Đây là chia sẻ của Giáo sư - Tiến sĩ Phạm Thành Huy, Hiệu trưởng Trường Đại học Phenikaa tại chương trình “Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo gặp gỡ nhà giáo, cán bộ quản lý, nhân viên ngành Giáo dục”.
Giảng viên trong khối trường đại ngoài công lập còn nhiều thiệt thòi so với khối đại học công lập
Theo Giáo sư Huy, hệ thống đại học ngoài công lập của Việt Nam đã trải qua 30 năm xây dựng và phát triển. Đến nay, cả nước ta có 60 trường đại học ngoài công lập, chiếm khoảng 25% tổng số các trường đại học của Việt Nam.
“Vai trò của các trường ngoài công lập ngày càng rõ nét, thể hiện qua những con số cụ thể: quy mô đào tạo gần 300.000 sinh viên, lực lượng cán bộ gần 20.000 giảng viên. Sự phát triển của các trường đại học ngoài công lập đến nay đã góp phần khẳng định sự đúng đắn của chủ trương xã hội hóa trong giáo dục và đào tạo của Đảng và nhà nước”, thầy Huy bày tỏ.
Một góc phòng thí nghiệm Polymer - Composite trong Kỹ thuật Hóa học tại Trường Đại học Phenikaa (Ảnh: NTCC) |
Với thực tiễn triển khai thực tế triển khai, Giáo sư Huy nhận định các trường đại học ngoài công lập đều có sự tự chủ về đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, phục vụ đào tạo và nghiên cứu khoa học, thu hút nhân lực chất lượng cao để phục vụ hoạt động nghiên cứu và giảng dạy trong các nhà trường.
Đến nay, cả nước đã hình thành những đại học ngoài công lập được đầu tư bài bản từ khuôn viên, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ đào tạo, nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, phát triển các trình đào tạo chất lượng cao, thu hút đầu tư phát triển đội ngũ nhân lực.
Đại diện đến từ Trường Đại học Phenikaa khẳng định, những sự đầu tư này đã góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của hệ thống giáo dục đại học Việt Nam nói chung và các trường ngoài công lập nói riêng.
Hiệu trưởng Đại học Phenikaa cũng cho biết thêm bên cạnh một số trường có sự đầu tư đúng hướng, quan tâm tới chất lượng, thuận lợi trong công tác tuyển sinh thì phần lớn vẫn còn gặp khó khăn, rào cản.
Trên thực tế, các trường đại học ngoài công lập gặp phải những khó khăn trong việc phát triển khuôn viên, đầu tư cơ sở vật chất đầy đủ dụng cụ hoạt động đào tạo và nghiên cứu.
Giáo sư Huy bày tỏ: “Các chính sách hiện tại của nhà nước như chính sách tài chính, chính sách về đầu tư, về đất đai, về đầu tư nâng cao năng lực, chính sách tài trợ các đề tài nghiên cứu, cơ chế thi đua khen thưởng, chế độ vinh danh các nhà giáo trong khối các trường đại học ngoài công lập vẫn còn một số rào cản khiến các giảng viên trong khối trường này còn nhiều thiệt thòi so với khối đại học công lập.”
Giáo sư - Tiến sĩ Phạm Thành Huy, Hiệu trưởng Trường Đại học Phenikaa trao đổi ý kiến tai cuộc gặp gỡ |
Từ những thực tế đã nêu, Giáo sư Phạm Thành Huy đưa ra kiến nghị và đề xuất mong muốn nhận được sự quan tâm và điều chỉnh chính sách phù hợp tạo sự bình đẳng cho sự phát triển của trường đại học ngoài công lập.
Đại diện Trường Đại học Phenikaa kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo ghi nhận vai trò và sự đóng góp của hệ thống các trường đại học ngoài công lập. Trên cơ sở đó, tiếp tục có những điều chỉnh về cơ chế chính sách tạo ra sự bình đẳng cũng như cơ hội cho các trường đại học cả công lập và ngoài công lập được đầu tư, phát triển, tiếp cận với nguồn lực về đất đai, về ưu đãi thuế, các cơ chế chính sách phù hợp.
Đối với các hoạt động nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo, hiệu trưởng Phạm Thành Huy cũng đề nghị Bộ trưởng cho phép giảng viên, các nhà khoa học của các trường đại học đang công tác tại các trường đại học ngoài công lập được phép tham gia đấu thầu, thực hiện các nhiệm vụ Khoa học - Công nghệ của Bộ để động viên các thầy cô.
Bên cạnh đó, Giáo sư Huy mong muốn Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các cơ quan liên quan sẽ sớm có thêm hướng dẫn về chính sách để thầy cô công tác tại các trường đại học ngoài công lập được tham gia vào hệ thống thi đua khen thưởng hàng năm của Bộ như xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú,…
“Để được nhận bằng khen của Bộ trưởng cũng như những danh hiệu thi đua khác hiện giờ là một khó khăn của các trường đại học ngoài công lập”, vị hiệu trưởng trăn trở.
Bộ trưởng khẳng định luôn có ứng xử công bằng giữa các trường công lập và ngoài công lập
Chia sẻ với các ý kiến trao đổi của Giáo sư Phạm Thành Huy, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn trước hết khẳng định quan điểm: Lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo ứng xử một cách công bằng giữa các trường công lập và ngoài công lập.
