Ban đại diện cha mẹ học sinh đang đại diện cho ai trong nhà trường?

LTS: Ban đại diện cha mẹ học sinh hiện nay đang trở thành lá chắn giúp những hiệu trưởng tham lam thực thi những hành vi lạm thu.

Thầy giáo Nguyễn Cao chỉ ra thực tế việc Ban đại diện cha mẹ học sinh buộc phải làm theo sự sắp xếp của lãnh đạo trường học như thế nào.

Theo thầy, nếu các phụ huynh đủ bản lĩnh để kiên quyết phản đối những điều không đúng thì môi trường giáo dục sẽ trong sạch hơn.

Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.

Mấy ngày nay, trên các phương tiện thông tin đại chúng nói nhiều đến việc giải tán Ban đại diện cha mẹ học sinh trong các nhà trường phổ thông.

Bởi, nhiều nơi Ban đại diện cha mẹ học sinh đã không làm đúng chức năng, quyền hạn theo qui định mà tổ chức này đã trở thành “Hội phụ thu”, “Hội họa sĩ”…

Vì thế, nhiều phụ huynh luôn cảm thấy bị ám ảnh bởi một tổ chức đại diện quyền lợi hợp pháp cho phụ huynh học sinh trong toàn nhà trường mà công việc chính chỉ là kêu gọi đóng góp, ủng hộ tiền trường.

Phải nói rằng Ban đại diện cha mẹ học sinh ở nhiều nơi hiện nay trở thành cánh tay đắc lực cho các hiệu trưởng nhà trường để thu các khoản tiền sai qui định mà được núp dưới danh nghĩa “xã hội hóa giáo dục”.

Nhiều trường, hiệu trưởng còn không kí vào các thư ngỏ hay các kế hoạch thu chi của Ban đại diện cha mẹ học sinh để trốn tránh trách nhiệm, phòng khi sự việc bị vỡ lở.

Ban đại diện cha mẹ học sinh đang đại diện cho ai trong nhà trường? (Ảnh minh họa trên Báo Tiền phong)

Nhiều Trưởng ban đại diện cha mẹ học sinh biết rõ sự việc nhưng có thể vì “cả nể” nên đành lòng phải tuân theo sự chỉ đạo, “động viên” của hiệu trưởng nhà trường.

Theo qui định hiện nay, mỗi lớp đều có ban đại diện cha mẹ học sinh của lớp, mỗi trường đều có Ban đại diện cha mẹ học sinh của trường.

Vì thế, khi bước vào đầu năm học thì các lớp tiến hành họp phụ huynh và bầu ra các phụ huynh vào Ban đại diện (3 người).

Sau đó, những người này sẽ dự đại hội Ban đại diện cha mẹ học sinh toàn trường.

Nhưng, phần lớn khi định hướng nhân sự thì Ban giám hiệu nhà trường đã “làm việc riêng” với người nhà trường nhắm vào vị trí Trưởng ban đại diện.

Và, một điều hiển nhiên là vị trí này phải là người có uy tín, gia đình phải giàu có, có khả năng vận động nhưng nhất thiết là phải thân quen với hiệu trưởng.

Vì đã làm “tư tưởng” với vị trí Trưởng ban xong xuôi nên khi nhà trường tiến hành đại hội thì việc tiến hành bầu những phụ huynh vào ban đại diện cũng chỉ là sự thông qua cho hợp thức hóa mà thôi.

Việc được bầu các phụ huynh vào Ban đại diện của cha mẹ học sinh hiện nay phần lớn là sự thuyết phục từ giáo viên chủ nhiệm (đối với lớp) và Ban giám hiệu (đối với Ban đại diện nhà trường) bởi thực tế không mấy ai thiết tha vào Ban đại diện làm gì.

Một phần, công việc này chẳng có một chế độ phụ cấp hay quyền lợi gì mà thường xuyên phải dự các công việc của nhà trường như các ngày lễ, khi nhà trường tổ chức các hoạt động lớn cần xã hội hóa, khi thăm hỏi người này, người kia hoặc bàn bạc chi khoản này, khoản khác.

Tất cả những công việc không tên đó đều có mặt của Ban đại diện cha mẹ học sinh.

