Mỹ hôm 12/6 đã cho sơ tán hàng trăm công dân đang hỗ trợ chính phủ Iraq khỏi một căn cứ không quân lớn khi các chiến binh Hồi giáo Sunni từ phương Bắc đang uy hiếp thủ đô Baghdad và muốn thành lập nhà nước riêng của mình ở Iraq và Syria.
 |
| Quân đội Iraq tham gia trấn áp lực lượng nổi dậy ở miền Bắc và miền Trung. |
Theo Channel News Asia, một quan chức quốc phòng Mỹ khẳng định rằng "vài trăm" công dân Mỹ đã được sơ tán khỏi căn cứ không quân Balad, nằm cách phía bắc Baghdad khoảng 80 km, tới trung tâm thủ đô Iraq vì lý do an ninh.
Tuy nhiên, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki nhấn mạnh rằng, Đại sứ quán Mỹ ở Baghdad vẫn hoạt động và "tình trạng của các nhân viên tại đại sứ quán và lãnh sự quán không thay đổi."
Cuộc di tản khỏi Balad được thực hiện bởi các công ty an ninh tư nhân, không liên quan tới chính phủ Mỹ. Các nhân viên làm việc tại căn cứ này được chính phủ Iraq thuê để làm việc trong các chương trình liên quan tới chiến đấu cơ F-16. Họ không thuộc biên chế của Bộ Quốc phòng Mỹ, một phát ngôn viên Lầu Năm Góc cho biết thêm.
Căn cứ không quân Balad từng là một trong các sân bay bận rộn nhất trên thế giới và là nơi đồn trú của 36.000 lính Mỹ trước khi nó được chuyển giao cho Iraq kiểm soát trong tháng 11 năm 2011.
 |
| Các chiến binh thuộc tổ chức Nhà nước Hồi giáo Iraq và vùng Cận Đông tại một trạm kiểm soát bên ngoài thành phố Mosul ngày 11/6. |
Cuộc sơ tán được phát động trong bối cảnh các chiến binh người Kurd đang tiến như vũ bão về phía thủ đô Baghdad sau khi chiếm được một khu vực rộng lớn ở miền bắc và miền trung nước này, nơi chủ yếu có người Hồi giáo dòng Sunni sinh sống.
Sau khi bắt đầu cuộc tấn công ngày thành phố Mosul vào cuối ngày Thứ Hai (9/6), các chiến binh người Hồi giáo thuộc tổ chức Nhà nước Hồi giáo Iraq và vùng Cận Đông đang lên kế hoạch tiến tới thủ đô Baghdad.
Người Kurd muốn thành lập nhà nước riêng, đã lợi dụng sự hỗn loạn để kiểm soát trung tâm dầu mỏ ở Kirkuk từ tay quân đội của chính phủ người Shiite tại Iraq đe dọa tới ngành công nghiệp dầu mỏ của nước này lẫn giá dầu thế giới. Động thái này đã gióng một hồi chuông báo động tới các đồng minh của Baghdad ở cả phương Tây và quốc gia láng giềng người Shiite lãnh đạo Iran.
Phản ứng trước tình hình trên, Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu tại Nhà Trắng hôm 12/6 cho biết, ông sẽ không loại trừ bất kỳ khả năng nào để đảm bảo rằng các chiến binh thánh chiến sẽ không có chỗ đứng lâu dài ở Iraq hay Syria vì quyền lợi của chính nước Mỹ.
 |
| Các tình nguyện viên đăng ký gia nhập quân đội Iraq để trấn áp những tay súng nổi dậy người Sunni. |
Tổng thống Obama được cho là đã xem xét tất cả các tùy chọn có thể sử dụng để hỗ trợ các nhà lãnh đạo Iraq, gồm cả việc tham gia hoạt động quân sự trong ngắn hạn.
Tờ Thời báo phố Wall hôm 12.6 đưa tin cho biết, Mỹ đã bí mật điều một số máy bay tới Iraq từ năm ngoái để thu thập thông tin tình báo về quân nổi dậy và đã chia sẻ thông tin này cho phía lực lượng Iraq. Nhưng có vẻ như nhiệm vụ này đã không đem lại kết quả tốt.
Phó Tổng thống Joe Biden hôm 12/6 đã đảm bảo với Thủ tướng Iraq Nuri al-Maliki qua điện thoại rằng Washington đã chuẩn bị để tăng cường và thúc đẩy hỗ trợ an ninh cho đồng minh Trung Đông này.
Tuy nhiên, dự kiến Mỹ sẽ không điều lực lượng tới tham chiến tại Iraq trong thời gian tới mà chỉ tập trung chủ yếu vào công tác hỗ trợ tăng cường khả năng cho lực lượng an ninh Iraq./
