Tại hội nghị Hiệu trưởng các trường sư phạm do Bộ giáo dục và Đào tạo diễn ra vào ngày 27/12/2017 Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã nhấn mạnh:
“Chúng ta thống nhất rằng từ năm 2018 chỉ tiêu tuyển sinh các trường sư phạm phải gắn chặt với nhu cầu sử dụng. Học sinh vào học ngành sư phạm phải là những học sinh ưu tú nhất, quyết tâm để năm 2018 điểm đầu vào sư phạm nằm trong top đầu, các trường không vì chạy theo chỉ tiêu mà chấp nhận điểm đầu vào thấp”.
| Chỉ có những con người ưu tú mới đào tạo ra những con người xuất sắc |
Quan điểm này – tuyên bố này sẽ mở ra một thời kỳ mới tái cấu trúc việc đào tạo lực lượng nhà giáo phục vụ cho nền giáo dục quốc dân sắp được đổi mới toàn bộ.
Một thời gian dài cùng với việc thành lập ồ ạt các trường đại học, sư phạm được xem như một ngành học bình thường như mọi ngành khác.
Nhiều sinh viên không đủ điểm vào những ngành nóng đã “chắc lưỡi” chấp nhận được tuyển vào sư phạm. Nhiều sinh viên học hệ tổng hợp chỉ cần có thêm một giấy chứng nhận nghiệp vụ sư phạm học “giả định” trong 6 tháng là nghiễm nhiên trở thành giáo viên.
Bởi vậy nhiều thầy cô giáo không được đào tạo bài bản, không am hiểu nghiệp vụ và tâm lý sư phạm đã trở nên những thợ dạy. Họ cũng lên lớp, đứng trên bục giảng, tham gia vào sự nghiệp trồng người mà không có bất kỳ một sự soát xét nào về con đường họ đã đi qua để trở nên nhà giáo.
Nêu lên quan điểm chấn chỉnh ngành sư phạm bây giờ đã là muộn, nhưng nếu không làm nổi bật tính đặc thù của ngành sư phạm để có những thay đổi cần thiết nhằm phục hưng nghề dạy học, thì hệ quả sẽ là sự phá sản của nhiều đề án đổi mới giáo dục.
Nguyên hiệu trưởng Trường trung học phổ thông Trần Hưng Đạo - Thành phố Cam Ranh - thầy Tạ Quang Sum cho rằng, việc chấn chỉnh cần được diễn ra trên nhiều mặt và nhiều hoạt động kéo theo.
 |
| Thầy Tạ Quang Sum, nguyên hiệu trưởng Trường trung học phổ thông Trần Hưng Đạo - Thành phố Cam Ranh. |
Cần sớm quy hoạch tổng thể hệ thống trường sư phạm
Chỉ nên duy trì và đầu tư mạnh mẽ để phát triển 9 trường đại học sư phạm trên phạm vi toàn quốc tại những khu vực trọng yếu: Tây Bắc – Hà Nội – Vinh – Huế - Quy Nhơn – Khánh Hòa – Thành phố Hồ Chí Minh – Bình Dương – Cần Thơ. Đó là những trường đại học chuyên ngành sư phạm, không tổ chức đa ngành với mọi lý do tận dụng nào khác.
Giảng viên mỗi trường này ngoài văn bằng ngành khoa học chuyên môn phải có trình độ cao về ngoại ngữ và tâm lý giáo dục.
Chế độ tu nghiệp nước ngoài
Hàng năm phải có chế độ tu nghiệp ngoài nước để các thầy cô được thường xuyên cập nhật được những tiến bộ của khoa học và công nghệ thế giới, nâng cao năng lực đào tạo sư phạm.
Mỗi trường sư phạm được giao chỉ tiêu tuyển sinh trên cơ sở dự báo nhân sự ngành giáo dục của khu vực quản hạt. Tổ chức thi tuyển thật gắt gao với đề thi quốc gia không trùng lặp việc xét tuyển vào các trường khác.
Mục đích là tạo ra hoàn cảnh về thời gian và tâm lý để mỗi ứng viên khi nộp đơn dự tuyển vào trường sư phạm nhận thức được rằng họ phải có năng lực cao và nhiệt tâm với nghề dạy học.
Thiết kế chương trình đào tạo phù hợp
Chương trình đào tạo phải được thiết kế một hệ thống tín chỉ tách biệt giữa kiến thức khoa học và tâm lý – nghiệp vụ sư phạm. Với thời gian đào tạo 5 năm cho sinh viên có đủ thời gian để đồng thời hoàn tất văn bằng cử nhân khoa học và cử nhân sư phạm.
|
|
Đặc biệt tất cả sinh viên phải được trang bị kiến thức ngoại ngữ đủ để dạy song ngữ cho các bộ môn phổ thông.
Trong toàn khóa cần có học kỳ tham quan học tập ở nước ngoài cho tất cả sinh viên như là một phần trọng yếu, tạo điều kiện tốt nhất về kinh phí và cơ hội để sinh viên được tiếp xúc với môi trường giáo dục và tổ chức trường học tại nhiều quốc gia phát triển.
Ngoài ra, cần có nhiều mô thức rèn luyện kỹ năng sống – mưu sinh thoát hiểm trong suốt những năm học, đây sẽ là giải pháp tích cực cho sinh viên thâm nhập thực tế.
Mặc định chế độ dự bị công chức cho mọi sinh viên trúng tuyển vào trường sư phạm, được hưởng học bổng toàn phần với cam kết sẽ phục vụ trong ngành giáo dục, bồi hoàn nếu không chấp nhận sự phân công.
Bộ Giáo dục và Đào tạo chịu trách nhiệm bổ nhiệm và phân công nhiệm sở công tác ngay cho sinh viên sau khi tốt nghiệp mà không phải qua kỳ thi tuyển công chức.
Tái cấu trúc ngành sư phạm và các trường sư phạm là một cuộc đại phẫu, nhiều phần lạc hậu về: Chương trình giảng dạy – phương pháp sư phạm - mục tiêu đào tạo – lợi ích kinh tế cục bộ …. phải được cắt bỏ.
Nếu giáo dục là chiến lược quốc gia thì không thể chần chừ công cuộc cải tổ, sự thay đổi tích cực trong việc đào tạo nhân lực phục vụ ngành giáo dục, sẽ mở ra kỷ nguyên mới cho mọi công cuộc phát triển của đất nước.
