Đầu năm 2024, một số địa phương như Quảng Trị, Tuyên Quang, Vĩnh Long, Bình Dương, Lào Cai, Quảng Bình đã công bố phương án tuyển sinh lớp 10 năm học 2024 - 2025, trong đó có quy định xét tuyển thẳng hoặc cộng 1-2 điểm ưu tiên vào lớp 10 công lập cho thí sinh có IELTS từ 4.0 trở lên và tương đương.
Trước thực tế một số địa phương ra phương án tuyển sinh vào lớp 10 có thêm một số nội dung không đúng quy định về việc tuyển thẳng, chế độ ưu tiên (như giải thi học sinh giỏi cấp tỉnh, chứng chỉ ngoại ngữ), ngày 23/2, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có văn bản đề nghị các địa phương chỉ đạo, phê duyệt kế hoạch và phương thức tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông trên địa bàn theo đúng quy định tại Văn bản hợp nhất số 03/VBHN-BGDĐT.
Đối với các tỉnh đã phê duyệt kế hoạch và phương thức tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông chưa đúng quy định về tuyển thẳng, chế độ ưu tiên phải điều chỉnh bảo đảm đúng quy định.
Sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo có văn bản gửi Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố về việc thực hiện đúng quy định về tuyển thẳng và ưu tiên xét tuyển đối với tuyển sinh lớp 10, nhiều địa phương đã điều chỉnh phương án tuyển sinh năm học 2024 - 2025 so với phương án đã công bố trước đó.
Tỉnh Lào Cai công bố điều chỉnh phương án xét tốt nghiệp trung học cơ sở và kế hoạch tuyển sinh trung học phổ thông năm học 2024 - 2025 trên địa bàn với các nội dung cụ thể như sau: Không áp dụng tuyển thẳng đối với đối tượng học sinh đoạt giải nhất, nhì, ba trong kỳ thi chọn học sinh giỏi trung học cơ sở cấp tỉnh; Không sử dụng các chứng chỉ ngoại ngữ để miễn thi và quy đổi điểm bài thi đối với môn chuyên, miễn thi và tính điểm tối đa đối với môn ngoại ngữ không chuyên.
Trước đó, tỉnh Lào Cai quy định thí sinh hệ không chuyên sẽ được miễn thi tiếng Anh và tính điểm tối đa nếu có một trong các chứng chỉ sau: IELTS 4.0, TOEFL 45 điểm. Học sinh thi vào trường chuyên sẽ được miễn thi tiếng Anh và quy đổi điểm tối đa nếu sở hữu các chứng chỉ IELTS (từ 5.5 trở lên), TOEFL (từ 65 điểm trở lên).
Uỷ ban Nhân dân tỉnh Quảng Bình cũng ban hành quyết định điều chỉnh kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2024-2025.
Theo đó, thí sinh dự thi vào lớp 10 Trường trung học phổ thông chuyên Võ Nguyên Giáp sẽ không còn được miễn thi môn tiếng Anh, hay được tính điểm tối đa (10 điểm) để xét tuyển khi có một trong các chứng chỉ tiếng Anh tương đương bậc 3 trở lên theo khung năng lực ngoại ngữ sáu bậc dùng cho Việt Nam.
Trước đó, Uỷ ban nhân dân tỉnh Quảng Bình đã phê duyệt kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 Trung học phổ thông không chuyên năm học 2024 - 2025. Theo đó, tỉnh này bỏ môn tiếng Anh ra khỏi kỳ thi, giữ lại hai môn Toán và Ngữ văn. Số lượng môn thi chỉ còn 2.
Uỷ ban nhân dân tỉnh Bình Dương cũng có quyết định điều chỉnh kế hoạch, phương thức tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông công lập và tư thục trong tỉnh năm học 2024-2025.
Theo đó, địa phương này sẽ bỏ hình thức xét tuyển thẳng vào các trường trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh đối với những học sinh lớp 9 đoạt các giải nhất, nhì, ba của kỳ thi chọn học sinh giỏi trung học cơ sở cấp tỉnh trong năm học 2023-2024.
Tỉnh cũng bỏ chính sách cộng điểm khuyến khích nếu học có chứng chỉ năng lực tiếng Anh bậc 3 và bỏ miễn thi môn tiếng Anh nếu các em có chứng chỉ năng lực tiếng Anh từ bậc 4 hoặc tương đương trở lên.
