Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ và hiện thực hóa mục tiêu giáo dục lấy người học làm trung tâm, việc ứng dụng nền tảng công nghệ vào hoạt động dạy và học ngày càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Nhận thức rõ tầm quan trọng đó, nhiều cơ sở giáo dục đã chủ động lựa chọn và đưa các ứng dụng công nghệ thông minh vào giảng dạy và học tập, góp phần nâng cao hiệu quả đào tạo và phát huy tối đa năng lực toàn diện của người học.
Nhiều thuận lợi khi trường học sử dụng Onluyen.vn
Trường Trung học cơ sở An Hòa (Phường An Phong, Thành phố Hải Phòng) là một trong những cơ sở giáo dục đã và đang sử dụng Onluyen.vn - một nền tảng công nghệ giáo dục của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Edmicro Education tại nhà trường.
Đánh giá về thực trạng sử dụng nền tảng này, cô Nguyễn Thị Bích - Hiệu trưởng nhà trường cho hay, Onluyen.vn đáp ứng nhu cầu công nghệ phục vụ giảng dạy, học tập, kiểm tra và đánh giá cho nhà trường, giáo viên và học sinh. Đây thực sự là công cụ để hỗ trợ nhà trường thực hiện các mục tiêu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay. Qua đó, giúp nhà trường có một môi trường số thống nhất để áp dụng các mô hình giáo dục mới, từ việc soạn bài, giảng dạy kết hợp trực tuyến, cho đến việc kiểm tra đánh giá.
Cụ thể, ngay từ khi bắt đầu, với Onluyen.vn, học sinh được làm bài kiểm tra và luyện tập trên hệ thống câu hỏi trải đều nhiều cấp độ từ dễ đến khó. Mọi thao tác trả lời của học sinh đều được ghi nhận và phân tích, từ thời gian làm bài, tỷ lệ đúng sai cho đến các dạng kiến thức thường xuyên gặp khó khăn. Từ dữ liệu thu thập được, hệ thống đánh giá được điểm mạnh, điểm yếu của từng em và đưa ra gợi ý lộ trình học tập cá nhân hóa.
Đặc biệt, nếu học sinh bị hổng kiến thức, hệ thống sẽ gợi ý thẻ lý thuyết hoặc video bài giảng liên quan, kèm theo câu hỏi thực hành tương ứng. Nhờ cách tổ chức này, các em có cơ hội được học theo năng lực thực tế của mình và dần dần cải thiện kết quả một cách bền vững.
Có thể thấy rằng, Onluyen.vn đã mang đến nhiều thay đổi tích cực cho mô hình dạy và học truyền thống. Trước đây, nếu lớp học thường giảng một chiều – giáo viên truyền đạt, học sinh tiếp nhận thụ động thì bây giờ với Onluyen.vn, cách tiếp cận được điều chỉnh theo hướng lấy học sinh làm trung tâm. Theo đó, các bài giảng đã được số hóa, giúp học sinh tự học, ôn luyện trước ở nhà. Nhờ vậy, thời gian trên lớp được tận dụng hiệu quả hơn. Những mô hình như lớp học đảo ngược hay học kết hợp trực tuyến và trực tiếp cũng trở nên khả thi.
Hơn nữa, Onluyen.vn còn cung cấp công cụ cho phụ huynh theo dõi tiến độ học tập của con ngay trên ứng dụng này bằng những thao tác đơn giản.
Cô Bích thông tin, thực tế trong năm học vừa qua, khi nhà trường sử dụng hệ thống hỗ trợ Onluyen.vn, học sinh cũng trở nên chủ động và tự giác hơn. Các em tích cực khám phá tài liệu, làm bài tự luyện và tra cứu đáp án, nhờ đó nâng cao khả năng tư duy và năng lực tự học.
Đồng thời, vai trò của giáo viên cũng có nhiều chuyển biến tích cực. Nhờ hệ thống đảm nhiệm phần nội dung cơ bản thông qua bài giảng điện tử và bài luyện có chấm điểm tự động, giáo viên đã tiết kiệm được đáng kể thời gian giảng dạy lý thuyết. Thầy cô có thể tập trung nhiều hơn vào việc hỗ trợ cá nhân, phát hiện sớm điểm mạnh, điểm yếu của từng học sinh để có điều chỉnh phù hợp.
