Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh: Gần 20 năm xây dựng uy tín và hội nhập toàn cầu

Trải qua quãng thời gian dài không ngừng phấn đấu và phát triển, Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh đạt được nhiều thành tựu nổi bật và khẳng định vị thế trong cả môi trường học thuật trong nước lẫn quốc tế.

Gần 20 năm hình thành và phát triển Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thuấn - Tổng biên tập Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh (thuộc Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh) cho biết, năm 2006, Tạp chí khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh (sau đây gọi tắt là Tạp chí) chính thức được Bộ Văn hóa - Thông tin (cũ) cấp Giấy phép hoạt động báo chí in số 169/GP-BVHTT.

Đến năm 2011, Tạp chí hình thành Tạp chí chuyên ngành Kinh tế và Quản trị Kinh doanh, đồng thời ra mắt Tạp chí chuyên ngành đầu tiên bằng tiếng Anh. Cũng trong năm này, Tạp chí chuyên ngành Kinh tế và Quản trị Kinh doanh được chấp thuận tham gia Danh mục các Tạp chí được tính điểm công trình khoa học của Hội đồng Giáo sư Nhà nước.

Năm 2020, Tạp chí tổ chức lễ công bố website trực tuyến, chính thức xuất bản đồng thời 02 tạp chí bản in và bản điện tử. Tạp chí trở thành thành viên của tổ chức quốc tế Crossref, tất cả các bài viết xuất bản đều được cấp địa chỉ số DOI. Năm 2021, 02 Tạp chí chuyên ngành của Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh được công nhận tham gia hệ thống dữ liệu quốc tế ACI, đánh dấu bước tiến quan trọng nâng cao uy tín Nhà trường và Tạp chí.

Bên cạnh đó, 06 Tạp chí chuyên ngành của Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh cũng được chấp nhận tham gia hệ thống dữ liệu quốc tế mở DOAJ. Việc gia nhập các hệ thống dữ liệu quốc tế ACI và DOAJ tạo điều kiện cho Tạp chí hoạt động, phát triển theo hướng hội nhập, kết nối với hệ thống dữ liệu quốc gia và quốc tế, là cơ sở để tham gia các hệ thống dữ liệu và chỉ số trích dẫn khác, góp phần nâng cao uy tín cho Tạp chí và Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh.

Đồng thời, điều này tạo cơ hội cho đội ngũ giảng dạy, nghiên cứu sinh, học viên cao học công bố các nghiên cứu trên Tạp chí uy tín và kết nối các nhà khoa học trong và ngoài nước. Giai đoạn 2020-2021 cũng đánh dấu việc cả 06 Tạp chí chuyên ngành đạt thứ hạng cao trong Bảng Công bố xếp hạng chỉ số ảnh hưởng của hệ thống dữ liệu quốc gia VCGate 2020-2021.

Giai đoạn năm 2024-2025, Tạp chí đã ra mắt Tạp chí chuyên ngành thứ 07 mang tên HCMCOU Journal of Science – Advances in Computational Structures (ACS).

Bên cạnh đó, Tạp chí cũng tham gia thêm nhiều hệ thống dữ liệu, trích dẫn quốc tế uy tín và trở thành thành viên của các tổ chức học thuật quốc tế có tên tuổi khác như RePEc – IDEAs, EconPapers, OASPA (Open Access Scholarly Publishers Association) và Asian Association of Open Universities (AAOU). Trong giai đoạn này, Tạp chí được Bộ Thông tin – Truyền thông (cũ) xếp hạng thuộc nhóm Tạp chí có mức độ chuyển đổi số cao, nằm trong top 05 cơ quan báo chí dẫn đầu khối Tạp chí khoa học, theo Bảng Công bố kết quả đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí (năm 2023 Tạp chí được đánh giá mức khá, năm 2024 được đánh giá mức tốt).

Năm 2025 cũng là năm đánh dấu sự công nhận của Hội đồng Giáo sư Nhà nước đối với chất lượng các bài báo khoa học thuộc các ngành và liên ngành được đăng trên Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, đồng thời mở rộng ảnh hưởng của Tạp chí. Các ngành, liên ngành do Tạp chí xuất bản ngày càng được Hội đồng Giáo sư Nhà nước nâng điểm, cùng với nhiều ngành được chấp nhận tham gia Danh mục Ngành, liên ngành được tính điểm.

Đóng góp cho sự phát triển khoa học công nghệ và hội nhập quốc tế

Cũng theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thuấn, so với các tạp chí khoa học quốc tế cùng lĩnh vực, trong tiến trình hội nhập, Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh có lợi thế nổi bật khi sở hữu uy tín cao trong cộng đồng nghiên cứu trong và ngoài nước.

