LTS: Một trong những yếu tố quan trọng để đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo và đội ngũ nhà giáo, đội ngũ này có vai trò mang tính quyết định tới sự thành công hay thất bại của đổi mới.
Với đội ngũ hơn 1 triệu các thầy cô giáo hiện nay thì người hiệu trưởng cần phải có tiêu chuẩn, tiêu chí, năng lực (chuẩn hiệu trưởng) rõ ràng hơn để thực hiện yêu cầu của quá trình đổi mới.
Nhận thức được vai trò này, các tiêu chí, tiêu chuẩn của người hiệu trưởng đang được một nhóm nghiên cứu được Bộ Giáo dục và Đào tạo đặt hàng xây dựng và đang trong quá trình hoàn thiện.
Nhưng trước hết, chúng ta cùng nhìn đa chiều để thấy mô hình chuẩn hiệu trưởng một số nơi trên thế giới để xem chúng ta đang cần gì, thiếu gì chức danh này.
Bài ghi nhận dựa theo ý kiến của Tiến sĩ Ngô Thị Thùy Dương - Phó Viện trưởng Phụ trách Viện Nghiên cứu Khoa học Quản lý Giáo dục (Học viện Quản lý Giáo dục).
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Theo Tiến sĩ Ngô Thị Thùy Dương, ở Mỹ các nhà lãnh đạo trường học phải đáp ứng 10 tiêu chuẩn nghề nghiệp.
Các tiêu chuẩn này được xây dựng năm 2015 xung quanh các lĩnh vực về chất lượng, giá trị của công việc lãnh đạo mà có đóng góp vào sự thành công học tập của học sinh.
Mỗi tiêu chuẩn đặc trưng cho một khía cạnh và quy định một cách ngắn gọn về các công việc của các nhà lãnh đạo trường học phải làm có hiệu quả trong từng lĩnh vực cụ thể.
Một loạt các yếu tố thực hiện đi theo sẽ chi tiết hóa các công việc cần thiết để đáp ứng các tiêu chuẩn, số lượng các thành phần của mỗi tiêu chuẩn khác nhau có thể thay đổi để phù hợp với dung lượng công việc liên quan, số lượng các thành phần của mỗi tiêu chuẩn không có ý nghĩa liên quan đến tầm quan trọng của một tiêu chuẩn cụ thể.
Tiến sĩ Ngô Thị Thùy Dương (Ảnh: tác giả cung cấp). |
Theo đó, các tiêu chuẩn được áp dụng ở Mỹ là:
Tiêu chuẩn 1: Sứ mệnh, tầm nhìn và giá trị cốt lõi.
Theo đó,các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải xây dựng và ban hành một sứ mệnh, chia sẻ tầm nhìn và giá trị cốt lõi gắn với giáo dục chất lượng cao và đạt được sự thành công trong quá trình học tập và sự phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 2: Đạo đức và chuẩn mực nghề nghiệp.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải hành động có đạo đức và tuân theo chuẩn mực nghề nghiệp để thúc đẩy sự thành công học tập và sự phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 3: Bảo đảm sự công bằng và tôn trọng văn hóa.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải phấn đấu vì sự bình đẳng về cơ hội giáo dục và thực hiện tôn trọng văn hóa để thúc đẩy thành công học tập và sựphát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 4: Phát triển chương trình, giảng dạy, và đánh giá.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải phát triển và hỗ trợ xây dựng một cách hệ thống về chương trình, giảng dạy và đánh giá kết quả học tập để thúc đẩy sự thành công và sự phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 5: Xây dựng cộng đồng nhà trường hỗ trợ chăm sóc học sinh.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải quan tâm, chăm sóc chu đáo học sinh và hỗ trợ cộng đồng nhà trường để thúc đẩy sự thành công học tập và hạnh phúc của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 6: Phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên, nhân viên cũ nhà trường.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải phát triển năng lực chuyên môn và khả năng thực hiện của giáo viên, nhân viên nhà trường để thúc đẩy sự thành công học tập và sự phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 7: Xây dựng cộng đồng học tập và môi trường sư phạm cho giáo viên, nhân viên.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải chú trọng xây dựng và phát triển một môi trường sư phạm cho giáo viên, nhân viên để thúc đẩy sự thành công học tập và phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 8: Tăng cường sự tham gia có ý nghĩa của gia đình và cộng đồng.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải tạo ra được tham gia của gia đình và cộng đồng một cách có ý nghĩa, tương hỗ lẫn nhau, và cùng có lợi để thúc đẩy thành công học tập và phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 9: Quản lý và hoạt động.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải quản lý hoạt động học tập và các nguồn lực để thúc đẩy sự thành công học tập và phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 10: Đổi mới và phát triển nhà trường.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả hoạt động với tư cách các nhà quản lý để làm cho các nhà trường liên tục đổi mới và phát triển nhằm thúc đẩy sự thành công học tập và phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn nghề nghiệp cho các nhà lãnh đạo trường học của Mỹ năm 2015 đã được xây dựng với sự nhấn mạnh hơn, rõ ràng hơn về học sinh, về việc học tập của học sinh và về những nguyên tắc cơ bản của lãnh đạo nhà trường để đảm bảo rằng mỗi học sinh đều được giáo dục tốt, đồng thời nâng cao hiệu quả của công tác lãnh đạo nhà trường đóng góp vào việc học tập thành công của học sinh.
Nhà trường phổ thông hiện nay cần có các nhà lãnh đạo hiệu quả hơn bao giờ hết để đối mặt với những thách thức, cơ hội giáo dục hiện tại và trong tương lai.
Các tiêu chuẩn nghề nghiệp này đã đưa ra một phác họa về một nhà lãnh đạo như vậy, một người mà học sinh mong đợi để giúp họ học tập thành công và phát triển toàn diện.