Cũng theo cô Bích, trong năm học tới, khi triển khai đồng bộ, nhà trường sẽ tổ chức thi thử online trên hệ thống để khai thác tối đa tính năng của nền tảng này, nâng cao hiệu suất làm việc của giáo viên và học sinh.
Bên cạnh những thuận lợi rõ rệt mà Onluyen.vn mang lại trong quá trình dạy và học, việc triển khai nền tảng này trong nhà trường vẫn gặp không ít trở ngại.
Cô Bích thông tin, theo phản ánh từ các cuộc tọa đàm xoay quanh việc ứng dụng công nghệ số trong giáo dục, một số giáo viên, học sinh và phụ huynh vẫn còn tâm lý e ngại, chưa sẵn sàng thay đổi và thậm chí hoài nghi về hiệu quả thực tế của công nghệ. Nhiều phụ huynh và giáo viên bày tỏ lo lắng về khả năng quản lý khi học sinh được tiếp cận với các thiết bị thông minh. Không ít người vẫn giữ quan điểm “cái gì khó thì cấm”, không ủng hộ, thay vì tìm giải pháp hỗ trợ.
Không những vậy, vấn đề mạng internet băng thông không đủ rộng, thiếu máy tính, học sinh thiếu thiết bị thông minh cũng gây khó khăn trong việc triển khai đồng bộ việc học và kiểm tra đánh giá trong nhà trường. Ngoài ra, một số giáo viên còn thiếu kiến thức và kỹ năng công nghệ dẫn tới Nhà trường gặp khó khăn trong việc đào tạo, bồi dưỡng và cập nhật kiến thức liên tục cho đội ngũ giáo viên.
Trước những thuận lợi và khó khăn đặt ra, để thúc đẩy các nền tảng chuyển đổi số như Onluyen.vn phát triển bền vững, cô Bích đã đưa ra một số kiến nghị, giải pháp.
Thứ nhất, cần phát triển hạ tầng số một cách toàn diện, đặc biệt ở các khu vực khó khăn. Cần có chính sách mở rộng mạng băng thông rộng, hỗ trợ trang bị thiết bị đầu cuối cho trường học và học sinh.
Thứ hai, hoàn thiện khung pháp lý chuyên biệt cho giáo dục số. Việc công nhận kết quả học tập trực tuyến, quy trình đánh giá trên môi trường số, cũng như các tiêu chuẩn học liệu số cần được luật hóa rõ ràng.
Thứ ba, phát triển nguồn nhân lực giáo dục số chất lượng cao. Cần mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng các chương trình đào tạo kỹ năng số cho giáo viên, các nhà quản lý giáo dục.
Thứ tư, cần có chính sách truyền thông, tôn vinh và bảo vệ các doanh nghiệp đang tiên phong trong lĩnh vực giáo dục số. Việc xây dựng một môi trường minh bạch, có định hướng rõ ràng sẽ tạo thêm niềm tin và động lực để doanh nghiệp phát triển về công nghệ giáo dục như Edmicro Education đầu tư dài hạn, góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng một thế hệ công dân số có tư duy độc lập, học tập suốt đời và sẵn sàng hội nhập.
Onluyen.vn vừa là một nền tảng công nghệ giáo dục, vừa là một công cụ hỗ trợ chuyển đổi số
Trong khi đó, đánh giá về vai trò của nền tảng này, ông Nguyễn Ngọc Quế - Phó Tổng giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Edmicro Education cho hay, Onluyen.vn đang góp phần tích cực vào tiến trình chuyển đổi số trong giáo dục tại Việt Nam.
Được biết, chuyển đổi số thực sự là xu thế cần thiết và đã được Chính phủ cũng như Bộ Giáo dục và Đào tạo định hướng rõ ràng nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. Cụ thể, từ năm 2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo bắt đầu triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, khuyến khích việc giảng dạy linh hoạt hơn, cá nhân hóa hơn và tăng cường sử dụng công nghệ trong lớp học.