Tại tỉnh Tuyên Quang, đơn vị đã rà soát và đề nghị sửa đổi một số điều của kế hoạch tuyển sinh trung học cơ sở, trung học phổ thông và giáo dục thường xuyên năm học 2024-2025 trên địa bàn.
Theo đó, sửa đổi điểm 3.5.1, mục 3.5 khoản 3, điều 1 của Quyết định số 30/QĐ-UBND ngày 29-1-2024 của Uỷ ban nhân dân tỉnh quy định về tuyển thẳng. Việc thực hiện tuyển thẳng vào các trường trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh thực hiện đúng theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, không sử dụng kết quả kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 9 cấp tỉnh và các chứng chỉ ngoại ngữ.
Đồng thời, bãi bỏ điểm 3.5.3, mục 3.5 khoản 3, điều 1 của quyết định số 30/QĐ-UBND ngày 29-1-2024 của Uỷ ban nhân dân tỉnh quy định về điểm khuyến khích, bãi bỏ hoàn toàn chế độ cộng điểm khuyến khích trong tuyển sinh vào các trường trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh, không sử dụng kết quả kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 9 cấp tỉnh và các chứng chỉ ngoại ngữ.
Uỷ ban nhân dân tỉnh Quảng Trị cũng ra quyết định phê duyệt kế hoạch tuyển sinh vào các lớp đầu cấp năm học 2024-2025, thay thế cho quyết định đã được ban hành trước đó.
Theo kế hoạch mới ban hành, đối với việc tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông công lập, quy định về việc tuyển thẳng đối với trường hợp học sinh đoạt giải khuyến khích trở lên trong kỳ thi học sinh giỏi văn hóa lớp 9 cấp tỉnh của tỉnh Quảng Trị bị bãi bỏ.
Quy định về miễn thi đối với môn tiếng Anh khi có các chứng chỉ IELTS, TOEFL, TOEIC, Aptis ESOL, PEARSON PTE… cũng bị bãi bỏ.
Trước đó, Quảng Trị quy định thí sinh có chứng chỉ IELTS từ 4.0 trở lên hoặc tương đương được miễn thi tiếng Anh, quy đổi thành 9 điểm môn này. Điểm quy đổi với chứng chỉ 4.5 và 5.0 IELTS là 9,5 và 10 điểm. Hai năm trước, tỉnh này đã áp dụng cách xét tuyển này, nhưng với mức cộng điểm cao hơn: Đạt 4.0 IELTS, thí sinh được tính 10 điểm.
Tại tỉnh Vĩnh Long, thực hiện chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, tỉnh tuyển sinh lớp 10 năm học 2024 - 2025 theo Văn bản hợp nhất Thông tư ban hành Quy chế tuyển sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông số 03 ngày 3/5/2019 của Bộ trưởng Bộ Bộ Giáo dục và Đào tạo, tỉnh không cộng điểm khuyến khích đối với thí sinh có chứng chỉ tiếng Anh và các ngoại ngữ khác. Đồng thời sở Giáo dục và Đào tạo báo cáo, trình Uỷ ban nhân dân tỉnh điều chỉnh kế hoạch tuyển sinh lớp 10.
Những năm gần đây, không ít địa phương áp dụng chính sách tuyển thẳng cho thí sinh có chứng chỉ IELTS vào lớp 10.
Kể từ năm 2021, Nghệ An là địa phương tiên phong áp dụng chính sách tuyển thẳng thí sinh có chứng chỉ IELTS vào lớp 10.
Năm 2023, tỉnh Nghệ An cũng tuyển thẳng thí sinh có chứng chỉ IELTS vào lớp 10 Trường trung học phổ thông Chuyên Phan Bội Châu và các trường trung học phổ thông hàng đầu
Theo Quy chế tuyển sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông, thí sinh chỉ được tuyển thẳng lớp 10 công lập nếu thuộc một trong bốn nhóm đối tượng sau:
- Học sinh trường phổ thông dân tộc nội trú;
- Học sinh là người dân tộc rất ít người;
- Học sinh là người khuyết tật;
- Học sinh đạt giải cấp quốc gia và quốc tế về văn hóa; văn nghệ; thể dục thể thao; Cuộc thi khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông.