Thực hiện các định hướng lớn của Đảng và Chính phủ trong phát triển khoa học công nghệ, đặc biệt là Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 03/NQ-CP của Chính phủ, Đại học Quốc gia Hà Nội đang triển khai mạnh mẽ các chính sách đột phá, trong đó đặc biệt ưu tiên phát triển các ngành khoa học cơ bản – nền tảng cốt lõi cho đào tạo tinh hoa, đổi mới sáng tạo và làm chủ công nghệ.
Theo đó, Đại học Quốc gia Hà Nội vừa ban hành Quyết định giao nhiệm vụ và cấp thêm 18,35 tỷ đồng để Trường Đại học Khoa học Tự nhiên triển khai các đề án nhằm nâng cao mức kinh phí hỗ trợ đào tạo, nghiên cứu khoa học, bồi dưỡng tài năng và phát triển các ngành khoa học cơ bản (6 ngành) tại Trường trong năm học 2025 - 2026.
Theo quyết định này, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên được Đại học Quốc gia Hà Nội giao chủ trì tổ chức thực hiện các nhiệm vụ hỗ trợ công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học và bồi dưỡng tài năng, theo nguyên tắc ưu tiên tối đa các khoản chi trực tiếp cho người học (sinh viên, học viên sau đại học), các nhà khoa học (giảng viên, nghiên cứu viên), hạn chế chi cho các hoạt động hành chính, ...
Theo đó, công tác hỗ trợ đào tạo cử nhân khoa học tài năng dự kiến cấp học bổng trúng tuyển hỗ trợ thêm 5 triệu đồng/suất cho 5 tháng và cấp kinh phí hỗ trợ để mức chi tăng gấp 2 lần định mức Trường đang chi cho học bổng khuyến khích học tập và hỗ trợ giờ giảng cho giảng viên.
Đối với hoạt động đào tạo và nghiên cứu ngành khoa học cơ bản cũng được tăng cường với chính sách học bổng thu hút sinh viên xuất sắc là 10 triệu đồng/suất cho 10 tháng; hỗ trợ kinh phí 500 triệu đồng/ngành cho các hoạt động nghiên cứu khoa học, thực hành của sáu ngành.
Đại học Quốc gia Hà Nội cũng đầu tư để Trường Đại học Khoa học Tự nhiên hỗ trợ cho Trường Trung học phổ thông Chuyên Khoa học Tự nhiên để bồi dưỡng các đội tuyển học sinh giỏi và hỗ trợ công tác hậu cần khi tham dự các kỳ thi Olympic quốc tế.
Song song với đó, công tác đào tạo và nghiên cứu sau đại học cũng được ưu tiên bố trí kinh phí để cấp học bổng hỗ trợ cấp bù học phí cho nghiên cứu sinh (50 triệu đồng/suất/năm) và học viên cao học (30 triệu đồng/suất/năm), góp phần phát triển đội ngũ nghiên cứu trẻ chất lượng cao.
Ngoài ra, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng dành 500 triệu đồng để cấp học bổng học phí cho các học sinh tham gia chương trình ươm tạo tài năng (VNU12+), khuyến khích phát hiện và bồi dưỡng nhân tài từ bậc trung học phổ thông.
Trước đó, ngày 06/6/2025, tại buổi làm việc với Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Lê Quân nhấn mạnh, phát triển các ngành khoa học cơ bản không chỉ là nhiệm vụ chiến lược mà còn là bản sắc riêng của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên cũng như của toàn Đại học Quốc gia Hà Nội. Việc ưu tiên đầu tư phát triển học thuật một cách bền vững sẽ góp phần nâng cao năng lực làm chủ công nghệ và khẳng định vị thế học thuật của Nhà trường. Đại học Quốc gia Hà Nội cam kết đồng hành trong việc kiến tạo môi trường, cơ chế thuận lợi và bố trí nguồn lực để Nhà trường thực hiện tốt các sứ mệnh này.
Bên cạnh đó, Đại học Quốc gia Hà Nội đã giao Trường Đại học Khoa học Tự nhiên khẩn trương xây dựng kế hoạch phát triển lĩnh vực khoa học cơ bản giai đoạn 2026 - 2031, xác định rõ các nội dung trọng điểm theo hướng đầu tư chiều sâu, đào tạo tinh hoa và thu hút nhà khoa học xuất sắc. Trường cần hoàn thiện ba đề án lớn, bao gồm: phát triển Trường Trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên; đào tạo và ươm tạo nhà khoa học xuất sắc; phát triển các ngành khoa học cơ bản theo đặc thù từng lĩnh vực. Các đề án này sẽ được trình Đại học Quốc gia Hà Nội phê duyệt trong tháng 6/2025 để tích hợp vào kế hoạch dài hạn của đơn vị.
Chính sách đầu tư lần này không chỉ dừng ở hỗ trợ tài chính mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đại học Quốc gia Hà Nội trong việc hình thành hệ sinh thái học thuật chất lượng cao. Việc ưu tiên phát triển các ngành khoa học cơ bản chính là nền tảng để thực hiện đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số một cách bền vững theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Chương trình hành động của Đại học Quốc gia Hà Nội trong giai đoạn mới.