Gần 20 năm hình thành và phát triển, Tạp chí đã từng bước xây dựng nền tảng vững chắc, tích lũy kinh nghiệm và tạo dựng hình ảnh tích cực trong giới học thuật. Cụ thể, Tạp chí có kinh nghiệm hoạt động sâu rộng trong lĩnh vực xuất bản khoa học, có uy tín trong công bố nghiên cứu khoa học và nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính sách phát triển khoa học – công nghệ, tài chính và quản lý của Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh. Trong những năm qua, các chính sách này đã thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động nghiên cứu và công bố của đội ngũ giảng viên, nhà khoa học. Bên cạnh đó, Tạp chí luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao từ lãnh đạo cơ quan chủ quản.

Có thể nói, sứ mệnh của Tạp chí phù hợp chặt chẽ với sứ mệnh, triết lý giáo dục của Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh. Đây là yếu tố then chốt giúp Tạp chí giữ được bản sắc riêng. Hoạt động của Tạp chí nhằm đóng góp cho sự phát triển khoa học công nghệ, nâng cao tính hội nhập, tiếp cận chuẩn quốc tế; vừa mở rộng tầm nhìn, vừa nâng cao chất lượng đội ngũ nghiên cứu; đồng thời kết nối cộng đồng nghiên cứu trong và ngoài nước, cũng như giữa khoa học và thực tiễn.

Hơn nữa, Tạp chí hoạt động đúng tôn chỉ, mục đích được quy định trong Giấy phép hoạt động tạp chí in và điện tử do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp. Việc tổ chức biên tập, xuất bản, phát hành, đăng tải các số định kỳ, kỷ yếu của Tạp chí (bản in và bản điện tử, bằng tiếng Việt và tiếng Anh) được thực hiện nghiêm túc theo pháp luật, quy định của cơ quan chủ quản và Giấy phép hoạt động.

Tiếp cận chuẩn quốc tế, Tạp chí tham gia các hệ thống trích dẫn và tổ chức quốc tế uy tín về học thuật, nâng cao chất lượng quản lý và chất lượng khoa học của các công bố. Đặc biệt, liêm chính và đạo đức xuất bản luôn được Tạp chí đặt là nền tảng cốt lõi: Tạp chí coi trọng minh bạch trong công bố, phản biện, biên tập và xuất bản. Các hành vi sai phạm như đạo văn, tự đạo văn, giả mạo dữ liệu hay xung đột lợi ích đều được xử lý nghiêm minh và công khai, góp phần xây dựng uy tín Tạp chí và môi trường học thuật lành mạnh.

Hoạt động của Tạp chí luôn gắn kết tính khoa học và thực tiễn: xuất bản công trình có giá trị học thuật cao, đóng góp mới cho lý thuyết và ứng dụng thực tiễn; nâng cao chất lượng đội ngũ nghiên cứu; kết nối cộng đồng khoa học trong và ngoài nước. Tạp chí luôn hỗ trợ, khuyến khích và duy trì các công bố nghiên cứu chất lượng cao của giảng viên, nghiên cứu sinh và học viên, góp phần xây dựng đội ngũ nghiên cứu khoa học vững mạnh cho Trường.

Để hướng tới Scopus và Web of Science – những cơ sở dữ liệu toàn cầu với chuẩn mực rất cao, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thuấn cho biết, Tạp chí đã và đang chuẩn bị nhiều điều kiện quan trọng. Trước hết là hình thành các tạp chí chuyên ngành với các mã số ISSN và e-ISSN riêng biệt, trong đó đặc biệt là Tạp chí chuyên ngành kỹ thuật ACS, định hướng tham gia các cơ sở dữ liệu quốc tế như Scopus và Web of Science.

Đồng thời, Tạp chí tập trung xây dựng và nâng cao chất lượng Hội đồng Biên tập theo hướng đa dạng hóa và nâng tầm chuyên môn; nâng cấp, xây dựng website của Tạp chí theo chuẩn quốc tế và thân thiện hơn với người dùng; hoàn thiện, bổ sung các chính sách, quy định, quy trình, thể lệ; tiếp tục tham gia vào các hệ thống dữ liệu quốc tế uy tín; nâng cao chất lượng các bài báo khoa học, tăng tính đa dạng và cải thiện các chỉ số trích dẫn; đồng thời học hỏi kinh nghiệm từ các tạp chí đã nằm trong danh mục Scopus và Web of Science. Trong quá trình chuẩn bị, việc giao lưu, học tập với các tạp chí đã thuộc danh mục Scopus được đánh giá là bước không thể thiếu.

“Trong quá trình thực hiện sứ mệnh hội nhập và tham gia hệ thống dữ liệu quốc tế, Tạp chí luôn phấn đấu giữ gìn và phát triển các giá trị cốt lõi như giá trị khoa học gắn với thực tiễn; tiếp cận các tiêu chuẩn quốc tế; trở thành địa chỉ tin cậy cho các nhà khoa học uy tín công bố sản phẩm nghiên cứu; đồng thời hướng tới đảm bảo không có rào cản về tài chính. Trong tương lai, Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục học hỏi và cải tiến để ngày càng gần hơn với tiêu chuẩn của các tạp chí khoa học quốc tế”, Phó Giáo sư Nguyễn Văn Thuấn cho hay.