Theo thông tin từ Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), Phó giáo sư - Nhà giáo nhân dân Lê Mậu Hãn, người trọn đời nghiên cứu và có nhiều đóng góp cho lịch sử đương đại đã qua đời.
Phó giáo sư - Nhà giáo nhân dân Lê Mậu Hãn - nguyên Chủ nhiệm Khoa Lịch sử, nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Hồ Chí Minh học, Huân chương Lao động hạng 2, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng 2, Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng. Do tuổi cao, sức yếu đã từ trần hồi 20 giờ 55 ngày 12/11/2021 (tức ngày 08 tháng 10 năm Tân Sửu); hưởng thọ 90 tuổi.
 |
Phó giáo sư - Nhà giáo nhân dân Lê Mậu Hãn (ảnh: Báo Nhân dân) |
Được biết, Phó giáo sư - Nhà giáo Nhân dân Lê Mậu Hãn sinh ngày 1/10/1932, ở xã Triệu Đông, huyện Triệu Phong, Quảng Trị.
Từ Triệu Đông gió lào cát trắng, sau Hiệp định Geneva (7/1954), ông tập kết ra Bắc và vào học tại khoa Lịch sử, Đại học Tổng hợp vừa mới thành lập.
Tháng 8/1959, Phó giáo sư Lê Mậu Hãn cùng với các giáo sư Phan Đại Doãn, giáo sư Vũ Dương Ninh, phó giáo sư Vũ Văn Bân... là những sinh viên tốt nghiệp khóa 1 được giữ lại bổ sung cho đội ngũ cán bộ giảng dạy của Đại học Tổng hợp Hà Nội. Phó giáo sư Lê Mậu Hãn đã cùng với Khoa Lịch sử vượt qua những năm tháng gian khổ của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước để hoàn thành nhiệm vụ đào tạo và nghiên cứu.
Sau khi đất nước thống nhất, Phó giáo sư Lê Mậu Hãn được bổ nhiệm là Chủ nhiệm Khoa Lịch sử. Ông cũng đảm nhiệm cương vị Chủ nhiệm khoa với thời gian dài nhất trong lịch sử Khoa Lịch sử (1976 - 1990).
Mảng chuyên môn sâu được Phó giáo sư Lê Mậu Hãn dành cả cuộc đời để nghiên cứu và giảng dạy cho nhiều lớp học trò là những vấn đề lịch sử hiện đại của dân tộc, của cách mạng Việt Nam, lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
Ông tham gia biên soạn nhiều giáo trình, nhiều công trình sử học. Các thế hệ người nghiên cứu lịch sử tiếp theo còn nhớ những công trình tiêu biểu của Phó giáo sư Lê Mậu Hãn như:
Lịch sử Quốc hội Việt Nam (Chủ biên, tập 1, 2, 3), Lịch sử Chính phủ Việt Nam (Chủ biên, tập 1), Việt Nam đất nước anh hùng (đồng tác giả), 40 năm nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (đồng tác giả), Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam (Chủ biên, tập 1, 2), Góp phần tìm hiểu tư tưởng độc lập tự do của Chủ tịch Hồ Chí Minh (đồng tác giả), Thắng lợi kháng chiến chống Mỹ và hai mươi năm xây dựng đất nước sau chiến tranh (đồng tác giả), Cách mạng Tháng Tám - Một số vấn đề lịch sử (đồng tác giả), Lịch sử Đảng bộ thành phố Hà Nội (1954-1975) (Chủ biên), Đảng Cộng sản Việt Nam - Các Đại hội và Hội nghị Trung ương (Chủ biên), Đại cương Lịch sử Việt Nam (Chủ biên, tập 3), Các cương lĩnh cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam... Nhiều công trình đã được tái bản nhiều lần.
Những nghiên cứu của Phó giáo sư Lê Mậu Hãn đã góp phần quan trọng xây dựng Chuyên ngành Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam nói riêng, khoa Lịch sử và Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn nói chung.
Ngoài ra, khi nhắc đến những nghiên cứu về sự nghiệp và tư tưởng Hồ Chí Minh, không thể không nhắc đến Phó giáo sư Lê Mậu Hãn là một chuyên gia hàng đầu. Đọc những bài viết, những cuốn sách Phó giáo sư Lê Mậu Hãn viết về Hồ Chí Minh, người ta có thể thấy cả tình cảm của ông với một con người vĩ đại - là đối tượng nghiên cứu của ông.
Có thể nói không quá rằng ông đã "say mê Hồ Chí Minh" và qua những luận giải sâu sắc của ông về tư tưởng "Độc lập tự do - Giải phóng dân tộc" của Hồ Chí Minh có thể thấy được một tư duy sử học sắc sảo để định vị những vấn đề, những sự kiện, đồng thời phân tích làm nổi rõ vị trí, vai trò của tư tưởng Hồ Chí Minh với cách mạng Việt Nam trong những giai đoạn lịch sử cách mạng và cả trong tương lai phát triển đất nước.
Những bài viết tâm huyết của Phó giáo sư Lê Mậu Hãn tập hợp trong cuốn Sức mạnh dân tộc của cách mạng Việt Nam dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh (Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001) đã được nhiều người nghiên cứu Hồ Chí Minh tham khảo và trích dẫn.
