Gần 70 năm xây dựng và phát triển, Đại học Huế không ngừng mở rộng quy mô, đa dạng các ngành đào tạo

Trên hành trình kiến tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, Đại học Huế giữ vai trò trụ cột với sứ mệnh đào tạo, nghiên cứu và lan tỏa tri thức. Đặt tại trung tâm đô thị di sản Huế, nơi giao thoa giữa chiều sâu văn hóa và khát vọng phát triển, Đại học Huế đang từng bước chuyển mình để đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đại học mà Đảng và Nhà nước đã đặt ra.

Những năm gần đây, cùng với định hướng phát triển thành đại học quốc gia, Đại học Huế đã triển khai nhiều nhiệm vụ trọng tâm nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, mở rộng hợp tác quốc tế, củng cố đội ngũ trí thức và đẩy mạnh nghiên cứu khoa học.

Phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Bùi Văn Lợi - Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Phụ trách Đại học Huế để nhìn lại những kết quả nổi bật, định hướng chiến lược và các kiến nghị nhằm đưa Đại học Huế trở thành trung tâm đào tạo - nghiên cứu có tầm ảnh hưởng quốc gia và khu vực.

Phóng viên: Thưa Tiến sĩ Bùi Văn Lợi, với bề dày gần 70 năm xây dựng và phát triển (tiền thân là Viện Đại học Huế, thành lập vào tháng 3/1957 và được tổ chức lại vào năm 1994 theo Nghị định số 30/CP ngày 4/4/1994 của Chính phủ), Đại học Huế đã khẳng định vị thế như thế nào trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho thành phố Huế và khu vực miền Trung - Tây Nguyên?

Tiến sĩ Bùi Văn Lợi: Đại học Huế vinh dự, tự hào là đơn vị đóng chân trên vùng đất Cố Đô văn hiến, với truyền thống lịch sử, văn hóa đặc sắc là một thành tố không thể thiếu trong tiến trình phát triển của thành phố Huế.

Trải qua gần 70 năm xây dựng và phát triển, Đại học Huế là cơ sở giáo dục đại học đóng vai trò tiên phong, nòng cốt trong sự nghiệp giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho miền Trung - Tây Nguyên và cả nước.

Đại học Huế có vị thế, vai trò, tầm vóc của một cơ sở giáo dục quốc gia, mang trong mình những đặc sắc và tinh hoa trong giáo dục đào tạo. Tính đa ngành, đa lĩnh vực của Đại học Huế được đánh giá là đặc biệt rõ nét với đầy đủ các ngành đào tạo. Đại học Huế là một trong các cơ sở giáo dục đại học tốt nhất Việt Nam. Theo bảng xếp hạng đại học QS năm 2026, Đại học Huế xếp thứ 768 thế giới.

Gần 70 năm xây dựng và phát triển, Đại học Huế đã không ngừng mở rộng quy mô, đa dạng hóa các ngành đào tạo, từ Đại học Huế đã có hàng trăm ngàn sinh viên tốt nghiệp với các ngành nghề đa dạng: khoa học kỹ thuật, công nghệ, bác sĩ, cử nhân, kỹ sư, nhà giáo, nhà nghiên cứu, nhà quản lý… cung ứng nguồn nhân lực chất lượng cao cho thành phố Huế, khu vực và cả nước.

Với sự phát triển nhanh về số lượng và đảm bảo về chất lượng của các ngành nghề đào tạo, cấp bậc đào tạo, Đại học Huế thu hút được số lượng lớn người học phân bố rộng khắp trên mọi miền Tổ quốc. Đến nay, có rất nhiều thế hệ cựu sinh viên, học viên Đại học Huế đã và đang giữ các vị trí, chức vụ quan trọng của các cơ quan Trung ương và địa phương, tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Phóng viên: Việc xây dựng đội ngũ trí thức chất lượng cao luôn là nền tảng để phát triển một cơ sở giáo dục đại học mạnh. Đại học Huế đã đề ra những phương hướng cụ thể như thế nào để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy đơn vị phát triển thành Đại học Quốc gia trong giai đoạn tới?

Tiến sĩ Bùi Văn Lợi: Xác định tầm quan trọng của Đại học Huế đối với sự phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội của thành phố Huế và khu vực miền Trung, Đảng, Nhà nước và thành phố Huế đã sớm ban hành nhiều chủ trương, chính sách lớn để thúc đẩy phát triển Đại học Huế thành trung tâm giáo dục đa ngành, đa lĩnh vực chất lượng cao và trở thành Đại học Quốc gia Huế trong thời gian tới.