Những công việc không tên đó cứ lặp đi, lặp lại theo chu kì đòi hỏi sự hi sinh rất lớn về thời gian của một số phụ huynh nhưng đôi lúc lại trở thành nỗi ám ảnh của các phụ huynh khác, thậm chí còn bị các phụ huynh khác chê bai, ghét bỏ.

Khi trưởng ban đại diện cha mẹ học sinh đã là “người thân” của hiệu trưởng thì mọi kế hoạch triển khai xã hội hóa giáo dục cũng trở nên giản đơn hơn bao giờ hết.

Vì thế, nói Ban đại diện cha mẹ học sinh làm kế hoạch thu tiền, vận động xã hội hóa giáo dục thì thật là... oan uổng.

Chúng tôi có thể khẳng định là không bao giờ Ban đại diện cha mẹ học sinh lại làm được việc này nếu không có sự bàn bạc kĩ lưỡng từ Ban giám hiệu nhà trường.

Tất cả các khoản thu, tất cả các kế hoạch thu chi đều là hiệu trưởng và kế toán nhà trường làm hết.

Việc duy nhất còn lại là Ban đại diện cha mẹ học sinh kí vào các thư ngỏ hay các kế hoạch để hợp thức hóa giấy tờ mà thôi.

Thậm chí, trong các cuộc họp vận động thì Trưởng ban đại diện cha mẹ học sinh đứng ra vận động, quyên góp nhưng tất cả các ý phát biểu đó đã được Ban giám hiệu nhà trường “vạch đề cương” cho từ trước.

Bởi thực tế, Ban đại diện cha mẹ học sinh làm sao biết được nhà trường cần cái gì, thiếu cái gì mà phát động?

Những khi nhà trường tổ chức các ngày lễ thì Trưởng ban đại diện cha mẹ học sinh lên phát biểu nhưng nội dung đã được nhà trường viết sẵn nên chỉ việc cầm tờ giấy lên đọc.

Dĩ nhiên, trong tờ giấy đó có sự “lồng ghép” rất nhiều những lời cảm ơn và cả những lời kêu gọi tiếp tục vận động.

Vì vậy, phần nhiều các Ban đại diện hiện nay ở các nhà trường chưa phát huy được chính kiến của mình, cũng như chưa đại diện được quyền lợi hợp pháp của phụ huynh trong nhà trường như những hướng dẫn của các văn bản hiện hành.

Tuy nhiên, có một thực tế là ngay từ đầu năm học, khi mà nhà trường chưa tiến hành họp phụ huynh nhưng các khoản tiền trường đã được Ban giám hiệu lên danh sách và tiến hành thu như chúng ta vừa mới chứng kiến ở một số địa phương mà báo chí đã chỉ tên, điểm mặt.

Vì thế, nói Ban đại diện cha mẹ học sinh tổ chức thu tiền của phụ huynh liệu có phù hợp?

Việc đề nghị giải tán Ban đại diện cha mẹ học sinh là sự bức xúc của phụ huynh trước vấn đề lạm thu hiện nay.

Song, vấn đề cốt lõi là chúng ta chưa nhìn thấy “bản chất” sự việc này được xuất phát từ lòng tham của một số Ban giám hiệu nhà trường.

Nhiều nơi, Ban đại diện cha mẹ học sinh vẫn phát huy được vai trò của mình thì việc giải tán chưa hẳn là một việc làm cần thiết trong ngành giáo dục hiện nay.

Việc giới thiệu, bầu bán Ban đại diện cha mẹ học sinh nếu qui củ, hiệu quả vẫn là một tổ chức đoàn thể cần thiết trong nhà trường.

Vì thế, khi những phụ huynh được giới thiệu vào Ban đại diện cha mẹ học sinh các lớp cần có bản lĩnh để giới thiệu hoặc những ý kiến phản bác nếu Trưởng ban đại diện cha mẹ học sinh nhà trường là người đã được hiệu trưởng “gà” trước để có thể bầu những người có uy tín, có bản lĩnh để có thể đại diện quyền lợi hợp pháp cho học sinh, phụ huynh trong nhà trường và có thể phản bác những điều chưa đúng từ nhà trường.