Sáu tháng sau những chiến dịch nhằm loại Tổng thống Gaddafi ra khỏi chiếc ghế quyền lực của đất nước Bắc Phi này, một đoàn 4 quan chức cao cấp Mỹ đã có chuyến công du tới đây để gặp các nhà lãnh đạo mới thuộc Hội đồng chuyển tiếp quốc gia NTC mà mục đích quan trọng nhất là để đánh giá chinh xác tình hình an ninh Lybia thời hậu Gadhafi.
Theo các quan chức Mỹ, Gaddafi ra đi đã để lại một khoảng chống quyền lực vô cùng lớn, bởi đất nước này vốn còn một bộ phận dân chúng cũng như quan chức không nhỏ rất trung thành với ông và vị trí địa chính trị của Lybia sẽ là miền đất hứa cho al-Qaeda triển khai lực lượng.
 |
| Trong thành phần quân nổi dậy này, đã có những thành phần khủng bố và trung thành với ông Gadhafi trà trộn |
Gần đây các cơ quan tình báo và chống khủng bố Mỹ đã công bố một tài liệu mật đánh giá về sức mạnh, vai trò và hoạt động của các chiến binh cũng như các phe phái thời hậu Gaddafi. Tài liệu còn cung cấp đánh giá về khả năng các chiến binh Hồi giáo sẽ phản ứng thế nào với chính quyền mới và chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan ở đây sẽ hoạt động như thế nào.
Trong nửa năm tiến hành chiến dịch lật đổ Đại tá Gaddafi, giới chức Mỹ và NATO đã không đánh giá đúng nguy cơ các thế lực ủng hộ ông Gaddafi và al-Qaeda trà trộn vào đội hình của lực lượng nổi dậy nhằm tìm một chỗ đứng vững chắc trong chính quyền mới của Lybia.
“Vấn đề hiện nay là những kẻ khủng bố đã tìm được một vị trí vững chắc trong quân đội” thời hậu Gaddafi, một quan chức Mỹ khẳng định.
“Đây là một vấn đề tiềm ẩn”, một quan chức khác nói, đồng thời cho biết cả Chính phủ Mỹ và Hội đồng chuyển tiếp quốc gia đều đang giám sát chặt chẽ. Những chuyên gia thuộc cộng đồng tình báo Mỹ “đang hết sức chú ý đến điều này”, quan chức thứ 3 nói.
Theo các quan chức này, trong khi cuộc chiến còn đang tiếp diễn thì tình báo cũng rất khó theo dõi hoạt động của lực lượng khủng bố trong các cánh quân. Nhưng hiện nay chế độ Gaddafi đã bị lật đổ, vì vậy Mỹ và đồng minh sẽ giám sát vấn đề này chặt chẽ hơn.
 |
| Theo cựu chuyên gia phân tích cao cấp CIA, Lybia sẽ là bàn đạp để lực lượng khủng bố xâm nhập các nước láng giềng |
Bruce Riedel, nguyên là một chuyên gia phân tích cao cấp của CIA, người trực triếp tư vấn cho Tổng thống Obama về các chính sách khu vực cho biết, ông đặc biệt lo ngại rằng các chiến binh Hồi giáo sẽ sử dụng Lybia là bàn đạp để truyền bá ảnh hưởng vào các nước láng giềng như Algieri hay các khu vực thuộc bán đảo Sinai, nơi có chung đường biên giới với Israel, Ai Cập và Gaza.
“Hiện nay có những mối bận tâm rất lớn rằng các nhóm thánh chiến đang xuất khẩu vũ khí và ý tưởng của mình sang phía đông và phía tây”, Riedel nói.
Vì vậy, nhiệm vụ chủ yếu của Mỹ là phải xác định chính xác lực lượng ủng hộ ông Gadhafi đã nắm giữ những vị trí gì trong chính quyền mới. Đây là một bài toán khó bởi NTC vốn cũng được xây dựng trên nền tảng một đội quân phức tạp, nhiều thành phần.
Chính phủ chuẩn bị thành lập còn rối hơn nữa do các quan chức từ thời Gadhafi cũng có mặt trong danh sách phân chia quyền lực. Việc xác định chính xác ai trong số này là khủng bố hoặc trung thành với Gaddafi có lẽ phải đợi đến khi hậu quả xảy ra mới biết được.