Thứ nhất, xây dựng đội ngũ trí thức đáp ứng chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Xác định nhiệm vụ quan trọng đối với chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, Đại học Huế đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện nghiêm túc các nghị quyết của Trung ương, chương trình hành động của Thành ủy Huế, Bộ Giáo dục và Đào tạo về công tác xây dựng đội ngũ trí thức, cụ thể hóa các nội dung vào tình hình thực tiễn tại Đại học Huế gắn với việc thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày 06/8/2008 của Ban Chấp hành Trung ương về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; Nghị quyết số 45-NQ/TW, ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ trí thức đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững trong giai đoạn mới; Chương trình hành động số 83-CTr/TU, ngày 03/6/2024 của Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế (nay là Thành phố Huế) về thực hiện Nghị quyết 45-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương…

Đại học Huế hiện có 3.575 viên chức và người lao động, trong đó: 1.878 giảng viên, 834 tiến sĩ, 35 bác sĩ chuyên khoa II, 19 giáo sư, 244 phó giáo sư, 228 giảng viên cao cấp, 527 giảng viên chính. Giai đoạn 2020-2025, số tiến sĩ tăng gần 20%; số giảng viên có chức danh giáo sư, phó giáo sư tăng gần 5%.

Đại học Huế luôn quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị; thực hiện tốt công tác quy hoạch cán bộ chuyên môn, nâng cao năng lực, chất lượng đội ngũ giảng viên, viên chức quản lý các cấp. Thực hiện tốt các chính sách trọng dụng, đãi ngộ và tôn vinh trí thức; thành lập Quỹ khen thưởng thành tích xuất sắc trong bồi dưỡng chuyên môn, đào tạo và khoa học công nghệ.

Bên cạnh đó, Đại học Huế chú trọng đẩy mạnh quan hệ hợp tác với các trường đại học, tổ chức giáo dục quốc tế; ký kết các văn bản trên nhiều phương diện về hợp tác với các cơ sở giáo dục nước ngoài, tạo điều kiện cho đội ngũ giảng viên, sinh viên tiếp xúc với các thành tựu khoa học, kỹ thuật công nghệ thế giới, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và khả năng hội nhập quốc tế.

Thứ hai, mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng đào tạo đáp ứng yêu cầu về nguồn nhân lực cho xã hội.

Giai đoạn 2020-2025, Đại học Huế không ngừng đổi mới, cải tiến, xây dựng, phát triển mở rộng quy mô đào tạo; đa dạng ngành nghề từ bậc đại học đến sau đại học, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội và thị trường lao động hiện đại. Hàng năm, Đại học Huế tuyển sinh gần 15.000 chỉ tiêu cho 150 ngành đào tạo đại học chính quy; gần 2.000 học viên cao học cho 88 ngành đào tạo thạc sĩ và hơn 200 nghiên cứu sinh cho 53 ngành đào tạo trình độ tiến sĩ. Tổng quy mô đào tạo hơn 60.000 người học.

Trước tác động của đại dịch Covid-19, Đại học Huế đã đẩy mạnh đổi mới phương pháp giảng dạy và quản lý đào tạo, chuyển đổi kịp thời, hợp lý phương thức đào tạo trực tuyến. Công tác nâng cao chất lượng đào tạo tiếp tục được chú trọng với việc triển khai các chương trình đào tạo chất lượng cao, đào tạo bằng tiếng Anh và liên kết quốc tế.

Các chương trình đào tạo mới như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, AI, công nghệ vật liệu mới, công nghệ dược phẩm và quản trị giáo dục được triển khai; đồng thời các ngành liên ngành có tính ứng dụng cao cũng được chú trọng phát triển. Các chương trình đào tạo sau đại học đã được cập nhật theo chuẩn quốc tế, áp dụng phương pháp giảng dạy hiện đại và tích hợp các học phần chuyên sâu về nghiên cứu và đổi mới sáng tạo, tạo cơ hội để học viên sau đại học tiếp cận môi trường học thuật tiên tiến.

Giai đoạn 2020-2025, Đại học Huế đã đào tạo và cấp bằng cho hơn 112.000 sinh viên bậc đại học; 302 tiến sĩ; 9.193 thạc sĩ; 3.290 bác sĩ chuyên khoa I, II, cung ứng cho xã hội nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn cao, phục vụ sự phát triển kinh tế, xã hội của thành phố Huế và các địa phương trong cả nước.

Thứ ba, phương hướng và các giải pháp thực hiện trong thời gian tới.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Đại học Huế khóa VII nhiệm kỳ 2025-2030 xác định: “Tiếp tục trọng dụng và thu hút người tài, xây dựng đội ngũ viên chức, giảng viên có trình độ, năng lực chuyên môn cao; quyết tâm xây dựng Đại học Huế thành Đại học Quốc gia, tiếp tục khẳng định là một trung tâm giáo dục và đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, chất lượng cao, tiên tiến đóng góp hiệu quả cho sự phát triển kinh tế xã hội của thành phố Huế, các tỉnh, thành của khu vực và đất nước”.

Phóng viên: Nhìn vào những định hướng phát triển trong giai đoạn mới, có thể thấy Đại học Huế đang chuẩn bị cho một bước chuyển lớn. Vậy để hiện thực hóa các mục tiêu đó, đơn vị sẽ triển khai những giải pháp trọng tâm nào?