Edmicro – đơn vị phát triển Onluyen.vn đã chủ động nắm bắt được chủ trương này từ sớm và có sự chuẩn bị kỹ càng, xây dựng nền tảng cũng như kho học liệu số nhằm đáp ứng nhu cầu công nghệ phục vụ giảng dạy, học tập, kiểm tra và đánh giá cho nhà trường, giáo viên và học sinh. Có thể thấy, Onluyen.vn không chỉ đơn thuần là một nền tảng công nghệ mà thực sự là công cụ để hỗ trợ các trường học thực hiện những mục tiêu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
“Chúng tôi xác định Onluyen.vn vừa là một nền tảng công nghệ giáo dục, vừa là một công cụ hỗ trợ hiệu quả quá trình chuyển đổi số từ góc độ chính sách. Xét về công nghệ, nền tảng này giúp nhà trường có một môi trường số thống nhất để áp dụng các mô hình giáo dục mới, từ việc soạn bài, giảng dạy kết hợp trực tuyến, cho đến việc kiểm tra đánh giá. Về mặt chính sách, Onluyen.vn có thể được coi là công cụ hỗ trợ cho hệ thống giáo dục phổ thông trong việc triển khai giáo dục cá thể hóa theo chương trình mới.
Trên thực tế, vai trò và năng lực của Onluyen.vn đã được cơ quan quản lý nhà nước công nhận. Năm 2021, Edmicro vinh dự là một trong những doanh nghiệp được Chính phủ lựa chọn giao nhiệm vụ giải quyết vấn đề chuyển đổi số quốc gia trong lĩnh vực giáo dục”, ông Quế thông tin.
Đặc biệt, Onluyen.vn cũng đang tiệm cận rất sát với tinh thần của các định hướng lớn về đổi mới giáo dục và phát triển khoa học công nghệ do Trung ương đề ra.
Kết luận số 91-KL/TW của Bộ Chính trị về thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đã nhấn mạnh về việc đẩy mạnh chuyển đổi trong giáo dục và đào tạo cũng như từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học – những điều mà các nền tảng học trực tuyến như Onluyen.vn có thể đóng vai trò then chốt.
Bên cạnh đó, theo Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, mục tiêu đến năm 2030, có tối thiểu có 5 doanh nghiệp công nghệ số ngang tầm các nước tiên tiến và tầm nhìn đến năm 2045, tỉ lệ doanh nghiệp công nghệ số tương đương các nước phát triển. Như vậy, các doanh nghiệp công nghệ giáo dục tất yếu được xem là một phần quan trọng trong hệ sinh thái số quốc gia, cần được tạo điều kiện để phát triển mạnh mẽ nhằm góp phần hình thành nền giáo dục thông minh.
Việc đặt ra mục tiêu đến năm 2030: Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia như Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đã nêu cũng củng cố thêm tính chính danh và vai trò của những mô hình như Onluyen.vn trong việc tiên phong đổi mới, góp phần cải thiện năng suất và chất lượng nguồn nhân lực quốc gia.
Ngoài ra, theo ông Quế, nền tảng này cũng được Hiệp hội Phần mềm VINASA đánh giá cao khi chọn vào Top 10 giải pháp EdTech tiêu biểu tại Việt Nam năm 2021, phản ánh rõ ràng rằng Onluyen.vn là một mô hình có sự cân bằng tốt giữa việc ứng dụng công nghệ và phù hợp với các định hướng chính sách giáo dục số hiện nay.
Công cụ cho phụ huynh, giáo viên theo dõi tiến độ học tập của học sinh
Thông tin thêm, Phó Tổng giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Edmicro Education cho biết, Onluyen.vn áp dụng các công nghệ dữ liệu và trí tuệ nhân tạo để phân tích năng lực học sinh và xây dựng lộ trình học tập phù hợp với từng em.
Bên cạnh đó, hệ thống cũng theo dõi xuyên suốt hành trình học tập của từng học sinh và đưa ra các phân tích sâu hơn dựa trên quá trình tương tác.
Những sai sót trong làm bài không chỉ được ghi nhận dưới dạng điểm số, mà còn được nhìn nhận trong bối cảnh của chuỗi hành vi học tập trước đó. Từ đó, nền tảng có thể chủ động cảnh báo nếu phát hiện học lệch, học vẹt hoặc chỉ làm bài đối phó. Trong những trường hợp như vậy, hệ thống sẽ giảm dần mức độ tin cậy đối với các kết quả bất thường và chuyển hướng đề xuất sang những nội dung đánh giá phù hợp hơn. Các câu hỏi được thiết kế và sắp xếp theo độ khó tăng dần, giúp học sinh từng bước chinh phục kiến thức. Phương pháp này không chỉ giúp hệ thống hiểu sâu hơn về năng lực từng em, mà còn đảm bảo rằng quá trình học được điều chỉnh liên tục theo đúng mục tiêu và khả năng hiện tại.
