Không hẳn do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, năm nay, nhiều cơ sở giáo dục đại học cả công lập và tư thục ưu tiên cho hình thức xét tuyển bằng học bạ trung học phổ thông. Không còn cái thời việc xét học bạ chỉ dành cho những trường thuộc mức trung bình khá. Nhiều trường đại học top đầu cũng sử dụng phương thức xét tuyển học bạ để tuyển sinh.
Thậm chí, nhiều trường đại học cũng điều chỉnh tỷ lệ xét tuyển với hình thức này để thu hút tuyển sinh.
Thời điểm này, phương thức xét tuyển bằng học bạ được nhiều bạn trẻ quan tâm hơn bởi mục đích tăng cơ hội vào đại học, tập trung cho kỳ thi tốt nghiệp sẽ diễn ra sắp tới mà không còn lo lắng quá nhiều vì tỉ lệ chọi ở điểm thi.
Năm nay phương thức xét tuyển học bạ được hơn 100 trường đại học áp dụng và chia thành nhiều đợt nhận hồ sơ khác nhau, bắt đầu từ đầu tháng 3 và có thể kéo dài đến hết tháng 9, tùy vào tình hình thực tế mỗi trường. Đáng chú ý lượng thí sinh đăng ký phương thức này năm nay tăng đáng kể. Việc tiếp nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển năm nay được các trường triển khai sớm hơn mọi năm, gồm nhiều đợt.
Đến nay, không ít trường đã kết thúc việc nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển học bạ với số lượng nguyện vọng lên đến hàng chục ngàn.
 |
Tiến sĩ Lê Viết Khuyến (ảnh: Xuân Trung) |
Chia sẻ với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Lê Viết Khuyến – Phó Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ giáo dục đại học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) cho rằng, xét tuyển bằng kết quả học bạ rất dễ không công bằng bởi vì hệ thống giáo dục của ta chưa được chuẩn hóa. Chỉ khi nào kiểm định tốt các trường, độ đồng đều như nhau thì làm thế được.
“Ở Việt Nam, bệnh thành tích rất dữ dội. Do đó, nếu dùng hình thức chỉ dựa vào kết quả của học lực, học bạ thì nó phản ánh không chính xác. Tất nhiên, nếu tuyệt vời nhất là mình có một nền văn hóa chất lượng thì lúc đó không cần thi cứ xét học bạ là được rồi. Nhưng mình chưa đạt được mức độ đó mà áp dụng đại trà lúc này là đốt cháy giai đoạn, phản tác dụng”, Tiến sĩ Khuyến nói.
Bởi theo ông, cứ nhìn vào những nỗi lo của ngành giáo dục thì biết. Năm nào cũng vậy, trước kỳ thi tốt nghiệp là ngành giáo dục, từ cấp bộ cho tới các trường, các hội đồng thi, cũng vất vả với chuyện tuyên truyền, rồi cả “dọa dẫm” sẽ xử nghiêm học sinh vi phạm kỷ luật phòng thi, mà nặng nhất là chuyện sử dụng tài liệu, sử dụng các thiết bị “phao” hiện đại…
Nhưng khó hơn cả những chuyện như thế, ấy là người ta vẫn gian dối đấy nhưng không cần phải ở phòng thi, trong khi thi mà họ đến tận cái phòng đựng bài thi để ung dung sửa điểm (thực chất là nâng điểm) như vụ gian lận thi cử kinh hoàng năm 2018.
Sửa điểm không phải để đơn thuần vượt qua kỳ “sát hạch” trình độ trung học phổ thông mà còn để ung dung vào cổng trường đại học nào ngon nhất, thậm chí phải như một thủ khoa, á khoa để còn hướng tới chuyện học bổng, đi nước ngoài, tiếng tăm lừng lẫy…
Một kỳ thi huy động cả hệ thống vào cuộc mà còn có đường dây, có tổ chức, tiền bạc sòng phẳng, mà tiền rất nhiều như vậy thì ai dám chắc điểm ở học bạ “không sửa, không chạy” bởi “chạy” điểm ở học bạ thì dễ gấp vạn lần, chỉ cần “chạy” giáo viên bộ môn chứ không cần “chạy” cấp trường, cấp sở mà vẫn có điểm số trong học bạ tốt nhất, để có nhiều cơ hội vào đại học.
Chưa kể, thực tế, ở mỗi một trường trung học phổ thông, mỗi trung tâm giáo dục thường xuyên, mỗi một địa phương, điểm học bạ có sự chênh lệch rất xa so với kết quả học tập thực sự của học sinh. Điều này bắt nguồn từ quan điểm đánh giá kết quả học bạ ở mỗi địa phương, mỗi giáo viên. Chính vì vậy, điểm học bạ không thực sự phản ánh được học lực của học sinh trung học phổ thông một cách khách quan trung thực.
Nếu trong xét tuyển đại học hiện nay phương thức xét điểm học bạ “lên ngôi” thì dẫn tới tình trạng học sinh giỏi ở các trường, các lớp “bị” tăng quá nhanh.
Chưa kể, qua một vài năm gần đây cho thấy, nhiều học sinh có điểm chênh lệch nhiều giữa điểm học bạ và kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Thông thường, nếu học sinh đạt loại giỏi ở điểm học bạ một môn nào đó, thì điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông của học sinh đó tối thiểu cũng phải đạt loại khá trở lên. Tuy nhiên, có những học sinh điểm môn đó chỉ đạt ở mức trung bình.
Vì vậy, để đảm bảo tính công bằng, khách quan khi xét tuyển bằng học bạ thì Tiến sĩ Lê Viết Khuyến cho rằng, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần có một hệ thống đánh giá điểm học bạ. Hệ thống này đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ giữa việc chấm điểm học bạ giữa các địa phương với nhau và giữa các giáo viên với nhau. Và phải có một bài toán tổng thể để tránh tình trạng phụ huynh, học sinh mua điểm học bạ, giành lợi thế trong xét tốt nghiệp và xét tuyển vào đại học, cao đẳng. Tất cả những công việc đó không dễ gì có thể làm ngay được.
