LTS: Vấn nạn lạm thu đầu năm học đang khiến nhiều người bức xúc. Trong bài viết này, tác giả Kiên Trung tiếp tục có những chia sẻ về vấn đề trên.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Năm học 2018-2019 vừa mới bắt đầu được mấy ngày nhưng vấn nạn lạm thu lại tái diễn ở nhiều trường, nhiều địa phương khiến phụ huynh và dư luận xã hội rất bức xúc.
Báo chí đưa tin, các khoản tiền đầu năm của Trường tiểu học Sơn Đồng (huyện Hoài Đức, Hà Nội) thông báo đến phụ huynh phải đóng lên đến 7-8 triệu đồng/cháu tùy từng khối lớp.
Số tiền quá lớn đã khiến phụ huynh phản ứng quyết liệt.
Vụ việc căng thẳng đến mức Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung ngay lập tức giao Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Hoài Đức kiểm tra thông tin báo nêu.
Ông chỉ đạo Trường tiểu học Sơn Đồng thu đúng, đủ các khoản theo quy định, nghiêm cấm việc thu ngoài quy định gây bức xúc với phụ huynh, đồng thời báo cáo Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội trước ngày 10/9/2018.
Thông tin mới nhất về vụ việc trên, các giáo viên trường này đề nghị trả lại tiền nhưng nhiều phụ huynh không nhận, yêu cầu trường giải thích rõ các khoản thu.
Trước đó, Hiệu trưởng Trường tiểu học Đô thị Việt Hưng (Long Biên, Hà Nội) phủ nhận chỉ đạo các khoản thu sau khi bị phụ huynh tố cáo thực hiện sai.
Nhưng mới đây, Ban giám hiệu nhà trường cho biết sẽ trả lại tiền thu sai cho phụ huynh.
Ngày 6/9, ông Phan Nam, Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo Thành phố Huế (tỉnh Thừa Thiên - Huế) cho hay, đã yêu cầu Trường tiểu học Quang Trung (phường Phú Nhuận, Thành phố Huế) trả lại số tiền 309 triệu đồng thu sai quy định của phụ huynh có con em học trái tuyến đầu năm học 2018-2019.
Ông Nam khẳng định, trường trực tiếp thu tiền ủng hộ từ phụ huynh là trái quy định và nếu trường không trả lại khoản thu này, hiệu trưởng phải chịu trách nhiệm.
Báo Người lao động phản ánh, Trường mầm non Yên Sơn (Thành phố Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình) cũng vừa phải trả khoản tiền lớn lên đến gần 240 triệu đồng, thu trái quy định từ năm 2016 - 2018 cho ban đại diện cha mẹ học sinh của trường.
Khoản này bao gồm tiền ăn 2 năm học (gần 99 triệu đồng), tiền mua đồ dùng, trang trí năm học 2017-2018 (16 triệu đồng), tiền tồn quỹ các khoản mua đồ dùng, đồ chơi, trang trí lớp, thuê nấu ăn, chăm sóc bán trú (74 triệu đồng)…
Trả lời phóng viên Báo Người lao động, ông Trần Tú Khánh, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng, các khoản thu thỏa thuận mang tính tự nguyện không phải là mới trong nhiều năm nay.
Theo ông Khánh, trong bối cảnh ngân sách nhà nước còn hạn chế thì việc huy động các nguồn lực xã hội một cách tự nguyện để đầu tư nâng cao điều kiện bảo đảm chất lượng giáo dục là chính đáng và hết sức cần thiết.
Tuy nhiên, ông Khánh cho rằng, các trường chưa hiểu đúng và làm đúng pháp luật về xã hội hóa trong giáo dục.
"Không hiểu đúng dẫn tới cách thức triển khai không phù hợp khi kêu gọi xã hội hóa, tài trợ với cơ sở giáo dục.
Đây là lý do khiến một số nơi, một số địa phương, đặc biệt người đứng đầu các cơ sở giáo dục, đã thực hiện chưa đúng quy định, dẫn đến tình trạng lợi dụng hội phụ huynh học sinh, tình trạng áp đặt, cào bằng để thu tiền", ông Khánh nhấn mạnh.