Đặc biệt, Onluyen.vn còn cung cấp công cụ cho giáo viên và phụ huynh theo dõi tiến độ học tập. Theo đó, mỗi giáo viên sẽ có tài khoản riêng để tổ chức lớp học trực tuyến, giao bài tập và bài kiểm tra theo từng nhóm học sinh khác nhau. Sau mỗi lần học sinh làm bài, giáo viên sẽ nhận được báo cáo kết quả chi tiết, bao gồm phân tích mức độ thành thạo của từng chuyên đề. Ngoài ra, hệ thống còn tạo ra hồ sơ học tập điện tử cho mỗi học sinh – nơi lưu trữ toàn bộ dữ liệu về tiến độ học, điểm số, tần suất làm bài và mức độ chuyên cần.
Với phụ huynh, nhà trường có thể cung cấp tài khoản riêng để phụ huynh theo dõi tình hình học tập của con. Giao diện theo dõi được thiết kế trực quan, cho phép xem điểm số từng môn, mức độ thành thạo từng nội dung, cũng như lịch sử học tập hàng ngày. Phụ huynh có thể vào phần “tiến độ học tập” để theo dõi toàn diện quá trình học của con.
Không những vậy, theo ông Quế, Onluyen.vn còn giúp nhận diện học đối phó (đoán mò, học vẹt) và hỗ trợ học sinh vùng sâu vùng xa.
“Một trong những vấn đề chúng tôi đặc biệt quan tâm khi phát triển Onluyen.vn là hiện tượng học đối phó. Nền tảng có thể phân tích hành vi làm bài của từng em để xác định dấu hiệu học lệch hoặc làm bài thiếu chủ động. Khi phát hiện biểu hiện bất thường, hệ thống sẽ đưa ra cảnh báo để học sinh, giáo viên và phụ huynh cùng xem xét lại lộ trình học tập. Bên cạnh đó, hệ thống điều chỉnh cách đánh giá – các câu trả lời đúng không có cơ sở sẽ bị giảm mức độ tin cậy. Học sinh được khuyến khích quay lại phần kiến thức liên quan để ôn tập kỹ hơn. Qua thời gian, các em sẽ dần thay đổi cách học như bỏ tâm lý học tủ, học mẹo để hướng đến học thật và hiểu thật.
Chúng tôi cũng chú trọng đến việc tạo điều kiện học tập công bằng cho học sinh ở các vùng khó khăn. Với Onluyen.vn, chỉ cần có kết nối internet là học sinh từ thành phố đến miền núi đều có thể tiếp cận kho học liệu phong phú. Đồng thời, tối ưu nền tảng để có thể sử dụng tốt trên cả máy tính cấu hình thấp và điện thoại thông minh. Ngoài ra, Edmicro cũng phối hợp với các cơ quan ở địa phương để triển khai Onluyen.vn tại những khu vực còn nhiều khó khăn. Trong giai đoạn dịch COVID-19, Onluyen.vn được chọn là một trong sáu nền tảng tham gia chương trình “Sóng và máy tính cho em”, hỗ trợ học sinh khó khăn học tập từ xa. Nhờ chương trình này, hàng triệu học sinh đã được tiếp cận thiết bị học tập và có công cụ hữu ích để duy trì việc học”, ông Quế thông tin.
Nói về tầm nhìn dài hạn và định hướng phát triển trong tương lai, ông Quế cho biết, Edmicro Education đã xác định rõ tầm nhìn dài hạn của Onluyen.vn là trở thành một hạ tầng học tập cá nhân hóa thông minh, phục vụ rộng rãi cho mọi học sinh Việt Nam.
Quan điểm là mỗi học sinh đều xứng đáng có một lộ trình học tập riêng. Với nền tảng số, điều đó hoàn toàn khả thi. Hiện, Onluyen.vn đang từng bước hiện thực hóa điều đó bằng cách phát triển các thuật toán hỗ trợ học tập ngày càng tinh vi hơn, từ phân tích năng lực đến gợi ý nội dung học tập phù hợp.
Tầm nhìn này cũng phù hợp với những định hướng vừa được khẳng định trong Kết luận 91-KL/TW. Cụ thể, Onluyen.vn đang tăng cường nội dung học ngoại ngữ và các kỹ năng liên ngành, đồng thời tối ưu nền tảng để phục vụ tốt hơn cho mọi đối tượng học sinh, kể cả ở vùng nông thôn, miền núi hay hải đảo. Trong tương lai, Onluyen.vn có thể xem xét áp dụng thêm các công nghệ như thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR) hoặc tương tác thời gian thực. Tuy nhiên, mọi công nghệ đều phải xuất phát từ thực tiễn dạy – học tại Việt Nam.
