động ngoại khóa trong hè. Học sinh vẫn đảm bảo được nội dung cơ bản của môn học, các em lại được tham gia những hoạt động vui chơi, giải trí trong hè mà giảm tải được rất nhiều cho học chính khóa bây giờ.
Những môn học còn lại có thể tinh giản bớt một số nội dung kiến thức không cần thiết nhằm giảm tải số tiết học chính khóa trên lớp.
Các kỳ thi nên tổ chức gọn nhẹ nhất, giới hạn trọng tâm kiến thức thi, nhất là đối với thi tuyển sinh 10 không cần thiết phải thi môn tổ hợp, thậm chí là xét tuyển đối với những khu vực có tỉ lệ thí sinh dự thi ít bởi trong hoàn cảnh rất đặc biệt này thì ngành Giáo dục cần chắt lọc để đơn giản nội dung thi lại là điều tốt nhất.
Thời gian kết thúc năm học, thời gian ôn và tổ chức 2 kỳ thi rơi vào tháng 6 âm lịch nên các tỉnh từ Miền Trung trở ra là nắng nóng vô cùng. Vì vậy, nếu như Bộ phải điều chỉnh khung thời gian năm học thêm một lần nữa sẽ là cực hình cho cả thầy và trò ở các nhà trường trong dịp hè.