Ngày 27/8/2021, Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 81/2021/NĐ-CP quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo có hiệu lực thi hành từ ngày 15/10/2021.
Theo đó, theo lộ trình đến năm 2024-2025 học sinh mầm non, năm 2025-2026 thì các em học sinh trung học cơ sở sẽ được miễn học phí.
Điều này cho thấy sự quan tâm rất lớn của Chính phủ với giáo dục, chăm lo, tạo điều kiện cho các em được đến trường, được học trong điều kiện kinh tế còn hết sức khó khăn, thử thách.
Đến thời điểm này, một số địa phương đã tổ chức khai giảng, dạy trực tuyến trong điều kiện chưa từng có, nhiều học sinh chưa có sách giáo khoa, dụng cụ học tập, nhiều học sinh đang trong khu vực phong tỏa, giãn cách,… nhiều nơi dạy trực tuyến thì ở khu vực khó khăn không có máy tính, điện thoại thông minh, sóng di động, internet,…
 |
Ảnh minh họa: Ngân Chi |
Tối 12/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì Lễ phát động Chương trình “Sóng và máy tính cho em.” Lễ phát động được tổ chức theo hình thức trực tuyến giữa đầu cầu Trụ sở Chính phủ với đầu cầu 63 tỉnh/thành phố.
Chương trình “Sóng và máy tính cho em” được Thủ tướng Phạm Minh Chính trực tiếp chỉ đạo phát động, Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo thực hiện nhằm triển khai Chỉ thị số 24/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Chương trình được xây dựng và triển khai với mục đích hỗ trợ máy tính, dịch vụ viễn thông đối với những học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, đặc biệt là các em học sinh đang ở vùng có dịch COVID-19 (thực hiện Chỉ thị 16/CT-TTg) để các em có điều kiện để học tập trực tuyến hiệu quả.
Chương trình “Sóng và máy tính cho em” do Chính phủ tổ chức. Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo là cơ quan thường trực rất quan trọng, có ý nghĩa xã hội và nhân văn sâu sắc.
Ngoài việc hỗ trợ cho các cháu có hoàn cảnh khó khăn ở các vùng dịch thiết bị học trực tuyến, sáng kiến “Sóng và máy tính cho em” góp phần để chúng ta tiến tới phủ sóng Internet ở những vùng còn chưa có sóng và nâng cao chất lượng sóng nhằm thực hiện mục tiêu ứng dụng, phát triển khoa học trong giáo dục, nâng cao dân trí, mở mang tri thức, số hóa chương trình xã hội học tập.
Động thái quyết liệt, nhân văn của Thủ tướng Chính phủ đã thể hiện sự chỉ đạo, quan tâm sâu sắc đối với giáo dục nước nhà, bằng mọi giá phải tạo điều kiện cho các em được học, trình độ dân trí phải được nâng cao dù gặp bất kỳ, khó khăn, thử thách nào.
Tuy nhiên, trong năm học này nhiều gia đình học sinh gặp rất nhiều khó khăn, rất mong cấp lãnh đạo ngành, địa phương tạo điều kiện cho các em đến trường, giúp đỡ các em, gia đình bằng các công việc thiết thực, cụ thể như sau:
Thứ nhất, miễn học phí, bảo hiểm y tế cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn đột xuất
Hiện nay nhà nước ngoài miễn học phí cho học sinh tiểu học, các đối tượng chính sách thì các em học sinh trong diện hộ nghèo được miễn học phí 100%, hộ cận nghèo giảm học phí 50%,…
Học sinh thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ 100% bảo hiểm y tế.
Bên cạnh đó, còn có rất nhiều các em học sinh trong hoàn cảnh khó khăn đột xuất, khó khăn do dịch bệnh,… cũng nên được miễn, giảm học phí, bảo hiểm y tế để các em có điều kiện được đến trường, giảm bớt khó khăn cho gia đình các em.
Việc này, Chính phủ đã có ý kiến các địa phương tùy thuộc ngân sách, có thể quyết định việc miễn, giảm học phí cho các em học sinh, rất mong các địa phương cân đối ngân sách miễn hoặc giảm học phí cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn đột xuất trong năm học này do dịch bệnh phức tạp.
Bên cạnh đó, rất mong ngành bảo hiểm cũng tạo điều kiện cho các em học sinh trong diện trên được hỗ trợ bảo hiểm y tế.
Dịch bệnh phức tạp, kéo dài đã khiến kinh tế nhiều gia đình từ thành thị đến nông thôn điêu đứng, vất vả, khó khăn.