Đồng thời, về nội dung và sản phẩm, Onluyen.vn sẽ tiếp tục mở rộng kho học liệu bao phủ toàn bộ các môn học ở bậc phổ thông, đồng thời bổ sung các lĩnh vực kỹ năng mới như STEM, tiếng Anh, hướng nghiệp. Bên cạnh nền tảng chính, nền tảng cũng đang phát triển các nền tảng nhánh chuyên biệt dựa trên cùng một công nghệ lõi, ví dụ như luyện thi IELTS trực tuyến với công nghệ chấm phát âm và viết luận.
Trong dài hạn, Onluyen.vn đặt mục tiêu không chỉ phục vụ thị trường trong nước mà còn vươn ra quốc tế. Tuy nhiên, dù mở rộng tới đâu, cá nhân hóa học tập vẫn sẽ là kim chỉ nam trong toàn bộ chiến lược phát triển sản phẩm của Edmicro Education.
Để phát triển bền vững các nền tảng chuyển đổi số về giáo dục cần những điều kiện gì?
Để các nền tảng chuyển đổi số giáo dục như Onluyen.vn có thể phát triển bền vững và đóng góp lâu dài cho hệ thống giáo dục quốc gia, Phó Tổng giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Edmicro Education cho rằng, rất cần những chính sách hỗ trợ toàn diện từ phía Nhà nước. Đặc biệt là trong bối cảnh Đảng và Chính phủ đã xác định rõ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá chiến lược, việc tạo điều kiện để các doanh nghiệp công nghệ giáo dục nội địa tham gia sâu vào chuyển đổi giáo dục là hết sức cần thiết.
Thứ nhất, cần tăng cường hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp công nghệ giáo dục nội địa. Các nền tảng đang phát triển sản phẩm phục vụ dạy học, kiểm tra, đánh giá nên được xem xét hưởng các ưu đãi về thuế, được tham gia các chương trình đặt hàng công nghệ giáo dục, và được tiếp cận các quỹ phát triển khoa học, công nghệ, chuyển đổi số.
Thứ hai, cần phát triển hạ tầng số một cách toàn diện, đặc biệt ở các khu vực khó khăn. Cần có chính sách mở rộng mạng băng thông rộng, hỗ trợ trang bị thiết bị đầu cuối cho trường học và học sinh, đồng thời đầu tư các trung tâm dữ liệu vùng để đảm bảo nền tảng số hoạt động ổn định.
Thứ ba, hoàn thiện khung pháp lý chuyên biệt cho giáo dục số. Việc công nhận kết quả học tập trực tuyến, quy trình đánh giá trên môi trường số, cũng như các tiêu chuẩn học liệu số cần được luật hóa rõ ràng. Việc tích hợp các nền tảng học trực tuyến với hệ thống định danh điện tử quốc gia (VNeID) là một giải pháp thiết thực.
Thứ tư, phát triển nguồn nhân lực giáo dục số chất lượng cao. Nhà nước cần mở rộng quy mô và nâng chất các chương trình đào tạo kỹ năng số cho giáo viên, quản lý giáo dục. Đồng thời, cần có chính sách thu hút chuyên gia công nghệ tham gia thiết kế và vận hành nền tảng học tập quốc gia.
Thứ năm, thúc đẩy các mô hình hợp tác chiến lược giữa Nhà nước và doanh nghiệp trong giáo dục số. Nhà nước nên giữ vai trò kiến tạo, tạo điều kiện cho doanh nghiệp công nghệ giáo dục được thử nghiệm, triển khai và mở rộng các mô hình mới tại địa phương.
Cuối cùng, cần có chính sách truyền thông, tôn vinh và bảo vệ các doanh nghiệp đang tiên phong trong lĩnh vực giáo dục số. Việc xây dựng một môi trường minh bạch, có định hướng rõ ràng sẽ tạo thêm niềm tin và động lực để doanh nghiệp Edmicro Education đầu tư dài hạn, góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng một thế hệ công dân số có tư duy độc lập, học tập suốt đời và sẵn sàng hội nhập.