Được biết, trước khi có quyết định dành riêng cho ngành khoa học cơ bản của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội đang triển khai nhiều chính sách chiến lược nhằm thu hút người học vào các ngành khoa học cơ bản – lĩnh vực nền tảng của đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Các chính sách bao phủ cả 3 cấp độ: phát hiện tài năng sớm, hỗ trợ toàn diện bậc đại học và đầu tư mạnh cho đào tạo sau đại học, gồm:
Ươm tạo tài năng từ bậc phổ thông: Chương trình VNU 12+
Đại học Quốc gia Hà Nội là đơn vị tiên phong thực hiện mô hình đào tạo liên thông trung học phổ thông – đại học (VNU 12+), nhằm phát hiện và nuôi dưỡng sớm học sinh có năng lực nổi trội ở lĩnh vực khoa học cơ bản. Thí sinh có thể tham gia chương trình nếu được nhà khoa học uy tín bảo lãnh và cam kết đồng hành học thuật lâu dài. Đây là cách làm mới, thể hiện quyết tâm đầu tư bền vững cho nhân tài khoa học ngay từ khi còn trên ghế nhà trường.
Gói học bổng toàn diện cho sinh viên ngành khoa học cơ bản
Lần đầu tiên, Đại học Quốc gia Hà Nội triển khai chính sách học bổng toàn diện dành riêng cho sinh viên theo học các ngành khoa học cơ bản. Gói hỗ trợ bao gồm:
Miễn 100% học phí trong 4 năm học;
Bố trí chỗ ở tại ký túc xá;
Hỗ trợ sinh hoạt phí tối thiểu 2 triệu đồng/tháng trong năm thứ nhất (các năm tiếp theo tiếp tục được hỗ trợ nếu duy trì học lực loại giỏi trở lên).
Chính sách áp dụng tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên và Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn cho tổng cộng 18 ngành khoa học cơ bản, từ Toán học, Vật lý, Hóa học, Sinh học đến Văn học, Lịch sử, Ngôn ngữ học, Nhân học, ....
Mỗi ngành được phân bổ tối thiểu 5 suất học bổng mỗi khóa học. Ngoài ra, sinh viên có cơ hội được xét nhận các học bổng ngoài ngân sách với giá trị cao nếu đáp ứng tiêu chí chất lượng.
Nguồn lực học bổng ngoài ngân sách lớn
Đại học Quốc gia Hà Nội duy trì triển khai khoảng 15 chương trình học bổng ngoài ngân sách hằng năm với tổng giá trị khoảng 6,3 tỷ đồng. Các suất học bổng dao động từ 3,5 triệu đồng đến 2.000 USD, tập trung hỗ trợ sinh viên vượt khó, có thành tích học tập xuất sắc, đặc biệt ở các ngành khoa học nền tảng.
Tăng cường hỗ trợ sau đại học – thu hút nhân lực nghiên cứu chất lượng cao
Với mục tiêu đào tạo đội ngũ nghiên cứu trình độ cao, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng mở rộng các chính sách hỗ trợ cho bậc sau đại học, bao gồm:
Miễn học phí toàn khóa;
Cấp học bổng tối đa 100 triệu đồng/năm/người cho nghiên cứu sinh;
Cấp học bổng tối đa 120 triệu đồng/năm/người cho thực tập sinh sau tiến sĩ;
Hỗ trợ chi phí tham dự hội nghị, nghiên cứu quốc tế.
Viện Công nghệ Thông tin, Đại học Quốc gia Hà Nội còn tiên phong triển khai mô hình nghiên cứu sinh có hợp đồng, được trả lương hàng tháng và nhận nhiều quyền lợi học thuật cao cấp.
Ưu tiên nhà khoa học nữ và đầu tư vào nghiên cứu cơ bản
Đại học Quốc gia Hà Nội đề xuất ưu tiên cấp đề tài nghiên cứu cho nhà khoa học nữ dưới 45 tuổi, điều chỉnh linh hoạt quy định độ tuổi, đặc biệt với nhóm nghiên cứu mạnh. Đồng thời, việc thành lập Quỹ Khoa học Công nghệ của Đại học Quốc gia Hà Nội đang được thúc đẩy nhằm chủ động phân bổ nguồn lực cho các nghiên cứu dài hạn.
Thành lập Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo
Đại học Quốc gia Hà Nội đang hoàn thiện Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo tại Hòa Lạc – nơi quy tụ các nhà khoa học đầu ngành, kết nối giữa nghiên cứu và ứng dụng, giữa trường đại học và doanh nghiệp. Đây sẽ là trung tâm phát triển các hướng nghiên cứu ưu tiên, thúc đẩy chuyển giao công nghệ, khởi nghiệp sáng tạo, đóng góp vào phát triển quốc gia theo hướng đổi mới và bền vững.