Dù biết ngân sách cũng rất hạn hẹp, kinh tế đất nước cũng gặp rất nhiều khó khăn, thử thách, nhiều doanh nghiệp đã phá sản, ngừng hoạt động,…nhưng trên tinh thần tất cả vì học sinh thân yêu, mong muốn lớn nhất là các em được đến trường thì việc cân đối ngân sách, vượt qua khó khăn để chăm lo sức khỏe, tinh thần cho các em học sinh, gia đình các em có hoàn cảnh khó khăn là điều nên làm.
Cũng rất mong các địa phương có khó khăn về ngân sách thì phát động các chương trình vận động quyên góp để các em được miễn, giảm học phí, hỗ trợ bảo hiểm y tế.
Nếu được thì nên miễn học phí cho toàn bộ học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông.
Thứ hai, kiên quyết xử lý nghiêm tình trạng lạm thu trong nhà trường
Năm học nào Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng có văn bản chỉ đạo các cơ sở giáo dục thực hiện nghiêm túc việc thu chi, xử lý nghiêm việc lạm thu.
Tuy nhiên, hình như không có năm nào mà không có tình trạng lạm thu xảy ra: Lạm thu quỹ cha mẹ học sinh; lạm thu sách tham khảo; lạm thu trang thiết bị, dụng cụ học tập; lạm thu mua dụng cụ cho trường như ti vi, máy chiếu, sơn sửa trường, chi phí lao công, bảo vệ,…bên cạnh đó tình trạng lạm thu đồng phục cũng diễn ra phổ biến: đồng phục quần áo, phù hiệu, vở bài tập, bìa sách, nhãn vở, cặp, giày dép, mũ nón,…
Nhiều gia đình đã quá khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, mất việc,… nên năm học này hãy cách chức ngay hiệu trưởng nào để xảy ra lạm thu vì hiệu trưởng là người đề ra mức thu, hiệu trưởng không dám làm trái thì không thể có lạm thu.
Thứ ba, thực hiện đồng phục đơn giản nhất
Hiện nay, nhiều học sinh trong thời gian dài trong khu vực phong tỏa, giãn cách nên chưa thể mua sắm được trang thiết bị học tập, sách giáo khoa, tập vở, viết,.. cũng chưa thể mua sắm hoặc may đồng phục học sinh, nhất là áo dài học sinh nữ ở các địa phương có thực hiện đồng phục áo dài, hoặc đồng phục của các trường có đồng phục riêng.
Trong năm học này, có thể linh hoạt cho các em thực hiện đồng phục nào đơn giản, gọn gàng như áo trắng, quần xanh (đen),… cũng phù hợp, để giảm 1 phần gánh nặng kinh phí mua sắm đồng phục của các gia đình học sinh.
Thứ tư, xử lý nghiêm dạy thêm trái phép
Việc dạy thêm thu tiền trái phép, tràn lan hiện nay gây bức xúc trong dư luận và bào mòn niềm tin của nhân dân về giáo dục.
Năm học này, nhiều gia đình học sinh đã vô cùng khó khăn, trang bị thiết bị, điều kiện học tập đã quá khó khăn.
Các cấp lãnh đạo, các mạnh thường quân, các nhà hảo tâm luôn tìm mọi cách, giải pháp giúp đỡ, tạo điều kiện để các em được học thì nhiều người là giáo viên lại tìm mọi cách lôi kéo, o ép hay lén lút dạy thêm học sinh thu tiền là điều không nên.
Việc dạy thêm sẽ gây áp lực không nhỏ về kinh phí cho gia đình các em, trong đó nhiều em bị o ép học thêm, nhiều em phải học thêm vì sợ sẽ không theo kịp bạn bè, điểm số thấp,…
Năm học này, xin kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành các quy định mới về dạy thêm học thâm một cách chi tiết, chặt chẽ, ban hành cụ thể mức xử lý khi vi phạm dạy thêm trái phép và mong các giáo viên hãy vì điều kiện kinh tế gia đình các em mà hạn chế dạy thêm thu tiền, nếu dạy thì nên dạy trực tuyến miễn phí giúp đỡ các em tạo điều kiện cho các em học tốt lên.
Đây là những việc làm thiết thực nhất hiện nay, nhằm giúp đỡ, tạo điều kiện cho các em học sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn được đến lớp, rất mong các cấp lãnh đạo, ban ngành quan tâm, xem xét.
Nếu làm được các việc trên thì gia đình các em vô cùng cảm kích, biết ơn sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, ban ngành, địa phương.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