Qua hàng loạt trường bị phụ huynh “tố” lạm thu, buộc phải trả lại các khoản tiền cho phụ huynh, trước hết, tôi rất hoan nghênh tinh thần dám đấu tranh, khiếu nại của nhiều phụ huynh về việc thu - chi trái quy định đã xảy ra ở một số cơ sở giáo dục.
Có vậy, các nhà trường mới biết “sợ” và chấp hành, thực hiện đúng chủ trương, quy định của Nhà nước, pháp luật.
Có vậy, các bậc phụ huynh điều kiện kinh tế gia đình còn khó khăn đỡ bớt gánh nặng, nỗi lo về các khoản nộp cho con em vào đầu năm và cả năm học.
 |
| Vấn nạn lạm thu đầu năm học (Ảnh minh họa: chụp màn hình từ kênh VTC1). |
Thực tế vẫn còn nhiều cơ sở giáo dục lạm thu của phụ huynh ở đầu năm học nhưng vẫn trót lọt, không bị sao cả bởi các phụ huynh không lên tiếng, không đấu tranh đến cùng.
Còn hầu hết cấp trên chỉ thanh tra, kiểm tra nhà trường có sai phạm một cách đúng nghĩa, nghiêm túc nhất khi các phụ huynh chẳng cam chịu, chấp nhận…
Nếu không, mọi thứ đều êm xuôi thì cấp trên về nhà trường cũng thường “cưỡi ngựa xem hoa” vì là anh em thân tình với nhau cả, ai nỡ làm khó, đi “bới lông tìm vết” làm gì…
Do công tác thanh tra, kiểm tra của cấp trên lâu nay nặng tính hô hào, hình thức đến hẹn lại lên, cốt để trấn an phụ huynh và dư luận xã hội mỗi khi có vụ việc nên thiếu thực chất, không có sức răn đe các nhà trường, hiệu trưởng cố tình làm sai trái.
Ông Khánh lưu ý: "Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã có hướng dẫn với việc triển khai các kế hoạch đào tạo trong năm, đặc biệt là thanh tra, kiểm tra việc lạm thu, giao các sở Giáo dục và Đào tạo phải triển khai để phát hiện kịp thời những hiện tượng lợi dụng hội cha mẹ học sinh, lợi dụng xã hội hóa hoặc lợi dụng Thông tư 29 để triển khai thu áp đặt, cào bằng, dẫn đến sự bất bình của phụ huynh học sinh và người dân cả nước".
Muốn huy động xã hội hóa, kêu gọi phụ huynh đóng góp để xây dựng, sửa chữa, mua sắm cái gì đó cho nhà trường đâu phải đơn giản, liều lĩnh như nhiều Hiệu trưởng nghĩ và đã làm, phải có kế hoạch, xây dựng đề án, được cấp trên đồng ý, thẩm định, phê duyệt, mới được phép tiến hành, trên cơ sở tự nguyện đúng nghĩa của phụ huynh học sinh, người có bao nhiêu đóng góp bấy nhiêu, người không có không đóng góp một đồng nào.
Thu sai hàng chục triệu đồng, Trường Lê Văn Tám phải trả lại cho phụ huynh |
Hiện có mấy nhà trường, ban giám hiệu, ban đại diện cha mẹ học sinh thực hiện đúng như thế?
Tôi cũng đồng tình, hưởng ứng trước thái độ cứng rắn của nhiều phụ huynh Trường tiểu học Sơn Đồng (huyện Hoài Đức, Hà Nội) không nhận lại tiền thu sai, yêu cầu trường giải thích rõ các khoản thu.
Không phải cứ làm sai, thu - chi sai, các hiệu trưởng chỉ vài lời xin lỗi và trả lại tiền cho phụ huynh là xong.
Các nhà trường, hiệu trưởng cố tình làm trái, không thực hiện đúng chủ trương, quy định của nhà nước, của ngành thì kiên quyết xử lý nghiêm khắc để giữ vững kỷ cương, phép nước, để môi trường giáo dục thật sự trong lành, bền vững, học sinh và phụ huynh không còn bức xúc về vấn nạn lạm thu nữa.