Tiến sĩ Bùi Văn Lợi: Để thực hiện phương hướng nêu trên Đại học Huế đề xuất các giải pháp:

Một là, phát triển đội ngũ trí thức trình độ cao. Lập quy hoạch phát triển đội ngũ trên cơ sở vị trí việc làm đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, đảm bảo tính liên tục và kế thừa; thực hiện nghiêm việc giao chỉ tiêu tiến sĩ, giáo sư, phó giáo sư hằng năm đối với từng đơn vị.

Phát triển môi trường giảng dạy, nghiên cứu cho giảng viên và nghiên cứu viên; xây dựng chính sách thu hút, đãi ngộ đối với đội ngũ trí thức trình độ cao giai đoạn 2025 - 2030, định hướng đến năm 2045; chương trình bồi dưỡng, đào tạo tài năng trẻ và các nhà nghiên cứu trẻ dựa trên chế độ đãi ngộ xứng đáng.

Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên, nghiên cứu viên dưới nhiều hình thức; đối với giảng viên các lĩnh vực về khoa học tự nhiên, kỹ thuật, công nghệ, y - dược, nông lâm - ngư nghiệp phải đào tạo trình độ tiến sĩ ở nước ngoài bằng tiếng Anh; đa dạng hóa hợp tác quốc tế nhằm phát triển nhanh nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là đội ngũ giảng viên.

Hai là, về công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và khu vực. Theo đó, xây dựng và phát triển chương trình đào tạo theo hướng tiên tiến, nâng cao kiến thức, kỹ năng và đạo đức cho người học, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội; phát triển các chương trình đào tạo công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, công nghệ bán dẫn, vật liệu mới; công nghệ nano, vật lý kỹ thuật. Tập trung đầu tư cho các ngành mũi nhọn và thế mạnh theo hướng nghiên cứu trong lĩnh vực y dược, khoa học cơ bản, công nghệ sinh học…

Tăng cường tính liên thông giữa các chương trình đào tạo; phát triển các chương trình liên ngành, liên trường; liên kết đào tạo quốc tế, nhập khẩu chương trình đào tạo từ các nước tiên tiến; hướng đến khung năng lực (QF) của các nước trong khu vực ASEAN và châu Á.

Tăng cường kết nối, phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền - doanh nghiệp - trường đại học đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu xã hội.

Xây dựng và phát triển một cách bền vững nhằm tạo ra những công dân toàn cầu có kiến thức văn hóa, khoa học, có kỹ năng nghề nghiệp, khả năng hội nhập góp phần hiệu quả vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước.

Chú trọng liên kết các vùng kinh tế, hội nhập quốc tế, hỗ trợ các trung tâm vùng ở miền Trung - Tây Nguyên để thúc đẩy và phát triển đất nước ở các lĩnh vực logistics, tài nguyên biển đảo, năng lượng sạch, công nghệ sinh học biển và rừng, phát triển nông thôn, chế biến nông sản, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế số. Từ Đại học Huế có thể kết nối hành lang Đông - Tây với các nước châu Âu, Bắc Á và thế giới; góp phần nâng cao hiệu quả, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của thành phố Huế, khu vực miền Trung và cả nước.

Phóng viên: Từ thực tiễn triển khai nhiệm vụ, Đại học Huế có những đề xuất, kiến nghị nào để hoàn thiện cơ chế, tạo điều kiện thúc đẩy đơn vị phát triển thành trung tâm giáo dục đa ngành, đa lĩnh vực chất lượng cao?

Tiến sĩ Bùi Văn Lợi: Đại học Huế mong Thành ủy Huế tiếp tục quan tâm, đồng hành cùng Đại học Huế làm việc, đề xuất với Quốc hội, Chính phủ, các Ban, Bộ, ngành thúc đẩy Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm trình Đề án phát triển Đại học Huế thành Đại học Quốc gia theo trong Nghị quyết 54-NQ/TW ngày 10/12/2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết 83/NQ-CP ngày 27/5/2020 của Chính phủ và Nghị quyết 05-NQ/TU ngày 21/5/2021 của Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế về xây dựng Thừa Thiên Huế (nay là Thành phố Huế) là một trong những trung tâm lớn của cả nước về giáo dục - đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, chất lượng cao giai đoạn 2021-2025 và tầm nhìn đến năm 2030; Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 03/11/2022 và Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị.

Đồng thời, cần có những chính sách ưu tiên giải quyết các đề án, cơ chế thu hút và giữ nguồn nhân lực Đại học Huế trình độ cao; hỗ trợ Đại học Huế thu hút chuyên gia, nhà khoa học và người có tài năng đặc biệt; thực hiện chính sách, cơ chế “đặt hàng” đào tạo đối với các cơ sở giáo dục đại học của Đại học Huế trên cơ sở các tiêu chuẩn đáp ứng yêu cầu của Thành phố Huế trong thời gian tới.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Tiến sĩ Bùi Văn Lợi.