Nhìn nhận từ thực tế, Bộ trưởng bày tỏ, khối trường đại học ngoài công lập cũng đang phát triển rất mạnh mẽ và ngày càng góp phần trong hoạt động của ngành để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Một số trường mặc dù mới thành lập nhưng đã có tốc độ phát triển rất nhanh.
Trong một vài năm gần đây, các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước cũng thăm, khai giảng rất nhiều cơ sở giáo dục ngoài công lập. Bộ trưởng cho biết, đây cũng là cách bày tỏ thái độ của Chính phủ và của Bộ Giáo dục và Đào tạo đối với giáo dục ngoài công lập.
“Chúng tôi đánh giá rất cao hệ thống các trường ngoài công lập, đặc biệt các trường khối khoa học và công nghệ được thành lập từ đầu tư của các doanh nghiệp lớn. Chính những trường này có tiềm lực về mặt cơ sở vật chất rất tốt, đây là ưu thế so với các trường công.
Tôi mong rằng những trường này sẽ tiếp tục phát triển một cách bền vững trong tương lai, để có thể sớm có những trường ngoài công lập có được ảnh hưởng quốc tế và thứ hạng lớn hơn trên các bảng xếp hạng, để chia sẻ cùng với hệ thống giáo dục công lập”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn một lần nữa ghi nhận và đánh giá cao đóng góp của khối các trường ngoài công lập.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn |
Về các kiến nghị chính sách dành cho khối các trường giáo dục đại học ngoài công lập, lãnh đạo ngành giáo dục chia sẻ: “Chính Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đang kiến nghị một số chính sách ưu tiên cho khối ngoài công lập, kể cả giáo dục đại học và phổ thông, mầm non. Trong đó, có một chính sách rất quan trọng là ưu tiên về đất đai”.
Bộ trưởng cũng bày tỏ, rất mong muốn trong Luật đất đai (sửa đổi) sẽ có những nội dung liên quan đến đất cho giáo dục nói chung và giáo dục ngoài công lập nói riêng. Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết đã nhiều lần gửi ý kiến cho Bộ Tài nguyên Môi trường và các cơ quan soạn thảo Luật đất đai (sửa đổi) về những vấn đề trên.
“Nhà nước bày tỏ sự quan tâm cho giáo dục ngoài công lập, quan trọng nhất tôi nghĩ đó là vấn đề về đất đai, mặt bằng, địa điểm. Đây là câu chuyện rất quan trọng”, Bộ trưởng Sơn chia sẻ.
Về cơ chế tham gia vào các hoạt động nghiên cứu khoa học và đào tạo, trong việc đào tạo giáo viên, lãnh đạo ngành giáo dục cho biết hiện nay có Đề án 89 đào tạo trình độ tiến sĩ cho các cơ sở giáo dục đại học.
“Đề án không phân biệt cơ sở công lập và ngoài công lập. Đây cũng là một quan điểm thể hiện sự nhìn nhận một cách bình đẳng giữa hai nhóm trường này”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Về cơ chế tham gia trong các đặt hàng về khoa học công nghệ, riêng với các đề tài, nhiệm vụ khoa học của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ trưởng cho biết sẽ lưu ý thêm về vấn đề này trong thời gian sắp tới.
Chia sẻ thêm về vấn đề khen thưởng và thi đua khen thưởng, Bộ trưởng nêu quan điểm:
“Thực ra tới thời điểm này, việc khen thưởng đối với các trường ngoài công lập vẫn đang được thực hiện bình thường, không có trở ngại nào. Cũng có rất nhiều bằng khen của Bộ trưởng đã gửi cho các trường ngoài công lập”.
Đối với các danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú, các trường ngoài công lập trực thuộc quản lý của Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố và khi làm thủ tục để xét tặng danh hiệu thì thông qua kênh của các địa phương chuyển về.
“Trong danh sách các ứng viên cho Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú mà Bộ vừa xét và đang chuẩn bị trình Hội đồng cấp Nhà nước cũng có rất nhiều nhà giáo thuộc khối ngoài công lập. Vấn đề chỉ là tiêu chuẩn, tiêu chuẩn thì không phân biệt, và tiêu chuẩn đều như nhau.
Nếu như các nhà giáo ở trường ngoài công lập có đầy đủ yếu tố đáp ứng yêu cầu, nên sẵn sàng gửi hồ sơ thông qua địa phương, Ủy ban nhân dân các tỉnh.
Tuy nhiên, về phía các cơ sở giáo dục ngoài công lập cũng phải lưu ý việc chuẩn bị hồ sơ, các điều kiện để làm sao những nhà giáo xứng đáng có thể được tôn vinh bởi các danh hiệu đó”, Bộ trưởng nói.
Trong phần phát biểu kết thúc cuộc gặp gỡ, Bộ trưởng cũng một lần nữa nhấn mạnh đến quan điểm ứng xử công bằng và không có sự phân biệt giữa công-tư.
“Trí thức chỉ có một. Không có trí thức công và trí thức tư, chỉ có chỗ làm thì công - tư, nhưng trách nhiệm xã hội của người trí thức thì không có công có tư”, tư lệnh ngành giáo dục gửi gắm thông điệp.