Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, sáng 21/11, Quốc hội thảo luận về các báo cáo công tác của Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao; công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2023.
Dư luận quan tâm các “đại án” Việt Á, Vạn Thịnh Phát
Trình bày báo cáo thẩm tra các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho biết, năm 2023, Chính phủ đã đề ra nhiều giải pháp vừa bảo đảm phát triển kinh tế, ổn định đời sống người dân và đấu tranh có hiệu quả đối với vi phạm pháp luật và tội phạm.
Theo đó, các cơ quan chức năng đã tăng cường phối hợp chặt chẽ, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử kịp thời, kiên quyết xử lý nghiêm minh các vụ án tham nhũng, cả trong khu vực nhà nước và khu vực ngoài nhà nước, xử lý cả cán bộ đương chức và cán bộ đã nghỉ hưu có sai phạm.
Đáng chú ý, việc phát hiện, xử lý tham nhũng được tiến hành đồng bộ, quyết liệt ở cả ở cấp Trung ương và địa phương, đặc biệt là ở cấp tỉnh.
 |
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: quochoi.vn. |
Báo cáo của Ủy ban Tư pháp nêu rõ, cơ quan chức năng ở địa phương đã khởi tố, điều tra, xử lý nhiều vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp liên quan đến cán bộ cao cấp ở địa phương như Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc, Phó Giám đốc Sở, Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp quận, huyện... (Quảng Ninh, Hà Nam, Đà Nẵng, Hòa Bình, Thanh Hóa, Cao Bằng...).
Việc phát hiện, xử lý các vụ án tham nhũng, tiêu cực lớn, trọng điểm, dư luận xã hội quan tâm. Cụ thể các vụ án như: vụ án Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng tại Công ty Cổ phần Tiến bộ quốc tế (AIC); vụ án Nhận hối lộ xảy ra tại Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao; vụ án kít xét nghiệm Covid-19 Việt Á; các vụ án liên quan đến Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát...
Vụ Vạn Thịnh Phát có thể chỉ là bề nổi của tảng băng bị vỡ
Phát biểu thảo luận, Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp cho biết, công tác phòng chống tội phạm trên các lĩnh vực thời gian qua mặc dù đạt được nhiều kết quả rất khích lệ, tuy nhiên, các loại tội phạm có loại giảm không nhiều, có nhiều loại lại tăng, tài sản bị thiệt hại tăng hơn 450%.
 |
Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp phát biểu thảo luận. Ảnh: quochoi.vn. |
Vị đại biểu dẫn chứng: “Số vụ giết người tăng 12,65%, cướp tài sản tăng 44,40%, lừa đảo chiếm đoạt tài sản tăng 61,52%, cho vay nặng lãi tăng 67,85%, gây rối trật tự công cộng tăng 80,75% tội phạm công nghệ thông tin, mạng internet tăng hơn 200 vụ, xâm hại trẻ em tăng hơn 41%...
Đã xuất hiện băng nhóm tội phạm hoạt động có tổ chức với nhiều đối tượng tham gia để in ấn mua bán bằng cấp giấy tờ giả ở nhiều địa phương, vụ tiếp viên hàng không vận chuyển 11 kg ma tuý được giấu trong tuýp kem đánh răng là hiện tượng bất thường”.
Liên quan đến vụ án bà Trương Mỹ Lan - Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và đồng phạm, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa cho biết: “Có thể nói, đây là vụ nhận hối lộ bằng tiền mặt nhiều nhất từ trước đến nay và vụ án này có số lượng tiền bị chiếm dụng, có khả năng thất thoát cũng nhiều nhất.
Vụ này có thể chỉ là bề nổi của tảng băng bị vỡ, còn những tảng băng khác chưa bị vỡ. Người dân rất trông chờ vào việc thu hồi tài sản tiền của các đối tượng trong vụ án này” - vị đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp bày tỏ.
Những vụ án tham nhũng đều có liên quan đến người đứng đầu, lợi dụng pháp luật chưa chặt chẽ
Ngoài ra, ông cũng đề cập, dư luận đang đặt vấn đề việc có hay không sự bắt tay giữa một số ngân hàng với các công ty bảo hiểm. Theo đó, các ngân hàng này giao cho nhân viên tư vấn khách hàng sai sự thật nhằm mục đích chuyển từ tiền gửi sang mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm đầu tư.
Hậu quả, có cả nghìn người đã gửi đơn khiếu nại. Đặc biệt, trong năm, tội phạm tham nhũng, chức vụ tăng hơn 51% số vụ, số người tăng hơn 96%, trong đó tội nhận hối lộ tăng 346%. Điều này cho thấy công tác phòng chống tham nhũng rất là quyết liệt, phát hiện đến đâu sẽ xử lý đến đó, “không vùng cấm, không ngoại lệ”.
Điều đáng quan tâm là những vụ án tham nhũng đều có liên quan đến người đứng đầu, lợi dụng pháp luật chưa chặt chẽ, câu kết với nhau để thực hiện hành vi tham nhũng, trục lợi.
Dư luận cũng rất quan tâm đến việc lãng phí tài sản công, mua sắm, bất động sản, chi tiêu... Số này lại không phát hiện xử lý, nếu lãng phí mà có số liệu chứng minh có thể thất thoát ngân sách không ít hơn tham nhũng.
Xuất phát từ những vấn đề trên, Đại biểu Phạm Văn Hòa mong muốn Chính phủ, các ngành chức năng có đánh giá kỹ lưỡng, khách quan, cầu thị về những thực trạng trên, nhất là trong năm nay các vụ việc, số người vi phạm lại tăng, trong khi các vụ giảm thì không đáng kể. Tìm nguyên nhân để có biện pháp khắc phục hữu hiệu lấy lại lòng tin với người dân, nhất là các vụ án nghiêm trọng, rất nghiêm trọng liên quan đến cuộc sống sinh hoạt, tâm lý, tình cảm, cuộc sống bình yên của người dân, giảm thiểu tối đa các vụ án tăng bất thường.
“Theo dự báo, khả năng năm tới của chúng ta sẽ chuyển biến tích cực về kinh tế - xã hội nhưng lao động thất nghiệp, thiếu việc làm, thu nhập thấp, năng suất lao động thấp cũng ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt tiêu dùng mà tình hình trật tự xã hội lại diễn biến phức tạp, khó lường.
Tài sản tham nhũng được thu hồi cao hơn cùng kỳ nhưng vẫn chưa đạt kỳ vọng. Còn nhiều vụ án tạm đình chỉ đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng chưa ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự hoặc quyết định điều tra, chỉ định điều tra...” - vị đại biểu lo ngại.
Tuy nhiên, với những tín hiệu đáng mừng như chủ trương nêu gương, bảo vệ cán bộ dám nghĩ dám làm dám chịu trách nhiệm với công việc của mình, cũng như quy định về kiểm soát quyền lực phòng chống tham nhũng tiêu cực trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, Đại biểu Phạm Văn Hoà tin tưởng, thời gian tới có sự chuyển biến tích cực trong công tác phòng chống tội phạm trên tất cả các lĩnh vực.
